In
ritueel
(fan it
Latynske
ritualis
, "it folgjen fan 'e
ritus
") of
rite
(fan it Latynske
ritus
, "gewoante") is in opienfolging fan
hannelings
, werby't it gean kin om
uterings
,
gebearten
en ferrjochtings, dy't utfierd wurde moatte op in beskate wize, op in beskaat plak, op in beskate
tiid
en yn in beskate folchoarder. Sokke rituelen kinne foarskreaun weze troch de fan
alder op alder
oerlevere
tradysjes
fan in
mienskip
, lykas de oanhingers fan in
religy
, de leden fan in
etnyske groep
of de bewenners fan in plak.
Rituelen wurde oer it algemien karakterisearre (mar net
definiearre
) troch
formalisme
(it soarchdragen foar de foarm),
tradisjonalisme
(it dwaan sa't jins
foaralden
diene), unferoarlikens, it jin halden oan 'e
regels
en, yn it gefal fan religieuze rituelen,
hillich
symbolisme
. In
seremoanje
is in plechtichheid dy't rituele betsjutting hat.
Rituelen komme foar yn alle bekende
minsklike
maatskippijen
. Bekende foarbylden binne net inkeld rituelen fan
ferearing
,
offerrituelen
en
sakraminten
fan organisearre
religyen
en
kulten
, mar bgl. ek
oergongsrituelen
(
doop
,
besnijenis
,
untgriening
,
trouwerijen
),
deaderituelen
(
begraffenis
,
kremaasje
), rituelen fan
boetedwaning
,
reinigingsrituelen
,
eden fan trou
en oare
eedoflizzings
,
wijings
,
kroanings
en
ynauguraasjes
. Sels aldendeiske hannelings lykas
fustkjen
en oare wizen fan
begroeting
kinne omskreaun wurde as rituelen.
Yn 'e
wittenskiplike
kontekst wurde rituelen yn 'e
sosjology
en
antropology
omskreaun as alle aktiviteiten (yn 'e sin fan opienfolgings fan hannelings) dy't, alteast foar in butensteander,
yrrasjoneel
, unfoarsisber en/of
unlogysk
lykje. Yn 'e
psychology
wurdt de term 'ritueel' soms brukt yn 'e poer technyske sin foar weromkearende
gedrachspatroanen
dy't troch minsken systematysk brukt wurde om
eangst
foar te kommen of te neutralisearjen. Yn dy sin kin in ritueel in
symptoom
weze fan in
twangneuroaze
.