Diagrama que ilustra a xenomica
O
neoloxismo
omica
refirese informalmente aos campos da bioloxia que se denominan terminando en
-omica
, como
xenomica
,
proteomica
ou
metabolomica
. A omica trata da caracterizacion colectiva e cuantificacion de conxuntos de moleculas bioloxicas que determinan a estrutura, funcion e dinamica dun organismo ou organismos.
O sufixo relacionado
-oma
utilizase para indicar os obxectos de estudo en ditos campos, como o
xenoma
,
proteoma
ou
metaboloma
, respectivamente. O sufixo
-oma
, cando se utiliza en
bioloxia molecular
, refirese a
totalidade
dalgunha clase de cousas; e un exemplo de "neo-sufixo" formado por abstraccion de varios termos gregos acabados en
-ωμα
, unha secuencia que en grego non formaba ningun sufixo (o verdadeiro sufixo era -μα).
A
xenomica funcional
ten como obxectivo identificar as funcions de tantos
xenes
como sexa posible dun organismo dado. Combina diferentes tecnicas omicas, como a transcritomica e a proteomica con coleccions de mutantes saturadas.
[
1
]
"Omicum": edificio do
Biocentro estoniano
, que alberga o Centro do Xenoma Estoniano e o Instituto de Bioloxia Celular e Molecular da
Universidade de Tartu
en Tartu,
Estonia
.
Hai tres grandes campos nos que se aplica o sufixo
-oma
:
- En medicina, formando nomes co sentido de "inchamento, tumor" (sarcoma, anxioma).
- En botanica ou zooloxia, formando nomes co sentido de "unha parte dun animal ou planta cunha estrutura especificada" (rizoma, rabdoma).
- En bioloxia celular e molecular, formando nomes co sentido de "todos os constituintes considerados en conxunto" (proteoma,
epixenoma
).
O sufixo
-oma
orixinouse no
seculo XIX
en palabras como
escleroma
[
2
]
ou
rizoma
.
[
3
]
Todas estes termos derivan de palabras gregas que remataban en -ωμα (-oma),
[
4
]
secuencia que conten o verdadeiro sufixo grego -μα (-ma), e un -ω- (-o-) que pertence a palabra raiz (xeralmente un verbo) e non ao propio sufixo.
Suxeriuse que a sua terceira definicion se orixinou a partir de palabras como
mitoma
.
[
5
]
Entre os primeiros rexistros estan
bioma
(1916)
[
6
]
e
xenoma
(acunada a partir do aleman
Genom
en 1920
[
7
]
).
[
8
]
Como
xenoma
se refire a constitucion xenetica
completa
dun organismo, o neosufixo
-oma
pasou a facer referencia a "totalidade" ou "completo".
[
9
]
Este prefixo non ten nada que ver con termos como
cromosoma
ou cromosomico, que acaban en soma (σωμ(ατ)-, 'corpo') e non no sufixo oma.
[
8
]
Tampouco ten que ver con palabras como comico ou economico, que tenen outra
etimoloxia
.
Os
bioinformaticos
e
biologos moleculares
foron os primeiros cientificos en utilizar moi amplamente o sufixo "-oma", aplicandoo a moitos novos termos. Uns dos primeiros que iniciaron ese uso foron os bioinformaticos de
Cambridge
, Reino Unido, onde se encontraban moitos dos primeiros laboratorios bioinformaticos, como o
centro do MRC
(
Medical Research Council
), o
centro Sanger
e o
Instituto Europeo de Bioinformatica
. Por exemplo, o centro do MRC levou a cabo os primeiros proxectos xenoma e proteoma.
A explosion da creacion e uso de termos omicos fixo que a publicacion destes termos en
PubMed
desde a decada de 1990 aumentase exponencialmente.
[
10
]
- Xenomica
: estudo dos
xenomas
de organismos.
- Xenomica cognitiva
: estudo dos cambios en
procesos cognitivos
asociados con perfis xeneticos.
- Xenomica comparada
: estudo das relacions da estrutura do xenoma e a funcion entre diferentes especies bioloxicas ou cepas.
- Xenomica funcional
: describe as funcions e interaccions de xenes e proteinas (a miudo usa a transcritomica).
- Metaxenomica
: estudo de metaxenomas, e dicir, material xenetico recuperado directamente de mostras ambientais.
- Neuroxenomica
: estudo das influencias xeneticas no desenvolvemento e funcion do
sistema nervioso
.
- Panxenomica
: estudo dunha coleccion completa de familias xenicas atopadas dentro dunha especie dada.
[
11
]
- Xenomica persoal
: rama da xenomica que trata da secuenciacion e analise do xenoma dun individuo. Unha vez que se conecen os
xenotipos
, o xenotipo dos individuos pode ser comparado coa literatura publicada para determinar a probabilidade da expresion de caracteres e risco de enfermidade. E util na medicina personalizada.
O
epixenoma
e estrutura de sosten do xenoma, incluindo proteinas e ARN que se unen a el, estruturas alternativas do ADN e modificacions quimicas do ADN.
