| Santa Barbara
|
|
| In utsjoch oer de readpanne dakken fan Santa Barbara dat ut nei de see.
|
| Emblemen
|
|
| Polityk
|
| Lan
|
 Feriene Steaten
|
| Steat
|
 Kalifornje
|
| County
|
 Santa Barbara County
|
| Sifers
|
| Ynwennertal
|
90.893
(2012)
|
| Oerflak
|
108,7 km²
(ynkl. wetter)
50,4 km²
(allinnich lan)
|
| Befolkingsticht.
|
1.753 / km²
|
| Stedekloft
|
220.000
(2010)
|
| Hichte
|
15 m
|
| Oar
|
| Stifting
|
1782
|
| Tiidsone
|
UTC
-8
|
| Simmertiid
|
UTC -7
|
| Koordinaten
|
34°25′33″N 119°42′51″W
|
| Offisjele webside
|
| www.santabarbaraca.gov
|
| Kaart
|
|
| De lizzing fan Santa Barbara yn
Santa Barbara County
en yn 'e steat
Kalifornje
.
|
Santa Barbara
is in
sted
oan 'e sudwestkust fan 'e
Amerikaanske
steat
Kalifornje
, yn 'e
regio
Sudlik Kalifornje
, der't it ynklamme leit tusken it
Santa Ynezbechtme
en de
Stille Oseaan
. It is it
haadplak
fan it omlizzende
Santa Barbara County
. De sted priizget himsels oan as "de Amerikaanske Riviera", en is buten Kalifornje fral bekend troch de
soapsearje
Santa Barbara
, dy't jierrenlang (ek yn
Nederlan
) op 'e
tillefyzje
te sjen wie. Neffens in offisjele skatting ut
2012
hie Santa Barbara doe krapoan 91.000 ynwenners (kwa grutte is it dus te ferlykjen mei
Ljouwert
). Mei alle
foarsteden
derby, lykas
Isla Vista
,
Montecito
,
Mission Canyon
,
Hope Ranch
en
Summerland
, hat Santa Barbara as
stedekloft
in ynwennertal fan likernoch 220.000.
It ierste bewiis fan minsklike bewenning yn 'e krite fan Santa Barbara giet 13.000 jier tebek. Doe't de
Portegeeske
untdekkingsreizger
Joao Cabrilho
as earste
Jeropeaan
yn
1542
troch it
Kanaal fan Santa Barbara
fear, en in koart besyk oan it gebiet brocht, waard dat bewenne troch likernoch 8.000 oant 10.000
Tsjumas
-
Yndianen
, ferdield oer fiif grutte doarpen. Yn
1602
ferneamde de
Spanjert
Sebastian Vizcaino
de kontrei nei de
hillige
Barbara
, om't er op
3 desimber
fan dat jier (de
hjeldei
fan 'e hillige Barbara) der foar de kust in skriklike stoarm oerlibbe hie.
De (
roomske
) Missy fan Santa Barbara, stifte yn
1786
(it gebou sels datearret ut
1812
).
De earste ekspedysje oer lan, dy fan
Gaspar de Portola
, kaam yn
1769
by Santa Barbara lans. De earste permaninte Jeropeeske bewenners wiene de
roomske
misjonarissen
en soldaten under lieding fan
Felipe de Neve
en
pater
Junipero Serra
, dy't yn
1782
de delsetting Santa Barbara stiften troch te begjinnen mei de oanlis fan in Spaanske festing op dat plak, de
Presidio fan Santa Barbara
. Fjouwer jier letter kaam de Missy fan Santa Barbara of, in tsjerkegebou dat as basis tsjinne foar de
kristening
fan 'e
Yndianen
ut 'e fiere omkriten. Yn 'e folgjende desennia stoaren in protte fan 'e Tsjumas oan sykten dy't de Spanjerts meibrocht hiene, lykas de
pokken
, der't harren lichems gjin ferwar tsjin hiene. Yn
1812
waard Santa Barbara troffen troch in swiere
ierdbeving
, dy't nei skatting 7,1 op 'e
Skaal fan Richter
west hawwe moat, folge troch in grutte
tsunamy
. De Missy en in grut part fan 'e delsetting rekken alhiel ferrinnewearre, en neitiid werbouden de paters harren Missy as it swide gebou dat tsjintwurdich noch altyd bestiet.
Fan
1821
of hearde Santa Barbara mei de rest fan
Kalifornje
in fearnsiuw ta
Meksiko
, mar yn
1846
, under de
Meksikaansk-Amerikaanske Oarloch
, waard it sunder bloedferjitten ynnommen troch de Amerikanen, en twa jier letter kaam it troch it
Ferdrach fan Guadelupe Hidalgo
, der't de oarloch mei beeinige waard, by de Feriene Steaten te hearren. Tusken
1850
en
1860
ferdubele de befolking fan it stedsje, fan likernoch 1.200 ta 2.150. Stadichoan rekken de
Californios
, de Meksikaanske befolking fan foar de Amerikaanske anneksaasje, yn Santa Barbara yn 'e minderheid; yn
1870
waard it
Spaansk
ferfongen troch it
Ingelsk
as de taal der't de offisjele stikken fan 'e gemeenterie yn opsteld waarden.
Hoewol't de
Amerikaanske Boargeroarloch
(
1861
-
1865
) wat wie dat him fier fuort yn it Easten ofspile en gjin direkte ynfloed op Santa Barbara hie, hie de rampsillige druchte fan
1863
dat wol. It grutste part fan it fee kaam om en de grutte feepleatsen giene hast allegear oer de kop; de grun waard yn lytse stikken ferkocht oan nije kolonisten ut it Easten. Yn dyselde snuorje priizge de
skriuwer
Charles Nordhoff
Santa Barbara oan as in
kueroard
foar begoedige reizgers ut oare dielen fan it lan. In protte fan 'e lju dy't derop of kamen, hiene it yn 'e sted sa nei't sin dat se har der foargoed nei wenjen setten. Tsjin
1900
hie Santa Barbara in befolking fan hast 6.600 minsken.
