Un centrocampista e unha das posicions do futbol , situado xeralmente entre os defensas e os dianteiros do seu equipo. ^{[ 1 ]} Alguns centrocampistas xogan un papel defensivo estritamente definido, parando ataques, e son conecidos como centrocampistas defensivos. Outros tenen limites mais difusos, sendo mais mobiles e eficientes no pase, como os chamados pivotes, os organizadores ou os todocampistas. O numero de centrocampistas nun equipo e as suas funcions asignadas depende da formacion do equipo. O conxunto destes xogadores no campo e conecido tamen como mediocampo .

A maioria dos adestradores colocan polo menos un centrocampista para deter os ataques do equipo contrario, mentres que outros poden ter a tarefa de crear goles ou ter responsabilidades tanto ofensivas como defensivas. Os centrocampistas son os xogadores que normalmente percorren a maior distancia durante un partido e os que tenen unha maior posesion. ^{[ 2 ]}

Mediocentro [ editar | editar a fonte ]

Os mediocentros son xogadores cuxo papel e tanto ofensivo como defensivo, e que dominan o xogo no centro do campo. Estes xogadores intentan pasar o balon aos centrocampistas atacantes e dianteiros do equipo e tamen poden axudar nos ataques do seu equipo internandose na area e intentando tiros a porteria.

Cando o equipo contrario ten o balon, un mediocentro pode caer cara a atras para protexer a porteria ou avanzar e facer presion sobre o rival que ten o balon para tentar roubarllo. Un mediocentro que esta defendendo a sua meta acostuma a actuar diante dos seus centrais para bloquear os tiros arredados rivais e perseguir os centrocampistas rivais que corren cara a meta.

As formacions 4?3?3 e 4?5?1 usan tres mediocentros. A 4?4?2 pode utilizar dous mediocentros, e na 4?2?3?1, un dos dous centrocampistas mais atrasados pode ser un mediocentro. ^{[ 3 ]}

Todocampista [ editar | editar a fonte ]

Os todocampistas son mediocentros traballadores e con boas habilidades en diferentes aspectos, o que os fai habiles tanto para defender como para atacar. ^{[ 4 ]} Estes xogadores poden, polo tanto, regresar a sua propia area para defender e bloquear tiros e tamen levar o balon cara a adiante ou correr cara a area do adversario para intentar marcar. ^{[ 5 ]} A partir de mediados da decada de 2000 , o cambio de tendencias e o declive da formacion estandar 4-4-2 (en moitos casos abrindo paso as formacions 4?2?3?3 e 4?3?3) impuxeron restricions aos tipicos todocampistas dos anos 80 e 90, xa que os dous papeis de medio campo dos equipos agora pasaron a dividirse a miudo en "mediocentros defensivos" e "organizadores". ^{[ 6 ]} Alguns exemplos salientables de todocampistas son Steven Gerrard , Bastian Schweinsteiger , Yaya Toure , Patrick Vieira , Frank Lampard e Roy Keane .

Mezzala [ editar | editar a fonte ]

No futbol italiano, o termo mezzala (literalmente "media a" en italiano ) usase para describir a posicion dun ou dous mediocentros que xogan a cada lado dun mediocentro defensivo ou organizador. O termo aplicouse inicialmente ao papel dun interior nas formacions WM e Metodo en italiano, pero posteriormente describiu un tipo especifico de mediocentro. O mezzala e a miudo un centrocampista ofensivo, rapido e traballador, con boas habilidades e notables capacidades ofensivas, asi como unha tendencia a realizar carreiras de ataque superpostas, pero tamen un xogador que participa no aspecto defensivo do xogo e que pode abrir o xogo; como tal, o termo podese aplicar a varios roles diferentes. ^{[ 7 ] [ 8 ]}

Volante [ editar | editar a fonte ]

Os volantes esquerdos e dereitos tenen un papel equilibrado entre o ataque e a defensa, similar ao dos mediocentros , pero situanse mais preto das bandas do campo. Podeselles pedir que crucen a pelota cara a area rival para que os seus companeiros de equipo poidan rematar, e cando defenden poden facer presion sobre os oponentes que estan tratando de centrar. ^{[ 9 ]}

Algunhas das formacions modernas que incluen habitualmente volantes esquerdos e dereitos son a 4?4?2, a 4?4?1?1, a 4?2?3?1 e a 4?5?1. ^{[ 3 ]} Dous exemplos notabeis de volantes son David Beckham e Ryan Giggs . ^{[ 10 ]}

