????? ??????
?????? ??
????? ????
?
?????
????
????
?
??????
,
?????????
??? ????? ?? ????? ????
???
?
??????
?????? ?? ?? ??.
?? ??
???? ?????? ??????
????? ??? ????? ?? ????? ?
????-???
. ????? ???? ??? ?/?? ?????? ??????? ?? ????? ?????. ???? ?? ?????? ?? ???
?????????
?-1915, ??? ?????? ???? ????? ??????? ?????? ??????, ??? ?? ??? ??? ??? ??????? ???????? ???????, ???? ?? ?? ??? ???? ????? ??
?????? ????????
.
??? ?????
???????? ??????
??
??????
, ????? ???? ?-1687, ????? ??? ??? ????? ????? ??? ????. ??? ???? ?? ??? ?????? ??? ???????????? ?????? ?
????
?? ?????? ???? ????? ????? ??????. ??? ???? ??? ???? ??? ?????? ?????? ????, ????? ??????? ??? ?????? ?????? ???. ?? ??? ???? ???? ???? ?? ???? ??????? ??????? ?? ????? ???? ????? ????? ??????, ???? ??
???????
????? ????. ?? ???? ?? ???? ????? ???? ?????? ?????? ????? ?????????.
????? ????? ????? ?? ?????? ???? ?
?????? ????????
????. ?? ?? ????? ??, ????? ??? ???? ???? ????? ???? ????? ?????? ???????? ? ?-10
38
????? ??? ???? ?
???? ????
, ?-10
36
????? ??? ???? ?
???? ????????????
, ??-10
29
????? ??? ???? ?
???? ????
.
??
???? ????
, ????? ??????
????
??????, ??????? ??
????
????? ?
???? ????
. ?????? ?? ?? ???????
????????
?????? ??? ???? ???? ?? ????? ?????? ?? ????? ?????? ?
???????????
, ??????? ??
????? ???
?
?????? ??-?????
. ?????? ?
???? ?????
?? ???? ??????? ?? ????? ?
????? ????????
??????
???????? ????
???? ??????.
??????? ?????? ????? ???????? ????? ??? ?????? ?? ??????? ?? ????? ??? ??? ?????. ?
??? ??????? ???? ??????
, ???????? ??????
??????
????? ?? ?? ?????
?????
?? ???? ????? ???
????
. ????? ?????? ???? ??? ?? ????? ?????, ????
????? ????
, ????? ????? ?"??? ????", ?? ???? ??? ???? ???? ???? ?????, ???? ????? ?????. ????? ????, ????? ???? ??? ????? ??, ???? ??? ???? ???? ???? ???? ???? ???
????
. ?????, ?????? ?? ?????? ????? ????? ?? ?????? ?
???? ????
?? ???
???
??????, ??? ??????? ?? ????
?????
???? "?????" ??????.
?
??? ??????? ???? ??????
, ???????? ??????
???????
???? ??
???? ????
?? ?
?????
. ??? ?? ???? ??? ???? ?????? ?? ????? ???? ????
????
??? ?? ???, ??? ???? ????? ????? ???? ????? ?? ?????. ????
????
????? ????, ?
?????
??
???????
?
?????
?????????
??? ?????
?? ????? ?????????
?????? ?? ????? ????? ????? ??? ?'???' ???:
?? ?????? ????? ???? ??? ?????, ???? ?????? ??? ????? ????? ?????, ???? ??? ?? ??? ?????, ??? ????? ?????? ????, ????? ????, ?? ?????? ????. ?? ??? ?????? ?? ??? ??? ??????, ????? ?????? ????? ?? ???, ???? ?? ????, ??? ???? ?? ?????? ?????. ???, ?? ???? ?????? ??????? ?? ???? ?? ????? ????? ????? ???, ??? ?????.
????????? ?????????? ?????
??????????
(598?668 ??????) ???? ??????? ?? ?????? ???? ????, ?? ???? ???? ??????? ????? ???? ??? ?"????" ?????? ?? ?????? (???
?????? ??????
):
???? ??? ???? ??? ??? ????????; ?? ?????? ?? ???? ?????? ??????, ??? ?????? ?????? ?????? ???? ?? ???? ??? ??? ????, ???? ???? ?? ???? ????? ????? ?????, ??? ????? ?? ??? ??? ?????... ???? ??? ????? ????? ?????, ?????? ???? ????? ????, ??? ????? ?????? ????, ?????? ?? ???? ????? ?????.