In strjitbyld ut Santa Barbara.
Om 'e iuwwiksel hinne waard der oan 'e kust by Santa Barbara
ierdoalje
untdutsen, en it
Summerland-oaljefjild
, sa't it kaam te hjitten, wie it earste off-shore-oaljefjild fan 'e wrald dat yn untwikkeling nommen waard. Yn it tiidrek fan 'e
stomme film
wie yn Santa Barbara fierdersoan wralds grutste filmstudio festige,
Flying A Studios
. Pas yn
1922
ferfear dy nei
Hollywood
. Op
29 juny
1925
waard Santa Barbara op 'e nij troffen troch in
swiere ierdbeving
, dy't de sted fierhinne ferrinnewearre en 13 of mooglik 14 minsken de dea die. Under de
Twadde Wraldoarloch
waard it
Ellwood-oaljefjild
, 16 km bewesten Santa Barbara, op
23 febrewaris
1942
besketten troch de
Japanske
dukboat
I-17
. Hoewol't de besjitting der fierhinne by troch gie en mar in bytsje skea oanrjochte, briek der under de befolking fan Santa Barbara grutte panyk ut. In protte lju sloegen op 'e flecht, en grunprizen tommelen nei in histoarysk djiptepunt. Nei de oarloch festigen in protte ald-soldaten, -matroazen en -mariniers dy't yn oarlochstiid yn 'e krite legere west hiene, har yn Santa Barbara, en de befolking fan 'e sted gie tusken
1945
oant
1950
omheech fan 35.000 oant 45.000.
Yn 'e
botanyske tun
fan Santa Barbara.
Yn
1969
fun foar de kust fan Santa Barbara ien fan 'e formative foarfallen plak ut 'e skiednis fan wraldwide miljeubeweging, doe't by in ungemak op in
boarplatfoarm
yn it
Dos Cuadros-oaljefjild
100.000 fetten oalje (16.000 m³) yn 'e see lekte. Sunt dy tiid hat it stedsbestjoer war dien om "skjinne" yndustry oan te luken, werunder
romtefeartbedriuwen
as
Raytheon
en
Delco Electronics
. Oare rampen dy't Santa Barbara troch de jierren hinne troffen hawwe, binne
boskbrannen
. Yn
1964
giene dertroch 106 wenten ferlern; yn
1977
200; yn
1990
500 yn in pear oeren tiid; yn
2008
210; en yn
2009
160.
De basis foar de
ekonomy
fan Santa Barbara wurdt foarme troch de
tsjinstesektor
(ynkl.
underwiis
en oerheid), en
yndustry
op it med fan
romtefeart
- en
definsjetechnology
. Fan 'e ranglist fan 'e tsien grutste wurkjouwers fan 'e sted wurde de earste fiif plakken (en trije fan 'e twadde fiif) ynnommen troch underwiisynstellings, oerheidstsjinsten en sikehuzen. De grutste wurkjouwer is de
Universiteit fan Kalifornje, Santa Barbara
(UCSB), mei 6.200 arbeidsplakken. Dat is dan ek mei-iens de wichtichste ynstelling foar heger underwiis fan 'e sted; de oare grutte
universiteit
is it
Santa Barbara City College
(mei 2.000 banen de op trije nei grutste wurkjouwer).
Santa Barbara priizget himsels oan as in
toeristyske
bestimming foar it hiele jier, mei moai
waar
, skildereftige
strannen
en ferskate
musea
fan namme, lykas it
Santa Barbara Museum of Art
en it
Santa Barbara Historical Museum
. Ein
jannewaris
fynt der fierders it
Ynternasjonaal Filmfestival fan Santa Barbara
plak. Jiers wurdt de pleatslike
ekonomy
goed $1 miljard wizer fan it toerisme, en derfan komt $80 miljoen yn 'e foarm fan belesting te'n goede oan 'e gemeentlike skatkiste.
Neffens gegevens fan 'e folkstelling fan
2010
wie doe fan 'e befolking fan Santa Barbara 14,2% alder as 65 jier en 18,6% jonger as 18 jier. Fierders bestie 45,9% fan 'e hushaldings ut
ien persoan
. Wat de
etnyske
opbou fan 'e befolking oangiet, dy wie yn 2010 sa: 37,1%
blanken
; 38,0%
Latino's
; 3,5%
Aziaten
; 1,6%
swarten
; 1,0%
Yndianen
; 18,8% oaren of fan mingd etnysk komof.
De
Universiteit fan Kalifornje, Santa Barbara
.
Santa Barbara hat in
Mediterraansk
klimaat
, mei druge waarme
simmers
en wiete mylde
winters
. Yn
augustus
, de waarmste moanne, is de trochsneed
temperatuer
oerdeis 24,4 °C, en yn
jannewaris
en
desimber
, de kaldste moannen, is dat 18,2 °C. De sted kriget jiers trochinoar 472,2 mm
delslach
, al kin dat fan jier ta jier witwat ferskille. Yn utsunderlik wiete jierren, lykas
1940
-
1941
of
1997
-
1998
, is der wolris mear as 1.000 mm rein fallen, wylst der yn snuorjes fan druchte soms mar 150 mm yn in jier falt. Hoewol't der boppe-yn it
Santa Ynezberchtme
soms
snie
falt, is dat yn Santa Barbara noch nea foarkommen, utsein in pear ferdwaalde flokjes yn
1939
.