No futbol italiano, o papel do volante conecese como tornante di centrocampo ou simplemente tornante ("que volve"). Ten como orixe o extremo , e foi conecido como tal, xa que a miudo pediaselle aos xogadores nesta posicion volver atras e axudar a lina traseira con tarefas defensivas, ademais de axudar no medio campo e atacar. ^{[ 11 ] [ 12 ]}

Medio volante [ editar | editar a fonte ]

A posicion historica de medio volante (que non se debe confundir con mezzala ) correspondia aos centrocampistas que xogaban preto do lateral do campo. Quedou obsoleto xa que os xogadores de banda con deberes defensivos tenderon a formar parte da defensa como defensas laterais.

Mediocentro defensivo [ editar | editar a fonte ]

Os mediocentros defensivos son centrocampistas que se centran en protexer a meta do seu equipo. Estes xogadores poden defender unha zona fronte a defensa do seu equipo ou marcar atacantes rivais especificos. ^{[ 13 ] [ 14 ]} Os mediocentros defensivos tamen poden pasar as posicions de lateral ou central se estes xogadores avanzan para unirse a un ataque. ^{[ 15 ]} Un bo mediocentro defensivo precisa unha boa conciencia de posicion, anticipacion ao xogo do adversario, marcado, golpeo, intercepcions, pase e gran resistencia e forza (para o golpeo). No futbol suramericano, este papel conecese como volante de marca , mentres que en Mexico conecese como volante de contencion . En Portugal conecese como trinco . ^{[ 16 ]}

Pivote [ editar | editar a fonte ]

Un pivote acostuma a manterse preto da defensa do seu equipo, mentres que outros centrocampistas poden moverse cara ao ataque. ^{[ 17 ]} Pode tamen ter responsabilidades cando o seu equipo ten o balon. Este xogador fara pases moi curtos e sinxelos a membros mais atacantes do seu equipo, pero pode probar alguns pases mais dificiles dependendo da estratexia do equipo. Marcelo Bielsa esta considerado como un pioneiro no uso dun pivote na defensa. ^{[ 6 ]} Esta posicion podese ver nas formacions 4?2?3?1 e 4?4?2.

Inicialmente, os centrocampistas defensivos ou destructores, e os organizadores ou creadores, eran a miudo colocados un ao lado do outro como os dous centrocampistas centrais dun equipo. O mediocentro defensivo normalmente era o encargado de facer tiros, recuperar a posesion e distribuir o balon ao creador, mentres que o creador era o encargado de reter a posesion e manter a pelota en movemento, a miudo con pases longos aos flancos. Como primeiros exemplos dun mediocentro defensivo podemos atopar a Nobby Stiles , Herbert Wimmer ou Marco Tardelli , mentres que posteriormente estan como exemplos Claude Makelele e Javier Mascherano , ainda que varios destes xogadores tamen posuian calidades doutro tipo de centrocampistas e, polo tanto, non se limitaron a un so papel. Os primeiros exemplos dun creador serian Gerson , Glenn Hoddle e Sunday Oliseh , mentres que exemplos mais recentes son Xabi Alonso e Michael Carrick . O terceiro e ultimo tipo de pivote evolucionou como un todocampista, nin totalmente destrutivo nin creativo, que e capaz de recuperar a posesion e, posteriormente, avanzar desde posicions mais profundas distribuindo o balon a un companeiro de equipo e internandose dentro da area ou levando a bola el mesmo. Exemplos recentes deste tipo de xogador son Clarence Seedorf e Bastian Schweinsteiger , mentres Sami Khedira e Fernandinho son destrutores con tendencias a conducion, Luka Modric e un condutor con varias cualidades de regista e Yaya Toure foi un condutor que se converteu mais tarde en organizador, despois de perder parte da sua resistencia. ^{[ 6 ]}

Pivote organizador [ editar | editar a fonte ]