?
???? ??????
?????, ????? ????? ???? ?????? ????. ?????? ?????
??-??????
????? ???? ?-11 ?????? ???? ?????? ??? ?? ?????? ????? ????, ??
???? ?????
????? ?????? ????? ??????? ?????? ??????? ?? ??. ?????? ????, ????????? ?????
??-?????
(???? ?-12 ??????) ??? ?????? ??
??????
???? ?? ????? ?
????
???? ???? ???? ???? ????.
????? ????? ?? ????
, ?? ??? ?????
??????
???? ??
??? ???????? ?????????
??? ????? ??????? ?? ????? ??????
??? ????? ?
?????? ??????
?????
???? ?-16
, ???? ???????? ?????? ????? ??????? ?? ?????? ?
??????????
???? ????? ????? ?????? ??????? ????? ????. ???????? ??????? ??????????? ????? ???? ?????? ??????? ???? ?
??????
??????, ????? ?????
????
??? ????
????
???? ???? ????? ??????. ????? ?????
????
???? 1586, ???????? ?
????
?????? ??????
(
??'
)
????? ????? ?????? ????? ??? ?????? ?????? ???????? ?????, ??????? ?????? ????? ????? ????? ???.
???? ???, ????? ???????? ?? ???? ?-16,
?????? ??????
????? ??? ?
????? ????
(?? ????? ?????? ??????). ???? ?????? ???? ?? ????? ??? ?? ?????? ???????? ?? ?????? ????????? ????? ??
??????? ???????
, ??? ???? ??????? ?? ?????? ?
?????
??????? ??? ????? ??? ???? ?? ??????. ?????? ???? ?
??????? ?????
??? ????? ??? ?????? ?? ?????? ????? ?
??? ????
???? ?????? ??? ???? ?
?????????
. ???? 1604, ?????? ???? ????? ?????? ????? ??? ???? ??? ???????????? ?????? ???? ????.
??? ????? ?
??? ?????? ?????? ?? ??????
?? ?? ??????, ??? ????? ???? ??? ????? ?? ?????? ??????????, ????? ??? ??? ???? ????? ??? ????? ?????? ?????.
?????? ?????? ?? ????? ???? ?? ???
????? ??????
?????
????????? ???????
??????? ???? 1687. ?????? ?????
??? ?????? ??????????
???? ?? ?? ??? ????? ???? ??? ?????? ?? ??? ?
??? ???
?????? ???????, ??
??? ????
?
?????
????? ??????. ???? ????? ??
???? ????
, ??? ?????? ??? ?
???
????? ??
????? ????
???? ???????
????????
-
???????????
(?
????
??????), ??? ???? ????? ??
????
???? ????
???? ????
???? ???? ????? ?????? ?? ??? ???? ???? (??????, ????) ????? ???.
?????? ??
???? ????
, ?????? ???? ???? ??
??????
?? ????? ???? ?????? ???? ????? ?????? ????? ????? ?????. ??? ?? ??? ?? ???? ??? ?????? ?? ???? ???? ???? ???? ??????
????? ??????
?? ??? ?? ??? ???? ???? ????? ?? ??? ?????? ????? ??? ???????. ???? ???? ???? ???? ????, ????? ?? ?????? ?? ??? ?????? ?????? ???? ??? ???????????? ???? ?????? ????? ??????. ?????? ??????? ?? ??? ??? ????? ??? ???? ????? ???? ???? ?????, ??? ???? ?? ??? ?????? ????? ?? ??? ???? ???? ??? ?????, ????? ?
???? ??????
????? ????? ?????? ??? ????? ??????, ??? ???? ????? ???? ????? ??????????? ?????? ??????? ?? ??? ?????? ???????. ?????? ?????:
F ??? ??? ??????, G ??? ???? ??????,
?? ????? ?? ??????, r ??? ????? ??? ????? ?????
![{\displaystyle F=G{{m_{1}m_{2}} \over r^{2}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/33eacedecc9258fd3c794b7d066f1e0c7bccb128)
????:
- F
??? ???? ??? ??? ??????? ????? ?? ????.
