Para outras paxinas con titulos homonimos vexase:
Navia
.
Navia de Suarna
e un concello da
provincia de Lugo
, pertencente a
comarca dos Ancares
. Segundo o
IGE
en
2015
tina 1.211 habitantes
(1.615 no
2006
, 1.680 no
2005
, 1.732 no
2004
, 1.807 no
2003
)
. O seu xentilicio
(vexase no Galizionario)
e ≪
naviego
≫.
O concello, de 242
km²
, esta situado ao leste da provincia de Lugo, no norte dos
Ancares
. Limita ao noroeste coa
Fonsagrada
, ao nordeste con
Ibias
(
Asturias
), ao suroeste con
Cervantes
e ao leste con
Candin
(
provincia de Leon
).
Esta atravesado polo
Rio Navia
, e polos seus afluentes Ser, Rao, Moia e Bullan. O cumio mais alto e o
porto de Ancares
(1680 m). Nas Penas de Frou existen unhas
covas
.
| Censo total
|
1.211
(2015)
|
| Menores de 15 anos
|
41 (3.38 %)
|
| Entre 15 e 64 anos
|
598 (49.38 %)
|
| Maiores de 65 anos
|
572 (47.23 %)
|
| Evolucion da poboacion de Navia de Suarna
Fontes:
INE
e
IGE
.
|
| 1900
|
1930
|
1950
|
1981
|
2004
|
2009
|
2011
|
2012
|
2013
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
2021
|
2022
|
2023
|
| 6.670
|
6.633
|
6.546
|
3.773
|
1.732
|
1.441
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| (Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do
INE
e do
IGE
poden non coincidir.)
|
Hai restos
megaliticos
, como as
mamoas
e
dolmens
de Ferreirua e Vilarpandin. Da
cultura castrexa
hai restos de ate 25
castros
, como os de
Monterrio
,
O Coedo
,
Larxentes
,
Canton
e
Cabanela
(unidos por un corredor de 300 m),
Cruz de Linares
,
Casa do Rio
,
Sevane
,
Vilela
ou
Galegos
. Na parroquia de
Rao
esta o
Campamento romano da Recacha
. En Moia, Quinta, Munis e Ribon conservanse
pallozas
.
Da
idade media
son as sepulturas de Abrente e Molmean. O
castelo de Navia
ten a sua orixe no seculo XI. Pasou a mans dos Osorio e da
casa de Altamira
, e foi destruido durante a
Gran Guerra Irmandina
, e rehabilitado posteriormente para vivendas. A
ponte da Proba
, sobre o rio Navia, e de orixe romana. Ten un so arco apuntado, con muros altos e calzada empenada.
A igrexa de san Miguel de Barcia conserva a
absida
romanica
, do seculo XIII. O templo de santa Maria de Rao e de nave rectangular, presbiterio con boveda redonda sobre catro arcos, retablo maior do seculo XVIII e un retablo lateral renacentista, do seculo XVI. A igrexa de san Salvador de Mosteiro conserva a nave romanica con armadura de madeira. A absida esta formado por un tramo recto con boveda de canon e o testeiro semicircular, con boveda en cuarto de laranxa. Ten un retablo salomonico de tres fornelos no corpo principal. O templo de santo Estevo de Vilarpandin ten tres naves, con presbiterio na cabeceira e duas sancristias nos laterais. Conserva tallas dos seculos XV e XVI.
En san Xose de Munis hai unha capela con retablo barroco, de tres fornelos e catro columnas salomonicas. outras capelas de importancia son as de Abrente, Marcelin e Molmean.
Dentro da
arquitectura civil
, amais das
pallozas
e
piornos
, existen diversos
muinos
,
pombais
e
cortins
, en Pan do Zarco e Vispeiro.
Nesta zona faise o
queixo do Cebreiro
. Outros produtos da zona son produtos de
caza
e
pesca
e as
androllas
, produto derivado do
porco
do que o
domingo de entroido
se celebra a
festa da androlla
.
Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Navia de Suarna vexa:
Lugares de Navia de Suarna
.