Un pivote organizador e un centrocampista especializado en habilidades co balon como o pase, en lugar de habilidades defensivas como o roubo. ^{[ 18 ]} Cando este xogador ten a pelota, pode intentar pases mais longos ou mais complexos que outros tipos de centrocampistas. Pode intentar establecer o ritmo do xogo do seu equipo, manter a posesion ou construir xogadas mediante intercambios curtos, ou pode intentar pasar o balon en longo a un dianteiro centro ou extremo, ou incluso pasar en curto a un companeiro que estea na zona entre os defensas e os centrocampistas rivais. ^{[ 18 ] [ 19 ] [ 20 ]} En Italia, este tipo de xogadores conecese como regista , ^{[ 21 ]} mentres que no Brasil denominase "meia-armador". ^{[ 22 ]} En Italia, o papel do regista desenvolveuse a partir da posicion de defensor central ou centromediano metodista no sistema metodo de Vittorio Pozzo (precursor da posicion de pivote na formacion 2?3?3?2). Como as responsabilidades do metodista non eran totalmente defensivas senon tamen creativas, o metodista non tina so o encargo de romper a posesion, senon tamen de comezar as xogadas de ataque despois de recuperar a pelota. ^{[ 23 ]}

O escritor Jonathan Wilson, polo contrario, describiu o papel de pivote de Xabi Alonso como o dun "creador", un xogador responsable de manter a posesion ao xeito dun pivote organizador ou regista , apuntando que "a pesar de ser capaz de roubar balons, centrase en manter o balon en movemento, en ocasions metendo pases longos aos flancos para cambiar o angulo de ataque". ^{[ 6 ]}

Medio central [ editar | editar a fonte ]

A posicion historica de medio central retrasouse gradualmente dende a lina de medio campo para proporcionar unha maior proteccion a lina defensiva contra os dianteiros centro. ^{[ 24 ]} Na xerga do futbol italiano, esta posicion coneciase como centromediano metodista ou metodista , ainda que mais tarde este termo tamen se aplicou para describir aos xogadores que operaban nun rol central de centrocampista, pero que tamen tinan responsabilidades creativas ademais de labores defensivos. ^{[ 23 ]}

Mediapunta [ editar | editar a fonte ]

Un mediapunta e un xogador de medio campo que se coloca nunha posicion avanzada, normalmente entre o mediocentro e os dianteiros do equipo, e que ten unha funcion principalmente ofensiva. ^{[ 25 ]}

Alguns mediapuntas conecense coas voces italianas trequartista ou fantasisti , e adoitan ser xogadores mobiles, creativos e moi habiles, con bo toque, habilidade tecnica, facilidade para driblar, vision, habilidade no pase e capacidade para disparar dende lonxe. Con todo, non todos os mediapuntas son trequartistas ; alguns centrocampistas atacantes son moi verticais e son esencialmente atacantes auxiliares que serven para conectar o xogo, aguantar o balon ou proporcionar o pase final, e dicir, dianteiros secundarios. ^{[ 26 ]}

Segundo o seu posicionamento no campo, os mediapuntas podense dividir en mediapuntas esquerdos, dereitos e centrais, pero o mais importante e que son atacantes que actuan detras dos dianteiros. Os mediapuntas centrais poden denominarse organizadores ou numero dez (debido a habitual asociacion da camiseta numero 10 con esta posicion). ^{[ 27 ]}

Organizador adiantado [ editar | editar a fonte ]

Estes xogadores normalmente actuan como o pivote ofensivo do equipo e requiren habilidades tecnicas superiores en termos de pase e caneo, asi como capacidade de ler a defensa rival para entregar ao dianteiro pases superando a lina defensiva.

O papel principal deste centrocampista especializado e crear boas ocasions de tiro e gol, empregando unha vision, control e habilidade tecnica superiores, metendo centros e dando pases finais aos dianteiros. Poden tamen buscar disparos por si mesmos canenado ou triangulando cun companeiro de equipo, ou internandose na area de penalti para recibir o pase doutro companeiro e rematar.

Cando se usa habitualmente un mediapunta creativo, e dicir, un pivote organizador, e normalmente o xogador estrela do equipo e a miudo leva a camiseta numero 10. Como tal, a miudo construese un equipo para permitir a este xogador vagar libre e crear segundo a situacion o precise. Unha desas formacions mais populares e a 4?4?2 (ou 4?1?2?1?2), na que os centrocampistas defensivos e ofensivos substituen a parella mais tradicional de centrocampistas. Conecido como fantasista ou trequartista en Italia, ^{[ 26 ]} no Brasil conecese como meia atacante , mentres que na Arxentina e o Uruguai como enganche .