- G ???
???? ?????? ??????????
?
????? ??????? ??????????
.
?-
?? ??????? ?? ??????, ??????.
??? ????? ???
????? ?????
?? ?????? (??? ?????, ????? ????? ???? ??????
???????
).
?????? ?????? ?????? ??? ??:
![{\displaystyle {\vec {F}}_{12}=-Gm_{1}m_{2}{\frac {{\vec {r}}_{2}-{\vec {r}}_{1}}{\left|{\vec {r}}_{2}-{\vec {r}}_{1}\right|^{3}}}=-G{\tfrac {m_{1}m_{2}}{r^{2}}}{\widehat {r}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/113cb28c595fb9766ff7e44d43c26c86b8d73e10)
????:
??? ???? ???? 1 ????? ?? ??? 2.
??? ????? ?????? ?? ???
i
.
- ????? ?????? ?? ??????? ???? ?? ?? ????? ??? ??? ?????, ??????? ???? 1 ?? ??? 2.
???
????? ?????
?????? ??? ????? ?? ????? ???? ?? ?????.
??? ????? ??? ????? ???? ?? ??????.
- G ??? ???? ?????? ??????????
.
???? ???? ?? ???? ?????? ???? ?? ?????? ???? ????? ???? ????????????. ??? ??????, ??? ?????? ??????? ?????? ??? ???? ?? ??????? (??? ??? ??? ??? ?? ?????? 10
26
??????????
) ???????? ?? ??? ???? ???? ????? ??? ???? ??????? ?????? ??? ?????? ?? ?-10
-10
????? (?????? ??? ????? ?? 10
9
????????
) ???????? ?? ??? ???? ????. ???? ???? ???? ?????? ????????? ??????
??????
, ????? ??????? ???????? ?? ???? ???? ?? ????? ??????? ?????? ???? ?????? ????.
?????? ???? ????? ??????? ?? ?? ?? ??? ????? ??? ??? ?????? ????? ????? ?? ??? ???? ?????? ?????? ??
??? ???????
??? ???? ?????????? ????????? ?????? ????? ?? ??????, ????? ????? ????? (?????? ?? ????? ?? ?? ???? ??? ????? ?
??????????
??????? ?? ????? ???). ??? ?????, ????? ?? ????? ??????? ??
?????????
??????? ??????????, ??? ????? ??????? ???? ????? ???????? ??????? ?????? ?
??????
.
??? ??? ?????? ?????????? ?? ?????? ???? ????????????? ??????? ???? ?????? ??? ???? ??????????? ??????? ?
??? ????
, ????? ??? ???? ????? ???? ????? ????? ?? ??????. ???, ??? ???? ????? ??? ??? ??????. ???? ?? ???? ????????????? ?????? ?? ????? ??? ?????? ???? ????? ???? ??????????? ?????? ?? ???????? ?????? ??????.
??????? ???? ??????? ????? ???? ?????? ?????????? ???? ???? ??????? ???????, ???? ?????? ?????? ?????? ????? ????? ???? ???????? ????? ??????? ????????. ?????? ?????? ???? ???? ?? ????? ????? ????? ?????? ??
???? ???
.
???? ???????? ???? ??????? ???? ??? ??? ???? ?????? ?? ?????? ??????, ???? ????????? ??
???? ?????? ??????
. ???? ?? ?? ???? ????? ?? ????? ??????, ?? ???? ?? ?????? ?????? ?????????: ?? ????? ??????? ?????? ????? ??? ???? ?? ????? ??????? ?????? ????? ????. ?????? ???? ????? ???? ????????? ????? ?????? ??????. ????? ?????? ??????? ?? ????? ??? ????? ???? ?????? ??? ????? ???? ?????? ?????????? ?? ??????.
?????? ????? ?????? ? ?? ?? ?????????
[
????? ??? ????
|
?????
]
??? ????? ?????? ???? ???? ???? ???? ?????? ??? ??? ?????? ?????? ???? ?? ???? ???? ?? ??? ???? ????. ?????? ?? ??? ??????? ???? ?????? ?????? (???? ?????) ?????? ?????? (??????) ??????, ?????? ????? ????? ?????.
??? ????? ?
???? ?????? ??????
???? ?????? ?????? ??
?????????