- Epixenomica
: as tecnoloxias modernas que utiliza son a conformacion cromosomica por Hi-C, varias ChIP-seq e outros metodos de secuenciacion combinados con fraccionamentos proteomicos e metodos de secuenciacion que encontran modificacions quimicas nas
citosinas
, como a secuenciacion de bisulfito.
- Nucleomica: estudo do conxunto completo de componentes xenomicos, que forma "o
nucleo celular
como un complexo, sistema bioloxico dinamico, referido como nucleoma".
[
12
]
[
13
]
O Consorcio Nucleoma 4D uniuse oficialmente ao Consorcio Internacional do Epixenoma Humano (IHEC,
International Human Epigenome Consortium
) en 2017.
O
lipidoma
e o complemento completo de
lipidos
celulares, incluindo as modificacions feitas sobre determinados conxuntos de lipidos, producidos por un organismo ou sistema.
O
proteoma
e o complemento completo de
proteinas
, incluindo as modificacions feitas a un conxunto determinado de proteinas, producidas por un organismo ou sistema.
- Proteomica
: estudo a grande escala de proteinas, especialmente as suas estruturas e funcions. Utilizanse tecnicas de espectrometria de masas.
- Inmunoproteomica
: estudo de grandes conxuntos de proteinas (proteomica) implicadas na resposta inmune.
- Nutriproteomica: identificacion de dianas moleculares de componentes nutritivos e non nutritivos da dieta. Usa datos de espectroscopia de masas proteomica para estudos de expresion proteica.
- Proteoxenomica
: un campo emerxente de investigacion bioloxica onde se solapan a proteomica e a xenomica. Os datos proteomicos son usados para anotacions de xenes.
- Xenomica estrutural
: estudo da estrutura tridimensional de todas as proteinas codificadas nun xenoma dado utilizando unha combinacion de enfoques experimentais e de modelos.
A
glicomica
e o estudo completo do
glicoma
, e dicir, de azucres ou
carbohidratos
.
A
alimentomica
ou foodomica (
foodomics
) foi definida en 2009 como "unha disciplina que estuda os dominios dos Alimentos e Nutricion por medio da aplicacion e integracion de tecnoloxias -omicas avanzadas para mellorar o benestar, saude e conecemento do consumidor".
O
transcritoma
e o conxunto de todas as moleculas de
ARN
, incluindo o
ARNm
,
ARNr
,
ARNt
e outros
ARN non codificantes
, producidos nunha celula ou nunha poboacion de celulas.
- Transcritomica
: estudo de transcritomas, as suas estruturas e funcions.
- Metabolomica
: estudo cientifico de procesos quimicos nos que estan implicados os
metabolitos
. E un "estudo sistematico das pegadas dactilares quimicas unicas que os procesos celulares especificos deixan tras de si", o estudo dos perfis de pequenas moleculas metabolitos.
- Metabonomica
: medicion cuantitativa da resposta metabolica multiparametrica dinamica de sistemas vivos a estimulos fisiopatoloxicos ou modificacions xeneticas.
Nutricion, farmacoloxia e toxicoloxia
[
editar
|
editar a fonte
]
- Xenomica nutricional
: ciencia que estuda as relacions entre o
xenoma humano
, a nutricion e a saude.
- Nutrixenetica
: estuda o efecto de variacions xeneticas na interaccion entre dieta e saude con implicacions a subgrupos susceptibles.
- Nutrixenomica
: estudo dos efectos dos alimentos e constituintes de alimentos na expresion xenica. Estudos dos efectos dos nutrientes no xenoma, proteoma e metaboloma.
- Farmacoxenomica
: investiga o efecto da suma das variacions no xenoma humano sobre os
farmacos
.
- Farmacomicrobiomica
: investiga o efecto de variacions no microbioma humano sobre farmacos e viceversa.
- Toxicoxenomica
: un campo da ciencia que trata da recoleccion, interpretacion e almacenaxe de informacion sobre actividade de xenes e proteinas nunha determinada celula ou tecido dun organismo en resposta a substancias toxicas.
Fora da bioloxia molecular e inspirada por esta, un equipo de Harvard liderado por Jean-Baptiste Michel e
Erez Lieberman Aiden
crearon o neoloxismo
culturomica
, que aplicaron a recoleccion de grandes datos e analises de estudos culturais.
- Mitointeractoma
: interactoma das proteinas mitocondriais.
- Psicoxenomica
: proceso de aplicar as poderosas ferramentas da xenomica e proteomica para consegir unha mellor comprension dos susbtratos bioloxicos do comportamento normal e de doenzas do cerebro que se manifestan como anormalidades do comportamento. Ao aplicar a psicoxenomica ao estudo da adiccion as drogas, o obxectivo final e desenvolver tratamentos mais efectivos para estas desordes asi como ferramentas de diagnostico obxectivo, medidas preventivas e finalmente formas de curacion.
- Xenomica de celulas nai
: util na bioloxia das celulas troncais ou nais. Pretende establecer as
celulas nai
como un sistema modelo importante para a comprension da bioloxia humana e estados de enfermidade e finalmente para acelerar o progreso cara a unha aplicacion clinica.
