한국   대만   중국   일본 
Segundo - Wikipedia, a enciclopedia libre Saltar ao contido

Segundo

Editar as ligazons
Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redireccion desde ≪ Segundo (unidade de tempo) ≫)

Reloxo con agulla de medir segundos .

O segundo (simbolo no SI : s [ 1 ] ) e o nome dunha unidade de tempo , e e a unidade basica no Sistema Internacional de Unidades para medilo. Tradicionalmente, o segundo e definido como unha das 86.400 partes nas que se divide o periodo de tempo que tarda a Terra en dar unha volta sobre o seu eixo imaxinario (periodo tamen chamado dia ) [ 2 ] , mais a definicion oficial de segundo e a duracion equivalente a 9 192 631 770 periodos de radiacion correspondente a transicion entre os dous niveis hiperfinos do estado fundamental do isotopo 133 do atomo de cesio , medidos a 0 kelvin . [ 3 ]

A miudo os prefixos do SI son combinados coa palabra segundo para denotar subdivisions do segundo, por exemplo, o milisegundo (unha milesima parte dun segundo) e o nanosegundo (unha mil millonesima parte dun segundo). Ainda que os prefixos do SI poden ser usados para formar multiplos do segundo (tales como o ≪ quilosegundo ≫ ou mil segundos), estas unidades son rara vez usadas na practica. As unidades mais usadas neste caso son outras non pertencentes ao SI: o minuto a hora e o dia .

O segundo tamen ten a unidade base de tempo nos sistemas de unidades centimetro-gramo-segundo , metro-quilogramo-segundo , metro-tonelada-segundo e pe-libra-segundo .

Etimoloxia [ editar | editar a fonte ]

A palabra segundo proven do latin sequire (seguir); poren, o seu uso para denominar a medida de tempo e semellante a orixe do termo minuto . Este proven do latin minuta (parte pequena); e dicir, unha ≪minuta de hora≫ e unha parte pequena da hora. A hora dividiase en 60 fraccions as que se denominaba pars minuta prima (primeira parte pequena), e a sua vez estas dividianse novamente en 60 partes chamadas pars minuta secunda (segunda parte pequena). [ 4 ]

Historia [ editar | editar a fonte ]

Sistema sexaxesimal [ editar | editar a fonte ]

As primeiras civilizacions construiron divisions do dia, mais ningunha delas empregou o termo segundo nin estableceu unha unidade analoga. Os exipcios subdividian o dia e a noite en periodos de doce horas cada un dende polo menos 2000 a.C., o que levaba a que a duracion dunha hora variase coa estacion do ano . Os astronomos gregos Hiparco (c. 150 a.C.) e Tolomeo (c. 150 d.C.) subdividiron o dia de maneira sexaxesimal e usaron a hora media como ( 1 ⁄ 24 dia) , fraccions de hora ( 1 ⁄ 4 , 2 ⁄ 3 etc.) e tempo -graos ( 1 ⁄ 360 dia ou catro segundos modernos), mais non minutos nin segundos modernos. [ 5 ]

O dia dividiuse sexaxesimalmente, e dicir, por 1 ⁄ 60 , despois 1 ⁄ 60 , despois 1 ⁄ 60 sucesivamente, ata 6 lugares despois do punto sexaxesimal (unha precision de mais de 2 microsegundos) polos babilonios despois de 300 a.C. [ 6 ] Os babilonios non empregaban a hora, mais usaban a hora-dupla (120 minutos), o minuto grao (4 minutos) e a cevada con duracion de 3 1 ⁄ 3 de segundo (equivalente ao helek hebreo, [ 7 ] poren non subdividian de maneira sexaxesimal esas unidades menores de tempo.

