O
sufraxio universal
consiste na dotacion do dereito ao
voto
a toda a poboacion adulta dun
Estado
independentemente da sua raza, sexo, crenzas ou condicion social.
O logro do sufraxio universal deuse a partir dunha evolucion na
democracia
. Trala
Revolucion Francesa
o poder politico comezou a estar en mans de camaras de representantes polo que era necesario regulalo seu sistema de eleccion. Asi comezou o
sufraxio censatario
no que votaban so homes que cumprisen unha serie de requisitos de nivel de instrucion, de renda e de clase social; pasando polo
sufraxio masculino
(segunda metade do
seculo XIX
), no que podian votar todolos homes que soubesen ler e escribir. Ata a inclusion do
sufraxio feminino
(
seculo XX
en diante),
analfabetos
(
seculo XX
) e xentes de todalas razas (segunda metade do seculo XX).
Limitacions ao sufraxio universal
[
editar
|
editar a fonte
]
Malia ser considerado un fito da democracia e algo imprescindible en todo sistema politico moderno, ao longo da historia dos seculos XIX e XX, e incluso na actualidade, a presenza do sufraxio universal en moitos paises non foi posible debido a diversas politicas, grupos de presion ou reximes politicos.
No pasado numerosas sociedades negaron o
dereito a votar
baseandose tamen en diferenzas de raza ou etnia. Por exemplo, durante a era do
apartheid
non estaba permitido o voto a razas que no fosen a branca en
Surafrica
. Igualmente acontecia na epoca de pre-dereitos civis nos
Estados Unidos
onde, ainda que os
afroamericanos
tinan tecnicamente dereito a votar, negabaselles o seu exercicio mediante intimidacions e outros medios. O
Ku Klux Klan
formado trala
guerra civil estadounidense
foi unha das organizacions que destacou neste cometido.
Moitos sistemas de sufraxio universal excluen constitucional e legalmente a votantes potenciais, como os residentes de nacionalidade estranxeira, cidadans convictos e
enfermos mentais
. No derradeiro caso argumentase que se trata de persoas que non tenen vontade libre ou persoas carentes de raciocinio para decidi-las suas accions, os cales poderian ser premidos ou intencionados por terceiros. No caso dos convictos, argumentase que parte do castigo (reclusion ou privacion de liberdade) inclue a restricion dos dereitos cidadans como o sufraxio. No caso dos estranxeiros, a calidade de votante atopase ligada a posesion da
cidadania
no Estado onde se reside. Poren, as lexislacions e dereitos constitucionais polo xeral conceden o dereito ao sufraxio (eleccions locais e/ou nacionais) previa residencia por un periodo de tempo.
Houbo momentos nos que aos militares se lles negou o dereito ao voto. Esta privacion do dereito ao voto imposto en determinados paises (por exemplo, na
Francia
da III republica) tivo motivos complexos. Por unha parte, tratou de impedir a presion dos oficiais sobre os soldados, que deformaria o voto (tales feitos non eran estranos durante o Consulado ou o II Imperio en Francia e incluso en certas republicas suramericanas actuais). Tratase, por outra parte, de evita-la intrusion da politica no exercito, como prexudicial para a disciplina militar.
Cronoloxia do sufraxio universal por paises
[
editar
|
editar a fonte
]
A continuacion amosase unha listaxe cronoloxica de paises e a data na que se logrou implantar por vez primeira o sufraxio universal.