- Conectomica
: o estudo do conectoma, a totalidade das conexions neurais do cerebro.
- Microbiomica
: o estudo dos xenomas das comunidade de microorganismos que viven nos tractos dixestivos de animais.
- Celomica
: e a analise celular cuantitativa e estudo usando metodos de bioimaxes e bioinformatica.
- Tomomica
: unha combinacion de tomografia e metodos omicos para comprender a bioquimica de celulas e tecidos a unha alta resolucion espacial, normalmente usando datos de espectroscopia de masas de imaxes.
[
14
]
- Etomica
: e a medicion con maquina de alto rendemento do comportamento animal.
[
15
]
- Videomica
: un paradigma de analise de video inspirado por principios xenomicos, onde unha secuencia de imaxes continua (ou video) pode ser interpretado como a captura dunha soa imaxe que evoluciona no tempo por medio de
mutacions
revelando ‘unha escena’.
[
16
]
- Multiomica
: a integracion de diferentes omicas nun so estudo ou analise de
pipeline
.
- Interactoma
: analise a grande escala das interaccions xene-xene, proteina-proteina, ou proteina-
ligando
.
- ↑
Holtorf, Hauke; Guitton, Marie-Christine;
Reski, Ralf
(2002). "Plant functional genomics".
Naturwissenschaften
89
(6): 235?249.
doi
:
10.1007/s00114-002-0321-3
.
- ↑
"scleroma, n : Oxford English Dictionary"
. Consultado o
2011-04-25
.
- ↑
,
"rhizome, n : Oxford English Dictionary"
. Consultado o
2011-04-25
.
- ↑
"-oma, comb. form : Oxford English Dictionary"
. Consultado o
2011-04-25
.
- ↑
"Home : Oxford English Dictionary"
. Consultado o
2011-04-25
.
- ↑
"biome, n. : Oxford English Dictionary"
. Consultado o
2011-04-25
.
- ↑
Hans Winkler (1920).
Verbreitung und Ursache der Parthenogenesis im Pflanzen - und Tierreiche
. Verlag Fischer, Jena. p. 165.
Ich schlage vor, fur den haploiden Chromosomensatz, der im Verein mit dem zugehorigen Protoplasma die materielle Grundlage der systematischen Einheit darstellt den Ausdruck: das Genom zu verwenden ...
" Traducion: "Propono a expresion
xenoma
para o conxunto de
cromosomas
haploide
, que, xunto co pertinente
protoplasma
, especifica os fundamentos materiais da especie ...
- ↑
8,0
8,1
Coleridge, H.;
et alii
.
The Oxford English Dictionary
- ↑
Liddell, H.G.; Scott, R.;
et alii
.
A Greek-English Lexicon
[1996]. (
Search at Perseus Project.
)
- ↑
"O M E S Page"
.
bioinfo.mbb.yale.edu
.
- ↑
O'Connell, Mary J.; McNally, Alan; McInerney, James O. (2017-03-28).
"Why prokaryotes have pangenomes"
.
Nature Microbiology
(en
ingles
)
2
(4): 17040.
ISSN
2058-5276
.
doi
:
10.1038/nmicrobiol.2017.40
.
- ↑
Tashiro, Satoshi; Lanctot, Christian (2015-03-04).
"The International Nucleome Consortium"
.
Nucleus
6
(2): 89?92.
PMC
4615172
.
PMID
25738524
.
doi
:
10.1080/19491034.2015.1022703
.
- ↑
Cremer, Thomas; Cremer, Marion; Hubner, Barbara; Strickfaden, Hilmar; Smeets, Daniel; Popken, Jens; Sterr, Michael; Markaki, Yolanda; Rippe, Karsten (2015-10-07). "The 4D nucleome: Evidence for a dynamic nuclear landscape based on co-aligned active and inactive nuclear compartments".
FEBS Letters
(en
ingles
)
589
(20PartA): 2931?2943.
ISSN
1873-3468
.
PMID
26028501
.
doi
:
10.1016/j.febslet.2015.05.037
.
- ↑
Cumpson, Peter; Fletcher, Ian; Sano, Naoko; Barlow, Anders (2016). "Rapid multivariate analysis of 3D ToF-SIMSdata: graphical processor units (GPUs) and low-discrepancy subsampling for large-scale principal component analysis".
Surface and Interface Analysis
48
(12): 1328.
doi
:
10.1002/sia.6042
.
- ↑
Reiser, Michael (2009). "The ethomics era?".
Nature Methods
6
(6): 413?414.
PMID
19478800
.
doi
:
10.1038/nmeth0609-413
.
- ↑
Kazantzidis, Ioannis; Florez-Revuelta, Francisco; Dequidt, Mickael; Hill, Natasha; Nebel, Jean-Christophe (2018). "Vide-omics: A genomics-inspired paradigm for video analysis".
Computer Vision and Image Understanding
166
: 28?40.
doi
:
10.1016/j.cviu.2017.10.003
.
- Lista de omicas
, incluindo referencias/orixes, do (CHI) Cambridge Health Institute.