No ano 1000 o estudoso persa al-Biruni , que escribia en arabe empregou por primeira vez a expresion segundo e definiu a division de tempo entre as luas novas dalgunhas semanas especificas en dias, horas, minutos, segundos, terzos e cuartos despois do mediodia do domingo. [ 8 ] En 1267 o cientifico Roger Bacon definiu a division de tempo entre luas cheas como o numero de horas, minutos, segundos, terzos e cuartos ( horae , minuta , secunda , tertia e quarta ) tralo mediodia nunhas datas especificadas. [ 9 ]

Fraccion do dia [ editar | editar a fonte ]

Pendulo marcando cada segundo coas suas oscilacions

Os primeiros reloxos mecanicos que apareceron a partir do seculo XIV tinan pantallas que dividian a hora en metades, terzos, cuartos e as veces ata 12 partes, mais nunca por 60. De feito, a hora non se dividia habitualmente en 60 minutos xa que non era de duracion uniforme. Non foi practico para os cronometradores considerar minutos ata que apareceron os primeiros reloxos mecanicos que amosaban minutos preto de finais do seculo XVI. Os reloxos mecanicos mantinan o tempo medio , ao contrario do tempo aparente que mostraban os reloxos de sol .

Os primeiros reloxos que mostraban segundos apareceron durante a ultima metade do seculo XVI. O segundo fixose medible con exactitude co desenvolvemento de reloxos mecanicos. O primeiro reloxo de resorte con segundeiro foi un reloxo de autor desconecido cunha representacion de Orfeo na coleccion Fremersdorf, datado entre 1560 e 1570. [ 10 ] [ 11 ] Durante o terceiro cuarto do seculo XVI, Taqi al-Din construiu un reloxo con marcas cada 1/5 de minuto. [ 12 ] En 1579, Jost Burgi construiu para Guillerme de Hesse un reloxo que marcaba os segundos. [ 10 ] En 1581, Tycho Brahe redesenou reloxos que amosaban so os minutos no seu observatorio para que tamen amosasen os segundos, ainda que eses segundos non eran precisos. En 1587, Brahe queixouse de que os seus catro reloxos discordaban en mais ou menos catro segundos. [ 10 ]

En 1644, Marin Mersenne calculou que un pendulo cunha lonxitude de 0,994 metros teria un periodo de dous segundos, permitindo a medida dun segundo mediante un pendulo. [ 13 ] En 1656, o cientifico neerlandes Christiaan Huygens inventou o primeiro reloxo de pendulo. Tina unha lonxitude de pendulo de pouco menos dun metro, o que lle daba un balance dun segundo e un escape que marcaba cada segundo. Era o primeiro reloxo que podia manter o tempo con precision en segundos. Na decada de 1730, 80 anos despois, os cronometros maritimos de John Harrison podian manter a hora exacta preciso por un segundo en 100 dias.

En 1832, Gauss propuxou empregar o segundo como unidade fundamental de tempo no seu sistema milimetro-miligramo-segundo. A British Association for the Advancement of Science (BAAS) declarou en 1862 que "todos os homes de ciencia estaban de acordo en empregar o segundo de tempo medio solar como unidade de tempo". [ 14 ] BAAS propuxo formalmente o sistema CGS en 1874, ainda que foi substituido gradualmente polo MKS durante os seguintes anos. En ambos os sistemas a definicion de segundo era do dia solar medio.

Fraccion do ano [ editar | editar a fonte ]

A finais da decada de 1940, os reloxos con oscilador de cristal de cuarzo cunha frecuencia de funcionamento de aproximadamente 100 kHz avanzaron para calcular o tempo cunha precision mellor que unha parte cada 10 8 durante un periodo de funcionamento dun dia. Fixose evidente que un consenso destes reloxos contaba mellor o tempo que a rotacion da Terra. Os metrologos tamen sabian que a orbita da Terra ao redor do Sol (un ano) era moito mais estable que a rotacion da Terra. Isto levou a propostas xa en 1950 para definir a segunda como fraccion do ano.