Hai tamen alguns exemplos de organizadores adiantados mais flexibles, como Zinedine Zidane , Andres Iniesta , Juan Roman Riquelme , Necib e David Silva . Estes xogadores poden controlar o ritmo do xogo en areas mais profundas do terreo de xogo, a vez que poden avanzar e xogar rompendo as linas lanzando balons. ^{[ 28 ] [ 29 ] [ 30 ]} Mesut Ozil podese considerar como un 10 clasico que adoptou un enfoque un pouco mais directo e especializouse en xogar o balon final.

Falso mediapunta [ editar | editar a fonte ]

A descricion de falso mediapunta utilizouse no futbol italiano para describir a un xogador que aparentemente xoga como mediapunta nunha formacion de 4?3?1?2, pero que finalmente cae mais no medio campo, sacando aos xogadores contrarios fora da sua posicion e creando espazo que deben aproveitar os companeiros facendo carreiras de ataque. O falso mediapunta acaba asentado nun papel central e funciona como un pivote organizador. Polo tanto, o falso mediapunta adoita ser un xogador creativo e tacticamente intelixente con boa vision, tecnica, movemento, capacidade de pase e gran capacidade ofensiva desde a distancia. Tamen debe ser un xogador traballador, capaz de ler o xogo e axudar ao equipo defensivamente.

"Falso 10" ou "extremo central" [ editar | editar a fonte ]

O "falso 10" ou "extremo central" e un tipo de centrocampista diferente do falso mediapunta. Ao igual que o " falso 9 ", a sua especificidade reside no feito de que, ainda que aparentemente xoga como centrocampista atacante, a diferenza dun creador tradicional que se queda detras do dianteiro no centro do campo, o obxectivo do falso 10 e moverse fora da posicion e fluir libremente cando esta en posesion do balon para axudar aos extremos e aos laterais a xogar polas bandas. Isto supon dous problemas para os centrocampistas contrarios: ou deixan moverse aos falsos 10, xunto cos extremos e laterais, ou seguen o falso 10, pero deixan espazo no centro do terreo de xogo para que os extremos ou os centrocampistas o exploten. Os falsos 10 son normalmente xogadores tradicionalmente de banda, aos que se lles di que xoguen no centro do terreo de xogo, e a sua forma natural de xogar fai que abran o xogo e que busquen centrar a area. En ocasions, o falso 10 tamen pode funcionar dun xeito diferente, xunto a un falso 9, normalmente nunha formacion 4?6?0, disfrazada como unha formacion 4?3?3 ou 4?2?3?1. Cando outros dianteiros ou falsos 9 caen atras e afastan aos defensores dos falsos 10, creando espazo no medio do terreo de xogo, o falso 10 tamen pode sorprender aos defensores explotando este espazo e saindo da posicion unha vez mais, a miudo emprendendo caneos ofensivos cara a meta ou correndo para recibir pases dos falsos 9, o que a sua vez lles permite crear ocasions de gol ou buscar o gol eles mesmos.

Extremo [ editar | editar a fonte ]

No futbol moderno, o termo "extremo" refirense a un futbolista non defensor que xoga nos lados esquerdo ou dereito do terreo de xogo. Estes termos poden aplicarse aos centrocampistas esquerdos e dereitos, aos mediapuntas esquerdos e dereitos ou aos dianteiros esquerdos e dereitos. ^{[ 9 ]} Os defensores que xogan na esquerda ou na dereita, como os laterias, non acostuman a ser chamados extremos.

Na formacion 2?3?5, popular a finais do seculo XIX , os extremos permanecian principalmente preto das linas laterais do campo co obxectivo de centrar balons para os interiores ou dianteiros centro. Tradicionalmente, os extremos eran puramente xogadores de ataque e non se esperaba que baixasen a defender. Isto comezou a cambiar nos anos sesenta. Na Copa Mundial de 1966 , o adestrador de Inglaterra , Alf Ramsey , non usou extremos dende os cuartos de final cara a adiante. Este equipo foi conecido como os Wingless Wonders (Marabillas sen as) e foi o precursor da moderna formacion 4?4?2. ^{[ 31 ]}

Isto fixo que a maioria dos extremos modernos tenan un papel mais esixente no sentido de que se espera que ofrezan unha cobertura defensiva para os seus laterais e baixen a recuperar o balon, asi como proporcionar habilidosos centros para os dianteiros centro. ^{[ 9 ]} Alguns dianteiros son capaces de operar como extremos detras dun dianteiro solitario. Nun centro do campo de tres xogadores, as veces os extremos especialistas son despregados polos flancos xunto ao centrocampista central ou organizador.

