Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
A dos
vespoideos
(
Vespoidea
) e unha
superfamilia
de
insectos
himenopteros
, unha das integradas na
suborde
dos
apocritos
.
[
1
]
[
2
]
Os membros mais conecidos deste
taxon
son as avespas e as formigas.
[
3
]
A superfamilia foi descrita en
1802
polo
entomologo
frances
Pierre Andre Latreille
, na sua obra
Histoire Naturelle, Generale et Particuliere des Crustaces et des Insectes, Tome Troisieme
.
[
4
]
O
nome cientifico
Vespoidea
esta formado pola union dos elementos
Vesp
- e -
oidea
. O primeiro e a raiz do nome do seu
xenero tipo
,
Vespa
, e o segundo e o sufixo empregado na formacion dos nones das subfamilias de animais.
[
5
]
A subdivision da superfamilia en familias estivo controvertida durante moito tempo. Na actualidade (2021), segundo o
ITIS
e o BioLib, consideranse as seguintes:
[
1
]
[
2
]
Ademais de polo nome valido na actualidade, a superfamilia coneceuse tamen polos sinonimos:
[
2
]
- Formicoidea
- Pompiloidea
- Scolioidea
- Tiphioidea
Estudos xeneticos recentes indican que o grupo necesita unha profunda revision taxonomica. Rhopalosomatidae e Vespidae son
clados
irmans dentro dos vespoideos. A sua vez, este grupo e irman das restantes avespas (e abellas) vespoideas e apoideas. Ademais, os Apoidea estan dentro dos Vespoidea, o que suxire que hai que desmantelar a Vespoidea (
sensu lato
) e formar unha serie de superfamilias menores: Formicoidea, Scolioidea, Tiphioidea, Thynnoidea e Pompiloidea, incluindo unha Vespoidea de definicion mais estreita. Finalmente, as familias Mutillidae, Tiphiidae e Bradynobaenidae parecen ser
parafileticas
.
[
3
]
Outro estudo recente confirma a necesidade dunha revision das relacions a alto nivel, ainda que as relacions dos grupos menores dentro de Vespoidea van ben co patron orixinal do estudo de 2008, incluidos os grupos parafileticos Bradynobaenidae e Tiphiidae.
[
6
]
Posicion filoxenetica posibel dos vespoideos nos aculeados
[
editar
|
editar a fonte
]
O seguinte
cladograma
propon unha posicion filoxenetica probabel dos vespoideos nos
aculeados
.
[
7
]
- ↑
1,0
1,1
Vespoidea
no
ITIS
. Consultado o 29 de xuno de 2021.
- ↑
2,0
2,1
2,2
Vespoidea
en BioLib. Consultado o 29 de xuno de 2021.
- ↑
3,0
3,1
Pilgrim, E. M.; von Dohlen, C. C. & Pitts, J. (2008). "Molecular phylogenetics of Vespoidea indicate paraphyly of the superfamily and novel relationships of its component families and subfamilies".
Zoologica Scripta
37
(5): 539?560.
- ↑
Superfamily Vespoidea Latreille 1802
Arquivado
07 de xuno de 2020 en
Wayback Machine
. en
Fossilworks
.
- ↑
Vespoidea
no
Merriam-Webster Dictionary
.
- ↑
Johnson, B. R. (2013). "Phylogenomics Resolves Evolutionary Relationships among Ants, Bees, and Wasps".
Current Biology
23
(20): 2058?2062.
- ↑
Johnson, Brian R.; Borowiec, Marek L.; Chiu, Joanna C.; Lee, Ernest K.; Atallah, Joel; Ward, Philip S. (2013). "Phylogenomics resolves evolutionary relationships among ants, bees, and wasps".
Current Biology
23
: 1?5.
- Aguiar, Alexandre P.
et al
. (2013): "Order Hymenoptera". En Zhang, Z.-Q. (ed.): "Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness (Addenda 2013)".
Zootaxa
3703
: 1?82.
- Arnett, R. H. Jr. (2000):
American insects
, 2ª ed. Boca Raton, Londres, Nova York, Washington DC: CRC Press.
ISBN 0-8493-0212-9
.
- Borror, D. J., DeLong, D. M. & Triplehorn, C. A. (1976):
An introduction to the study of insects
, 4ª ed. Nova York, Chicago: Holt, Rinehart and Winston.
ISBN 0-0308-8406-3
.
- Grimaldi, D. & Engel, M. S. (2005):
Evolution of the Insects
. Cambridge:
Cambridge University Press
.
ISBN 978-0-5218-2149-0
.
- Huber, John T. (2009): "Biodiversity of Hymenoptera". Capitulo 12. En Robert G. Foottit & Peter H. Adler:
Insect Biodiversity: Science and Society
. Hoboken, New Jersey: Blackwell Publishing.
ISBN 978-1-4051-5142-9
.
- O'Toole, Christopher & Raw, Anthony (1999):
Bees of the world
. Londres: Cassell & Co.
ISBN 0-8160-5712-5
.
- Sharkey, Michael J. (2007): "Phylogeny and Classification of Hymenoptera".
Zootaxa
1668
: 521?548.
- Sharkey, M. J.; Carpenter, J. M & Vilhelmsen, L. (2012):
"Phylogenetic relationships among superfamilies of Hymenoptera"
.
Cladistics
28
(1): 80?112.
- Michener, Charles D. (2007):
The Bees of the World
. 2ª ed. Baltimore:
The Johns Hopkins University Press
.
ISBN 978-0-8018-8573-0
.
- Vilhelmsen, Lard (2001): "Phylogeny and classification of the extant basal lineages of the Hymenoptera (Insecta)".
Zoological Journal of the Linnean Society
131
: 393?442.