O movemento da Terra foi descrito nas Tables of the Sun de Newcomb (1895), que proporcionaban unha formula para estimar o movemento do Sol en relacion coa ][epoca (astronomia)|epoca]] de 1900 baseandose nas observacions astronomicas feitas entre 1750 e 1892. [ 15 ] Isto deu lugar a adopcion dunha escala de tempo de efemerides expresada en unidades do ano sideral nesa epoca pola IAU en 1952. [ 16 ] Esta escala de tempo extrapolada proporciona as posicions observadas dos corpos celestes de acordo coas teorias dinamicas newtonianas do seu movemento. [ 15 ] En 1955, o ano tropical , considerado mais fundamental que o ano sideral, foi elixido pola IAU como a unidade de tempo. O ano tropical por definicion non e unha medida senon que se calcula a partir dunha formula que describe un ano tropical medio que diminue linearmente co paso do tempo.

En 1956, o segundo redefiniuse en termos do ano en relacion a esa epoca como:

O segundo e do ano tropical para o 0 de xaneiro de 1900 as 12 horas do tempo ephemeris. [ 15 ]

Esta definicion foi adoptada como parte do Sistema Internacional de Unidades en 1960. [ 17 ]

Segundo atomico [ editar | editar a fonte ]

Poren, os mellores reloxos mecanicos, electricos e baseados en cristais de cuarzo sofren discrepancias polas condicions ambientais. Para medir o tempo e moito mellor a "vibracion" natural e exacta dun atomo enerxizado. A frecuencia da vibracion (e dicir, a radiacion ) e moi especifica dependendo do tipo de atomo e como e excitado. [ 18 ] Co desenvolvemento dos reloxos atomicos tornouse mais facil medir a duracion da transicion entre dous niveis de enerxia dun atomo ou molecula . Isto tornou tamen posibel medir o tempo con maior precision que utilizando a definicion corrente. [ 19 ] A principios da decada de 1960 decidiuse empregar o tempo atomico como base para a definicion do segundo e na 13.ª Conferencia Xeral de Pesos e Medidas, en 1967, substituiuse a definicion do segundo:

O segundo e a duracion equivalente a 9 192 631 770 periodos de radiacion correspondente a transicion entre os dous niveis hiperfinos do estado fundamental do isotopo 133 do atomo de cesio .
13ª CXPM, 1967-1968, Resolucion 1 [ 19 ] [ 20 ]

En 1997 modificouse a definicion para incluir a aclaracion "esta definicion refirese ao atomo de cesio estable a unha temperatura de 0 K ". [ 19 ]

Multiplos e submultiplos do segundo no SI [ editar | editar a fonte ]

Os prefixos do SI empreganse habitualmente para medidas de tempo inferiores ao segundo, pero apenas aparecen para multiplos do segundo (o conecido como "tempo metrico"). Pola contra, adoitan usarse unidades que non forman parte do sistema como o minuto , a hora o dia ou o ano .

Multiplo Nome Simbolo Equivalencia Submultiplo Nome Simbolo
10 0 segundo s      
10 1 decasegundo das 10 segundos 10 ?1 decisegundo ds
10 2 hectosegundo hs 1 minuto 40 segundos 10 ?2 centisegundo cs
10 3 quilosegundo ks 16 minutos 40 segundos 10 ?3 milisegundo ms
10 6 megasegundo Ms 11,6 dias 10 ?6 microsegundo μs
10 9 gigasegundo Gs 31,7 anos 10 ?9 nanosegundo ns
10 12 terasegundo Ts 31 700 anos 10 ?12 picosegundo ps
10 15 petasegundo Ps 31,7 millons de anos 10 ?15 femtosegundo fs
10 18 exasegundo Es 31 700 millons de anos 10 ?18 attosegundo as
10 21 zettasegundo Zs 31,7 billons de anos 10 ?21 zeptosegundo zs
10 24 yottasegundo Ys 31 700 billons de anos 10 ?24 yoctosegundo ys

Outras unidades relacionadas [ editar | editar a fonte ]

Unidades de tempo [ editar | editar a fonte ]

1 segundo internacional e igual a:

Unidades de frecuencia [ editar | editar a fonte ]

As unidades de frecuencia son as reciprocas do segundo:

Notas [ editar | editar a fonte ]

