It
Sassanidyske Ryk
wie in histoarysk
Perzysk ryk
dat regearre waard troch de
dynasty
fan 'e
Sassaniden
. Behalven oer it eigentlike
Perzje
(
Iraan
) hearsken hja yn in snuorje dy't duorre fan 'e
3e iuw
oant healwei de
7e iuw
ek oer
Mesopotaamje
,
Syrje
,
Palestina
,
Egypte
en dielen fan
Sintraal-Aazje
.
It keningshus fan de Sassaniden waard stifte troch
Ardasjir I
, neidat er yn
224
de leste kening fan de
Parten
ferslein hie. In soan fan him,
Sjapoer I
, stie bekend as ien fan de grutste fijannen fan it
Romeinske Ryk
en waard troch harren beskoge as in gewelddiedige oermasterer.
Om
241
hinne, wie it Romeinske Ryk de dominante macht yn it
Heine Easten
en wienen de
Perzen
skatplichtich oan de Romeinen. Under Sjapoer kamen de Perzen yn opstan en foelen de Romeinske gebieten binnen. Sy oermasteren
Syrje
,
Armeenje
, en de steden yn
Mesopotaamje
. De Romeinen koenen hjir mar in bytsje tsjinoer stelle. Allinnich keizer
Falerianus I
hie yn
260
sukses doe't er de Perzen ut Syrje ferdriuwe koe. Syn sukses wie mar fan koarte doer, want troch in list foel er Sjapur yn hannen.
De 65-jierrige keizer waard tige min behannele en lang om let
terjochtsteld
en as opsette trofee oeral tentoansteld. Hjirnei foelen hja Syrje opnij yn, mar waarden lykwols ferslein troch Kallistus Ballista, de prefekt dy't troch
Gallienus
, de soan en opfolger fan Falerianus oansteld wie. It weromtsjende Sassanidyske leger waard opnij en yn de rech oanfallen troch
Odaenatus
, kening fan
Palmyra
, dy't de Sassanidyske Perzen ferdreau en Mesopotaamje wer oermastere.
De opfolgers fan Sjapoer hawwe noch faak, mei wikseljend sukses, oarloch fierd tsjin de Romeinen en harren opfolgers it
Byzantynske Ryk
. Dizze oarloggen soenen beide riken sadanich utputte, dat mei de opkomst fan de
Arabieren
de Sassaniden relatyf besjoen maklik ferslein wurden koene yn
637
yn de
Slach by Kadisija
.
De leste kening fan it Sassanidyske Ryk wie
Yazdegerd III
(632?651), dy't in 14-jier duorjende kriich fierde tsjin it iere Islamityske Kalifaat.