Ypysyry ha'e pete?  jetepyso , yvypora onepysyry ha onemboguata  y apeno rupive pete? yvyrape ari.

Hembiasakue [ jehaijey | emoambue kuatia renoiha ]

Ojeikuaa amo 500 ary guare ojetepyso ypysyry  Polinesia -pe. Karai  James Cook oguah? umi ypa'?  Havai pegua ary 1778.

Per? yvate gotyo yvypora ymaguare ha heta ypykue onepysyry avei y apeno rupive. ^{[1] [2] [3]}  Heta avakuera Inka mboyve oipuru va'ekue yvyrape ojehasara y apeno rupive. ^[4]  Kova he'ise ypysyry onepyr?  Nembyamerikap e, hakatu umi Polinesia pegua omyasai ko jetepyso  Hawai  peve. ^[5]

Saro'y XX jave onemyasai pya'e ko jetepyso  Hawai  guive amo  Kalifornia ha  Autaralia  yrembe'y peve, upe guive os? opa tetame.

Y apeno [ jehaijey | emoambue kuatia renoiha ]

Y apeno ombohasy tera ombohasy'? ko jetepyso, ituichakue, ipya'e tera imbegue, ikarapa hasy avei. Umi y apeno poraite ypysyryra ha'e umiva onembotuicha ha upei ojejoko yguasure, upevare onembohera heta  y apeno vore :

• Tapia : ha'e y apeno vore opu'ava karapahape, upe rupi onepysyry ha ojehasa yvyrape ari ndive.
• Hembe : ha'e y apeno ryjyi tapia  peh?ngue tenondegua, tyjyi ho'a y apeno renondepe.
• Jyva : ha'e y hetakue o? y apenope, inanambusu tera ipo'i, pukukue pora ikatuva ojehasa yvyrape ari ndive.
• Kua : y apeno tapia ha jyva peh?ngue ikarapa, ojehasavo upe rupi onepysyry pya'eve.
• Jereha : Hembe guy peh?ngue ojereva ha ho'ava.
• Aka : y apeno ipeh?ngue yvateve.

Onemohenda  ituichakuere :

• Ijyvatekue imich?vero 1'50m/2metro-gui ha'e pete? y apeno mich?.
• Amo 2 metro peve ha'e pete? y apeno hekopete.
• Ijyvatekue tuichavero 2 metro-gui ha'e pete? y apeno guasu pora.

Mandu’apykuera [ jehaijey | emoambue kuatia renoiha ]