  1. ↑ As veces abreviase de xeito erroneo como seg.
  2. ↑ "SI brochure: Table 6: Non-SI units accepted for use with the International System of Units" . Arquivado dende o orixinal o 01 de outubro de 2009 . Consultado o 02 de outubro de 2008 .  
  3. ↑ "Official BIPM definition" . BIPM . Consultado o 1 de outubro de 2009 .  
  4. ↑ Soca, Ricardo. "Etimologia de minuto" . El Castellano (en castelan ) . Arquivado dende o orixinal o 04-02-2012 . Consultado o 8-9-2013 .  
  5. ↑ Toomer, G. J (1998). Ptolemey's Almagest (en ingles ) . Princeton, New Jersey: Princeton University Press. p. 6?7; 23; 211?216. ISBN   978-0-691-00260-6 .  
  6. ↑ Neugebauer, O (1975). A history of ancient mathematical astronomy . Springer-Verlag . ISBN   038706995X .  
  7. ↑ Neugebauer, O. The astronomy de Maimonides , Hebrew Union College Annual, volume 22 , p. 325, 1949.
  8. ↑ al-Biruni (1879). The chronology of ancient nations: an English version of the Arabic text of the Athar-ul-Bakiya of Albiruni, or "Vestiges of the Past" . Sachau C Edward. pp. 147?149.  
  9. ↑ Bacon, Roger (2000). The Opus Majus of Roger Bacon . University of Pennsylvania Press . ISBN   978-1-85506-856-8 .  
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Landes, David S. (1983). Revolution in Time . Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN   0-674-76802-7 .  
  11. ↑ Willsberger, Johann (1975). Clocks & watches . New York: Dial Press. ISBN   0-8037-4475-7 .   Fotografia en cor.
  12. ↑ Selin, Helaine (31 de xullo de 1997). Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures . Springer Science & Business Media. p. 934. ISBN   978-0-7923-4066-9 . Arquivado dende o orixinal o 20 de novembro de 2016 . Consultado o 23 de febreiro de 2016 .  
  13. ↑ Jenner, Greg (29 de xaneiro de 2015). A Million Years in a Day: A Curious History of Everyday Life . Orion. p. 275. ISBN   978-0-297-86979-5 .  
  14. ↑ Jenkin, ed. (1873). Reports of the committee on electrical standards . British Association for the Advancement of Science. p. 90.  
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 {cita web | title=Leap Seconds | publisher=Time Service Department, United States Naval Observatory | url= http://tycho.usno.navy.mil/leapsec.html | access-date=22 de novembro de 2015 | archive-url= https://web.archive.org/web/20150312003149/http://tycho.usno.navy.mil/leapsec.html | archive-date=12 de marzo de 2015}}
  16. ↑ Nautical Almanac Offices of the United Kingdom and the United States of America (1961). "Explanatory Supplement to the Astronomical Ephemeris and the American Ephemeris and Nautical Almanac" . p. 9. ... defined ephemeris time ... [was] adopted by the Union Astronomica Internacional in Sept. 1952.  
  17. ↑ "SI Brochure (2006)" (PDF) . SI Brochure 8th Edition . BIPM . p. 112. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 3 de maio de 2019 . Consultado o 23 de maio de 2019 .  
  18. ↑ McCarthy, Dennis D. ; Seidelmann, P. Kenneth (2009). "Definition and Role of a Second". Time: From Earth Rotation to Atomic Physics . Weinheim: Wiley.  
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 "Sistema Internacional de Unidades" (PDF) . INMETRO . Arquivado dende o orixinal (PDF) o 18 de xaneiro de 2012 . Consultado o 2 de novembro de 2009 .  
  20. ↑ "Le Systeme international d’unites" (PDF) . Bureau international des poids et mesures (en frances ) . Arquivado dende o orixinal (PDF) o 15 de xaneiro de 2009 . Consultado o 2 de novembro de 2009 .  

Vexase tamen [ editar | editar a fonte ]

Ligazons externas [ editar | editar a fonte ]

Traido desde ≪ https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Segundo&oldid=6492805 ≫