A igrexa de
Sant Joan del Mercat
ou
Esglesia dels Sants Joans
(en
galego
Igrexa dos Santos Xoanes
) e unha das igrexas mais antigas da cidade de
Valencia
, situada fronte a
Llotja de la Seda
e a beira do
Mercat Central
.
Monumento Historico-Artistico
dende
1942
, erixiuse a partir de
1240
sobre o terreo onde habia primeiro unha
mesquita
. A causa dos incendios reedificarase durante o seculo XIV en estilo
gotico
, e reformarase completamente durante os seculos XVII e XVIII, feito que lle conferiu o aspecto
barroco
actual. En
1936
padeceu un novo incendio. Agora se atopa en proceso de restauracion.
Igrexa de Sant Joan dentro da
Praza del Mercat
.
A fachada de diante de Sant Joan del Mercat mira cara a placa de la Ciutat de
Bruxas
, e a de atras a
placa del Mercat
, xusto enfronte da extraordinaria
Llotja de la Seda
, monumento
Patrimonio da Humanidade
. A beira sur do templo mira a rua vell de la Palla e ao
Mercat Central
. Segundo
Joan Francesc Mira
(p. 82-84), os tres edificios, Sant Joan del Mercat,
Llotja de la Seda
e
Mercat Central
, forman un dos conxuntos artisticos mais excepcionais da cidade. A beira nordeste da igrexa sae ao canellon de Llutxent e o noroeste a pracina da Comunio de Sant Joan.
Chamase oficialmente
Esglesia dels sants Joans
(
Igrexa dos Santos Xoanes
), por atoparse baixo a advocacion dos santos Xoan Evanxelista e Baptista. Ademais, popularmente conecese como
Sant Joan del Mercat
(
San Xoan do Mercado
). O engadido
del Mercat
deriva do feito que en Valencia cidade hai outra igrexa homonima, la de
Sant Joan de l'Hospital
, tamen bastida durante o
seculo XIII
sobre o terreo dunha antiga mesquita.
Vista da fachada, co roseton cegado
Despois de ser mesquita en tempos dos musulmans, cara ao
1240
, xa en tempos de
Xaime I
, comezou a edificacion dunha modesta ermida extramuros, na barriada da Boatella. En 1311 incendiouse e refixo de novo, ate tomar a estrutura gotica que hoxe en dia ainda conserva, ainda que moi cambiada polos engadidos barrocos posteriores. Despois da construcion da muralla en
1365
por Pere el Cerimonios, a igrexa queda intramuros, case no belo centro da
Ciutat Vella
.
Da estrutura gotica orixinal so se conserva a disposicion tipica do estilo gotico mediterraneo ou gotico catalan, cunha soa nave con capelas laterais entre contrafortes. Tamen resta un grande roseton cegado, conecido como
O de Sant Joan
, que nunca se chegou a abrir, pode ser por falta de cartos ou porque que afundiuse toda la fachada dianteira. Tamen son goticos dous arcos oxivais na fachada norte e unha xanela redonda no corpo inferior da torre campanario. En
1592
incendiase por segunda vez, feito que motivou unha reestruturacion que se prolongou durante mais dun seculo. En
1702
a igrexa tomou definitivamente a actual fisionomia barroca.
Ao comezo da
Guerra Civil
, en 1936, a igrexa sufriu o terceiro incendio na sua historia. O retablo maior e algunhas estatuas desapareceron e as pinturas de Palomino quedaron ennegrecidas. Na actualidade a igrexa atopase en fase de restauracion. Despois da limpeza da fachada posterior e das estatuas do interior, pretendese recuperar o inmenso fresco de Palomino e tornarlle o esplendor orixinal, despois dunha nefasta restauracion desta levada a termo en 1960.
- Mira i Castera, Joan Francesc:
Valencia per a veins i visitants
. Bromera, Col·leccio Grans Obres, Alzira. Segona edicio, maig del 2007, planes 82-84.