Ekuwatooru
|
|
| Alijunapiapa'a mulo'usuka
|
Kiito
|
| Wayuuirua sulu'u
|
{{{je'rashin_wayuuirua_sulu'u}}}
|
| Miichi eere na ekiipu'ukana
|
{{{miichi eere na ekiipu'ukana}}}
|
| Anuiki aashajaanuka
|
{{{anuiki aashajaanuka}}}
|
| Nanulia na cheje'ewaliikana
|
{{{nanulia na cheje'ewaliikana}}}
|
| Ekiipu'ukai muinma yaa
|
{{{ekiipu'ukai muinma yaa}}}
|
| Natneetse
|
{{{natneetse}}}
|
| Jalapunaasu
|
|
| • Numulo'use nuulia palaakai
|
n/d
|
| Saja'apuin mmakalu
|
283.561
km²
|
| O'ttusu no'u:
|
n/d
|
| Wayuuirua eekalu sulu'u:
|
17.483.326 way.
(2023)
|
| • Suyaawase wayuuirua sulu'u:
|
n/d
|
| Koorika postaala munaka:
|
n/d
|
| Nayaawase supula kachuweera:
|
n/d
|
| Nayaawase sulu'u internet:
|
n/d
|
|
Mmakat Ekuwatooru
(
alijunaiki
:
Republica del Ecuador
) shiia wanee Mmakat antunusu anain chaa souje ipanamuin sunain
Ameerika Uuchimuin
. Ekuwatooru sunainjesu ipuna sumaa
Kolomwia
chaa suriiamuin siia wuinpeje sumaa
Peruu
siia wopumuin sumaa
Wuinka Pasiipika
, Ekuwatooru miousu suliia
Surinam
siia
Uruwai
; sumioushe mmakat shiia 283.561 km² siia tu Outkapule Mma shiia
Kiito
.
Ekuwatooru sunainje ipunamuin chaamuin suriiamuin alatusu tu Uuchikaliru Wotkanikaa chaa Andekaa chaayan ees 80 Wotkane siia shiia miouka tu
Chimporaasu
(Chimborazo) anainmuin 6310 msnm. Chaa wopumuin ees tu Sugolfoin Wayakil (Golfo de Guayaquil) siia Uuchii'mujule siia wuimpeje tu Amasoniaa.
Ekuwatooru shiia mmakat ein maima suwatale wuin siia ees tu mma shirroko wuinka Kalapako (Islas Galapagos) tu mmakat Ekuwatooru shiia Mekietsaka mma ikonamia soou
Ameerika Uuchimuin
, siia shiia tu apunuinjatuka ikonamia amiouja'main.
Ein Nowiempure chaa juyaa 2006, chii Rafael Correa apaanushi supula auwata so'u mmakat Ekuwatooru sunainmuin (2007-2011), chaa kai 15 apurile so'u juyaa 2007 apaanusu tu Asampulea Kontituyente suchikeje akujunusu so'u wanee jeketu kontitusion soou Ekuwatooru chejeka juyaa 2008.
Sutuma tu makaa enajanusu supula apaawa tu aluwatakai soou kuwierno anainje 10 akostoulu so'u juyaaka 2008 sunainmuinje 24 mayoule chaa juyaa 2013. Chii aluwatakai soou mma Ekuwatooru nuwanajawein sukuwaitpaa aluwatawa so'u mmakat tu siia soou Ameerika Uuchimuin kajamuin suchirawajesu tuwaneiru mma.
Ees wanee Akuwaitpaa alataka chaa kai 30 nowiempure so'u juyaa 2010, wattachompaa ashawalasu tu shiiatain Aimajutkaa Mmakat Ekuwatooru (Policia Nacional de Ecuador) siia tu
Atchen Ipunajee Ekuwatoolujee
(Fuerza Aerea Ecuatoriana).
Sukuwaitpaa aluwataka soou Ekuwatooru musuu: Chii Puresitente, tu lejiwatiwa, tu judisialaka, tu elektoral siia tu turaparensia siia arajakaa kassa.
Sulu Mmakat Kolomwia ees 24 (Piama shiiki sumaa pienchi) mma'ipakat, wanee outkapule mma jee tu shiia
alijunapiapa'a
Kiito
. Tu mma'ipakat aluwatasu so'u sukuwaitpaa shimiwa, ees Kontitusionka Mma'ipakatpule sumana.
Mma'ipakat
- Jeraa Mma'ipakat sulu: 24 Mma'ipakat
- Jalasu: Ipunamuin sunain Ameerika Uuchimuin
- Sunuiki: Shiia
alijunaiki
siia tu sunuiki Wayuu Kusina
- Kepiaka sulu: 15.223.680 miyon (Juliia 2011 est.)
- Emiouja juyaawai: 1,419% (2011 est.)
- Jemeyulaa so'u juyaa: 19,6 jemeyulaa/1.000 keiiaka'alu (2011 est.)
- Ouktaa
juyaawai: 5,01 ouktaa/1.000 kepiiaka'alu (Juiiaa 2011 est.)
- Jemeyutpaa: 1,05 toolo(s)/jieyuu
- Jou kaa 15 juyaa: 1,04 toolo(s)/jieyuu
- 15-64 juyaa: 0,97 toolo(s)/jieyuu
- 65 juyaa siia maima: 0,92 toolo(s)/jieyuu
- Supushuwayale: 0,99 toolo(s)/jieyuu (2011 est.)
