Elpidio Villaverde Rey
, nado en
Vilagarcia de Arousa
o
5 de novembro
de
1887
e finado en
Buenos Aires
o
17 de novembro
de
1962
, foi un politico galego.
Fillo de Jesus Villaverde Buceta e Rosalia Rey Barreiro (natural da Arxentina), tivo nove irmans. En Vilagarcia fixo os seus primeiros estudos e traballou nos negocios paternos, a fabrica de salgado, o serradoiro e o Cine Fantasio. Marchou a
Buenos Aires
en
1904
coincidindo na viaxe co poeta
Antonio Zapata
, co que encabezou un
motin
contra os abusos e desatencions de que eran obxecto os emigrantes galegos por parte do capitan. Na
Arxentina
traballou en diversas oficinas comerciais e en
1906
regresou de novo a Galicia, onde se dedicou as tarefas comerciais da sua familia.
Nomeado Presidente da Camara de Comercio o 24 de novembro de
1922
. Destacou polo contribucion a creacion da Xunta de Obras do Porto e pola creacion da comision administrativa do Porto (
1923
). Cooperou para que se executasen as obras da estrada da vila a
Cornazo
(1924). Tamen realizou xestions para a instalacion do servizo telefonico interurbano (
1926
). Puxo a primeira pedra para a Praza de Abastos (maio de
1926
). O 17 de outubro de
1930
renunciou a presidencia da Camara.
Militou nas
Irmandades da Fala
e posteriormente na
ORGA
, sendo elixido alcalde de Vilagarcia ao proclamarse a
II Republica
, ata que foi destituido en agosto de
1934
. No seu mandato construiuse a actual Escola de Musica e o antigo balneario. Durante o bienio negro, foi perseguido e encarcerado en
Cambados
. Nas
eleccions xerais de 1936
foi electo deputado por
Pontevedra
por
Izquierda Republicana
na candidatura da
Frente Popular
, situacion na que o colleu o inicio da
guerra civil
.
Saiu de Galicia en barco desde
A Pobra do Caraminal
o
27 de xullo
[
1
]
de
1936
xunto co tenente de alcalde de
Boiro
Jose Martinez Virel
na
lancha San Jose nº 2
, dirixindose a
Portugal
onde o embaixador espanol
Claudio Sanchez Albornoz
o axudou para que puidera embarcar nun buque ingles camino de
Francia
, desde onde pasou a
Madrid
, para integrarse no bando republicano.
Rematada a Guerra Civil, exiliouse en
Francia
e posteriormente trasladouse a
Buenos Aires
, cidade na que se dedicou aos negocios, rexentando o restaurante "La Casa de la Troya".
Acompanou a
Castelao
a
Montevideo
para fundar o
15 de novembro
de
1944
o
Consello de Galiza
, xunto a
Ramon Suarez Picallo
e
Anton Alonso Rios
. Falou no acto de constitucion representado a Galicia. Elpidio pertenceu ao Consello ata a sua morte. Acudiu as Cortes no exilio reunidas en
Mexico
e a toma de posesion dos Presidentes das Republicas de
Chile
e do
Uruguai
.
Tomou parte no primeiro
Congreso da Emigracion Galega
celebrado en Bos Aires en
1956
.
Logo do seu repentino pasamento o
17 de novembro
de
1962
foi velado no Centro pontevedres e soterrado no Mausoleo do Centro Gallego, do que era socio desde a sua chegada a Arxentina. As suas cinzas foron traidas a Vilagarcia en
1988
.
Casou en outubro de
1916
con Rosina Otero. Foi o pai de
Marivi Villaverde
e sogro de
Ramon de Valenzuela
. Outra das suas fillas,
Rosina Villaverde
, casou con
Sandalio Alonso de la Riva
. O seu fillo mais novo foi Francisco Villaverde Otero.