????? ??????? ??????? ?? ????? ??????. ?? ?? ??????? ??????? ??? ??? ??? ??? ??????? ?????, ???? ?????? ???? ????? ?????? ?????? ??????. ????? ?????? ?????? ????? ???? ??? ?????, ???
??? ?????
. ???? ?? ????? ?? ??????? ??? ?????? ??????? ?? ?????? ?? ??????, ???????? ?????? ????: ???? ????? ?????? ?????? ????? ????? ?????? ?????.
?????? ????? ????? ?? ????????? ??????? ?????? ?? ?????, ??? ?? ?? ????? ???? ?????? ????
????? ?????? ????? ??? ???? ????? ?? ?
????-???
, ?????? ?? ????? ?? ?????? ?? ???? ?????? ??????. ????? ????? ?????? ?????? (????? ??????????) ??? ?? ?? ??? ???? ?????? ?????? ??? ??? ??? ???? ????? ??????????.
????? ?? ????? ????? ?????? ?? ??????: ????? ??????, ??? ????? ?? ??? ???? ???? ???? ???? ?????? (????? ??? ?????? ??????????), ????? ??? ?????, ????, ?????? ???? ??????. ????? ?????? ?????? ????: ??? ????? ?????? ?????? ???? ???? ????? ??????? ???? ?????? ?????? ???? 0, ????? ??? ????? ?? ??? ???? ???? ???? ?????
???? ????
, ??? ?? ???? ??? ????? ?? ????? ??????? ?? ???? ????, ??? ?????? ?????? ????. ?? ?? ????? ???? ????? ?????? ?????? ??? ????? ?????? ??????????.
???
????? ????????? ?? ????????? ????? ????? ??????????? ??????. ?????? ?????? ??? ???? ????????? ?????? ?????? ???? ????
???????
? ????? ?????? ???? ????? ??? ??? ?????? (?????? ?????? ?????????). ?????? ?????????? ???? ????, ?? ??????? ?? ???? ?????. ??? ??? ?????? ???? ????? ????? ???? ???? ???, ??? ?? ???? ????? ?? ?????? ????? ??????? ??
??? ?????
(????? ???? ??????? ???? ????? ???
???? ???????????
). ??? ?????????? ??? ???? ?????? ???.
??? ????? ?? ????? ?????? ?? ??? ???? ?? ???? ?? ?? ?
????????
?? ????????? (?????? ?? ???? ?????? ???). ???????? ?? ????? ?? ??? ??????? ??????? (???? ????) ????? ?????. ????? ?????? ???? ??? ?? ?
??????? ???? ?? ?????????
:
![{\displaystyle R_{\mu \nu }-{R \over 2}g_{\mu \nu }={\frac {8\pi G}{c^{4}}}T_{\mu \nu }}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ac74806ec8134d26645def520fa5918784ec1561)
??? ?????? ?? ??????? ?? ?? ????? ??????? ????????? ?? ????? (??? ?
??????
?? ?????, ??
????? ???'?
?????? ???'? ??????? ?? ?????????), ?????? ????? ??
?????
????? ???? ?? ?????? ??????? (???? ?????? ????), ?????? ???? ?????? ????.
????? ????? ???? ?????? ??? ????? ?????? ??????. ???? ?? ??? ???????? ????????, ????? ??
??? ????
????? ??
???? ?????
????? ???? ??????? ???????? ??? ?? ?? ???? ???? ??? ?????? ???????, ?? ?????? ?????? ? ???? ???? ??????? ?? ?????? ?? ??????, ????? ????? ?? ?????? ????? ????. ???? ?????????? ???? ???? ?? ????? ?? ????? ?????? ????? ?????? ???? ??????, ????? ?? ??????? ???? ????? ?? ???? ??? ????? ??? ????? ?????? ?? ?? ????? ????? ???? ????? ???.
????????? ???? ???? ????? ???????
[
????? ??? ????
|
?????
]
??? ????? ?
???? ????? ???????
??? ?????? ?????? ?
?????????????
??
???? ????????
?????? ???? ?
????????????? ????????
????? ???? ?-20 ??????? ????? ??????
???? ??????? ????
?
???? ??????? ????
, ????? ????????? ???? ?? ??? ?????? ???? ???? ????????, ???? ????? ?????? ??