Ainda mais esixente e o papel do lateral, do cal se espera que traballe amplamente en defensa e ataque. ^{[ 32 ]} Como o extremo pode ser clasificado como dianteiro ou como centrocampista, este papel difumina a division entre defensor e centrocampista. O adestrador italiano Antonio Conte e conecido por usar centrocampistas ou extremos que actuan como laterais nas suas formacions 3?5?2 e 3?4?3. Nos seus equipos estes xogadores acostuman a se moveren cara a arriba, proporcionando amplitude no ataque, asi como retrocederen e axudaren ao seu equipo defensivamente. ^{[ 33 ]}

As veces, o papel dun extremo tamen pode ser ocupado por un tipo diferente de xogador. Por exemplo, alguns adestradores utilizan un "obxectivo escorado", isto e, un xogador grande e fisico que adoita xogar como dianteiro centro e que intentara ganar balons aereos e aguantar o balon na banda ou arrastrar os laterais fora da sua posicion. Romelu Lukaku , por exemplo, cumpriu este papel nalgunhas ocasions. ^{[ 34 ]} Outro exemplo e Mario Mand?uki? , que normalmente xogaba como dianteiro, pero que na tempada 2016-17 na Juventus , foi utlizado polo adestrador Massimiliano Allegri na banda esquerda, ganando duelos aereos, aguantando o balon e creando espazos, ademais de encargarse de facer presion sobre os xogadores contrarios. ^{[ 35 ]}

Hoxe en dia, un extremo adoita ser un centrocampista atacante que esta situado nunha posicion ampla preto das linas de banda. ^{[ 9 ]} Extremos como Stanley Matthews ou Jimmy Johnstone adoitaban clasificarse como dianteiros exteriores nas formacions tradicionais en forma de W, e conecianse formalmente como "exterior dereito" ou "exterior esquerdo", pero a medida que as tacticas evolucionaron nas seguintes decadas, os extremos caeron a posicions de campo mais atrasadas e agora acostuman a clasificarse como parte do medio campo, normalmente en formacions 4?4?2 ou 4?5?1 (ainda que mentres o equipo esta en ataque tenden a parecerse a formacions 4?2?4 e 4?3?3 respectivamente).

Entre as funcions do extremo estan:

• Proporcionar unha ampla presenza como opcion de pase na banda.
• Superar ao lateral contrario por habilidade ou por velocidade.
• Ler pases desde o medio campo que lles dean unha clara ocasion de centro cando abren o xogo, ou que lles dean unha clara ocasion de gol cando se internan cara a porteria.
• Dobrar ao extremo do outro lado, especialmente cando este esta "dobremente marcado" tanto polo lateral como polo extremo do equipo rival.

O extremo prototipico e rapido e habilidoso e tende a xogar preto da lina de banda e a meter centros a area. Con todo, poden actuar nesta posicion xogadores con diferentes atributos. Alguns extremos prefiren internarse polo medio e representan unha ameaza como organizadores xogando en diagonal, metendo pases diagonais aos dianteiros ou tirando a porteria. Incluso alguns xogadores que non se consideran rapidos foron utilizados con exito como extremos a nivel de club e seleccions pola sua capacidade para crear xogo desde o flanco. As veces, os extremos tenen liberdade para percorrer a frontal da area e son liberados das suas responsabilidades defensivas.

Entre as habilidades tipicas dos extremos estan:

• Habilidade tecnica para superar a un defensa lateral nunha situacion de un a un.
• Ritmo, para superar a un defensa lateral nunha situacion de un a un.
• Capacidade de centro dende a banda.
• Boa habilidade para xogar sen balon e ler un pase dende o medio campo ou dende outros companeiros de ataque.
• Boa capacidade de pase e saber manter a posesion mentres se atopa en campo contrario.
• Un extremo moderno tamen pode estar comodo en calquera das duas bandas para adaptarse aos rapidos cambios tacticos requiridos polo adestrador.

Ainda que os extremos son unha parte familiar do futbol, o uso dos extremos non e de ningun xeito universal. Hai moitos equipos de futbol de exito que funcionan sen extremos. Un exemplo famoso e o Milan de Carlo Ancelotti a finais da decada de 2000 , que xogaba habitualmente cunha formacion 4?3?2?1, apoiandose nos laterais para abrir o xogo polas bandas.

