Op woensdag 16 september 1970 speelde Ajax in de eerste ronde van de Europacup 1 (de tegenwoordige Champions League ) tegen de Albanese ploeg 17. Nentori Tirana uit Albanie. In de aanloop naar de uitwedstrijd ontstond er de nodige ophef over het lange haar van de Ajax-spelers. Wat gebeurde er precies?

Libertaire ziektekiemen

Ajax, gecoacht door Rinus Michels, begon de tweestrijd met een uitwedstrijd in Albanie. De return stond gepland voor 30 september en zou plaatsvinden in Amsterdam . Het waren de jaren van de Koude Oorlog , waarbij het communisme en het vrije Westen tegenover elkaar stonden. Albanie was een communistisch land waar dictator Enver Hoxha aan de macht was.

Dictator Hoxha was niet gediend van lange haren. Lange haren stonden in zijn ogen symbool voor de libertaire ziektekiemen van The Beatles, Europese jongerenculturen als Provo en het vrije Westen. Ook baarden waren not done. Om deze reden stuurde de Albanese regering een brief naar Ajax-directeur Jaap van Praag, met de boodschap dat het ‘langharig tuig’ van Ajax het haar moest inkorten tot maximaal 3 centimeter en dat de spelers hun baarden dienden af te scheren. Ook de rokjes van de voetbalvrouwen mochten niet te kort zijn. Ajax weigerde dit en diende een protest in bij de UEFA. Ook werd een gesprek gevoerd met Albanese ambassadeurs in Parijs. Na dit gesprek, dat plaatsvond op 10 juli 1970, mocht Ajax naar Albanie komen, met baarden en lang haar. Wel verboden de Albanezen dat de spelersvrouwen rokjes droegen. Dat was een harde eis die bleef staan. Richting de pers reageerde Van Praag uiterst gevat op de Albanese eis om lang haar te kortwieken:

“Dat kan toch niet? Mao Zedong heeft toch zelf ook lang haar?”

Orde op zaken

De wedstrijd in Tirana ging dus door, maar tot teleurstelling van de sportmedia eindigde de pot in 2-2. Twee weken later stelde Ajax orde op zaken in eigen huis door Tirana met 2-0 te verslaan. Hierna versloeg Ajax achtereenvolgens FC Basel, Celtic, Atletico Madrid en (in de finale op 2 juni 1971) Panathinaikos en veroverde zo de Europacup 1.

Naast Ajax werden in de jaren 1970 ook andere clubs gevraagd hun spelers naar de kapper te sturen. Zo deed de Albanese regering in 1979 moeilijk richting de Schotse voetbalclub Celtic, omdat het complete team een baard droeg. Die kapitalistische decadentie kon niet getolereerd worden…

Overigens was de eis om lang haar te knippen en baarden te verwijderen niet het enige issue waar Europese clubs in Albanie mee te maken kregen. Regelmatig pestte Albanie Europese clubs die langskwamen met het verstrekken van te weinig visa’s, zodat de bezoekers niet hun complete staf mee konden nemen. Daarbij werden de bezoekers tijdens wedstrijden soms bekogeld met stenen vanuit het publiek.

Boek: Boeken over de geschiedenis van voetbal

Bronnen ▼