?????? ?????? ?????
?????? ?? ????? ????? ????? ???? ???????? ????? ?? ??? ???, ???? ?? ?? ???????? ??? ?? ????.
???? ????????? ?????? ?? ?? ?????????? ??????? ?????? ??????????? ????? ???????
?????? ????
??????? ?? ???? ?? ?? ?????? ????? ?? ????? ??????????? ?? ???????? ????? ???? ?? ????, ?????? ?????????? ?? ?????. ?????? ?????? ????? ???? ?? ?????
???????????
. ???? ???? ????? ??? ????? ????? ??? ??????, ???? ???? ????? ?????? ?????? ??? ???????? ?? ????? ???? ???????? ?? ?????? ?????? ???????, ??????? ???? ?? ???? ??? ?????? ?????? ???? ???? ????????.
??? ???????? ?????? ????? ???? ?? ?????????? ?? ???? ???????? ?????? ????????? ???? ???? ?????? ???????? ?????? ??????
???? ???????
, ?????? ?? ???????? ???????? ????? ???? ????????, ?
????? ??????? ???????
.
???? ????? ????????
????? ?? ????? ?? ????? ????? ???? ?? ??? ??????. ?????? ???????? ????? ???
???????
. ?? ??? ????, ???? ????? ??
????
2 ????? ??? ?????.
??? ????? ?
????? ??????
?? ?? ?????? ??????, ????? ?? ??? ???? ?? ?
????
, ???? ????? ?? ?? ???? ???? ????? ?? ??????. ?? ??
?????
????, ????? ?? ???? ?
?????
?????? ??
???? ??????
????
1919
, ???? ??? ????? ??? ???? ???? ???? ???? ????? ????? ?? ??? ????, ?? ?? ????? ?????? ?????? ?? ??? ?? ???????.
????? ??????? ??????? ????, ???
???????
,
????? ???????
, ??
????????
, ?????? ????? ?????? ??????? ???????? ?????? ??? ?????, ?? ?????? ?????? ??????? ?? ????. ????????? ??? ????? ??, ???? ??? ?????? ?? ?
???? ?-70 ?? ???? ?-20
.
??? ????? ?
??? ?????
???? ?????? ??????
????? ?? ??? ?????? ?????? ????? ?????????
???? ?????????????
, ?? ??
?????
??
????
????? ????? ?????????
??? ?????
. ???? ?????? ?????? ?? ??? ??????, ???? ??? ????? ???? ??????? ???? ?????? ?? ?-
2015
?? ??? ???? ?????
LIGO
??????? ?????? ????? ?????? ????? ??, ??? ??????? ?-
2016
.
- ????? ??????
,
????? ?????? ????
, ?? ???? ????? ??? ?????? ???????, ???? ???????:
?????? ????
,
????? ?????
, (1989), ??? 2: ???? ????.
- ????? ?' ????,
???????? ??????? ? ?????? ??? ???? ???????? ?? ????????
,
??? ?????
, 2008, ??' 68?90.
- ??? ????
, ?
????????? ? ???? ?????? ?????? ????
,
??????
44, ?????? 1976, ??' 3?9
- ???? ???,
???? ??? ???? ????? ???? ?? ??? ?? ???? ?????
, ????? "
??? ?? ??????
" ???? ??
???? ??????? ?????? ????
, 1 ?????? 2009
- ????? ??? ?????? ??????? ???? 2014 ? ??? ????? ???? ?????
- Minute Physics: What is Gravity?
? ??? ??????
(???????)
![סרטונים](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Gnome-video-x-generic.svg/15px-Gnome-video-x-generic.svg.png)
- Gravitational Waves Explained Using Stick Figures
? ????? ???? ?? ??? ?????
(???????)
![סרטונים](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Gnome-video-x-generic.svg/15px-Gnome-video-x-generic.svg.png)
- Astrophysicist Explains Gravity in 5 Levels of Difficulty | WIRED
? ???? ?? ????? ???? ???? ????
(???????)
![סרטונים](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Gnome-video-x-generic.svg/15px-Gnome-video-x-generic.svg.png)
??? ??????
, ?? ??? ?
?????? ???????
Guardian
,
????? ????? ????? ???????????
, ????
????
, 26 ??????? 2024