Extremo invertido [ editar | editar a fonte ]

Un extremo invertido e un desenvolvemento tactico moderno da posicion tradicional de extremo. A maioria dos extremos estan asignados a cada lado do campo en funcion do seu pe, con xogadores destros na dereita e xogadores zurdos na esquerda. Colocar un extremo no seu lado natural garante centros mais potentes e unha maior proteccion da pelota ao longo das linas de banda. Non obstante, cando a posicion esta invertida e un extremo xoga no flanco oposto, convertese en dianteiro secundario e asume un papel mais atacante. ^{[ 36 ]}

Ao contrario do xeito tradicional de facer mover ao defensa lateral rival pola banda antes de centrar a pelota preto da lina de fondo, situar un extremo no lado oposto do campo permitelle penetrar na area de penalti, xa sexa combinando pases entre defensas ou tirando a porta usando o pe bo. ^{[ 37 ]} Esta tactica ofensiva ganou popularidade no xogo moderno debido a que ofrece aos extremos tradicionais unha maior mobilidade como organizadores e goleadores, ^{[ 38 ]} como no caso do extremo dereito zurdo Domenico Berardi do Sassuolo , que foi o xogador mais rapido en acadar a cifra de 30 goles na Serie A en medio seculo. ^{[ 39 ]} Os extremos invertidos non so son capaces de empuxar os laterais cara aos seus lados debiles, senon que tamen poden distribuir o xogo e forzar ao outro equipo a defender mais profundamente a medida que os dianteiros e os laterais se dirixen cara a meta, creando finalmente mais ocasions de gol. ^{[ 40 ]}

Outros centrocampistas neste arquetipo tactico son Lionel Messi e Eden Hazard , asi como Megan Rapinoe . ^{[ 41 ] [ 42 ] [ 43 ]} Clubs como o Real Madrid adoitan optar por colocar os seus laterais ba banda "incorrecta" por este motivo. Asi, adestrador Jose Mourinho situaba a miudo a Angel Di Maria pola dereita e a Cristiano Ronaldo pola esquerda. ^{[ 44 ] [ 45 ] [ 46 ]} O exadestrador do Bayern de Munic , Jupp Heynckes, colocaba a miudo ao zurdo Arjen Robben pola dereita e ao destro Franck Ribery pola esquerda. ^{[ 47 ]} Un dos extremos con mais facilidade para xogar en calquera das duas bandas foi o aleman Jurgen Grabowski , cuxa flexibilidade axudou a seleccion xermana a acadar o terceiro posto no Mundial de 1970 e o titulo mundial en 1974 .

Falso extremo [ editar | editar a fonte ]

Unha descricion que se empregou nos medios para etiquetar unha variante do extremo invertido e a de "falso extremo", "extremo atacante" ou "extremo goleador", exemplificado no papel de Cristiano Ronaldo na banda esquerda durante a sua etapa no Real Madrid . Esta denominacion usouse para describir , que aparentemente opera de escorado a banda sobre o papel, pero que ten a liberdade de internarse en posicions centrais avanzadas, para arrastrar aos defensores fora da sua posicion, recibir pases finais e centros, e rematar a gol, funcionando na practica como un dianteiro . ^{[ 48 ] [ 49 ] [ 50 ] [ 51 ]}

Esta funcion e comparable ao que se conece no futbol aleman como raumdeuter (literalmente "interprete espacial"), sendo un exemplo Thomas Muller , e dicir, un xogador de banda, que se despraza a zonas centrais para atopar espazo, recibir pases, marcar ou dar asistencias de gol, ainda que non sexa moi bo no caneo e non tena ritmo para superar aos defensores por velocidade. ^{[ 7 ] [ 52 ]} Esta posicion tamen deixa espazo para que os laterais poidan subir pola banda. Samir Nasri , que xogou nesta posicion, describiuna como a dun "organizador non axial". ^{[ 53 ] [ 54 ] [ 55 ] [ 56 ] [ 57 ] [ 58 ] [ 59 ]}

Notas [ editar | editar a fonte ]

Vexase tamen [ editar | editar a fonte ]

Outros artigos [ editar | editar a fonte ]

• Posicions no futbol
• Dianteiro
• Porteiro, porteira