A
piramide de Zoser
e a
tumba
do
faraon
Zoser
de
Exipto
(
III Dinastia
,
seculo XXVII a.C.
). Conecese tamen como
piramide de chanzos
e foi edificada por
Imhotep
, o primeiro arquitecto de nome conecido. E a construcion mais notabel da
necropole
de
Saqqara
e foi o prototipo das
piramides de Gizeh
e das restantes
piramides
exipcias.
Ate a construcion da piramide de Zoser, as tumbas reais consistian en camaras subterraneas cubertas por unha estrutura de barro en forma de piramide truncada, chamadas
mastabas
. A piramide de Zoser esta feita en pedra e consiste en seis mastabas enormes, unha sobre a outra. Ademais, a piramide encadrase nun recinto que constitue un complexo funerario.
A piramide de chanzos situase no centro deste recinto rectangular de 554 m de norte a sur e 277 m de leste a oeste. A muralla e de
calcaria
, media orixinalmente 10,5 m de altura e tina catorce portas falsas e so unha verdadeira, que tamen imita unha porta falsa. As construcions tenen
fachadas
exteriores coidadas mais os interiores son bastos.
Esta entrada na porta falsa leva a un patio pequeno e logo a un corredor de 40 columnas, divididas en duas fileiras, sobre as que se apoiaba unha cuberta de bloques escuadrados e arredondados na parte interior, como imitando troncos de
palmeira
. O corredor dividese en duas partes de tamano desigual e remata unha sala rectangular con oito columnas unidas de par en par por
pilastras
. Estas columnas son as unicas
fasciculadas
da arte exipcia.
A continuacion, e tras outra porta falsa, hai un patio amplo con duas construcions enigmaticas que talvez representan as fronteiras norte e sur do treito entre as que o faraon debia realizar a carreira simbolica durante a
cerimonia Sed
.
A piramide de Zoser ten base rectangular (121x109 m), esta orientada de leste a oeste e consiste en seis troncos de piramide superpostos, sen vertice, ate unha altura orixinal de 60 m. A inclinacion dos corpos da piramide e de 16° respecto a vertical e de 22° respecto a horizontal no ultimo nivel.
Parece que o deseno da piramide sufriu unhas seis modificacions, as tres primeiras ainda baixo a idea de mastaba e as outras tres xa como piramide de chanzos. Utilizaronse bloques de
calcaria silicea
extraida dos arredores unidos con
argamasa
e o exterior revestiuse con pedra calcaria fina dun espesor medio de dous metros.
A tumba de Zoser esta no centro da piramide, no fondo dun pozo de 28 m de fondo e 7 de anchura. A camara funeraria fixose en
granito
e revocouse con
xeso
. O
arqueologo
frances
Jean-Philipe Lauer
atopou restos da
momia
de Zoser. Arredor desta camara abrense catro galerias labirinticas unidas entre si mediante pasadizos. O terceiro proxecto da piramide consistiu nunha extension da mastaba orixinal para incorporar as tumbas da familia real. Hai once pozos de 32 m de fondo polos que se chega a outros tantos corredores horizontais nos que se atoparon dous
sarcofagos
de
alabastro
(un deles con restos dun neno de oito anos) e unha vaixela feita en pedra moi variada con mais de 40.000 pezas.
- O
templo das tres columnas acanaladas
: na muralla leste, ao sur da piramide, hai un templo do que sobresaen tres columnas acanaladas, reconstruidas recentemente ate a altura dos
capiteis
orixinais. No leste hai unha porta falsa semiaberta.
- A
capela da cerimonia
Sed
:
ao sur hai un edificio para a festa do trixesimo ano do reinado do faraon, a "cerimonia
Sed
". Un corredor xira en angulo recto en canto o muro describe un cuarto de circulo; leva a parte sur dun patio alongado e ao que se abren varias capelas. Hai tamen unha tribuna con duas escaleiras pequenas, que probabelmente simbolizaban os tronos do
Alto
e
Baixo Exipto
.
- A
Casa do Sur
: esta ao leste da piramide e e un edificio decorado con catro columnas acanaladas de 12 m de altura. A entrada leva a un corredor estreito que remata nunha sala pequena con planta en forma de
cruz
con
nichos
para ofrendas. A
Casa do Norte
, ao nordeste da anterior, ten unha fachada e interior semellantes.
- O
serdab
e unha camara acaroada a cara norte da piramide. Nela habia unha estatua de Zoser e na fachada dous furadinos polos que a estatua podia ollar o mundo exterior.
- O
templo funerario
esta situado ao oeste do
serdab
e atopase en ruinas. Un pasadizo conduce ao sarcofago do faraon e aos niveis inferiores da piramide.
- No interior do lado meridional da muralla hai unha
tumba
, un pozo de 7 m de anchura e 29 de fondo cunha camara de granito cuxa funcion e desconecida (talvez representacion do
cenotafio
de
Abidos
). Moi preto esta o santuario correspondente.