In
piloat
is in persoan dy't aktyf en direkt in fleanend
fleantuch
of
loftskip
bestjoerd. Dizze term is in
lienwurd
ut it
Ingelsk
(
pilot
), der't it fan oarsprong de betsjutting fan
loads
hie. Dy Ingelske oantsjutting kaam wer fan it
Nederlanske
peillood
("
peillead
"), dat eartiids foar loadsen in unmisber stik ark wie.
Yn it gefal fan
loftfeartpioniers
wurdt ynstee fan piloat ek wol de term
fleander
brukt of hiel selden
aviateur
, en yn 'e
boargerloftfeart
wurdt soms ek wol sprutsen fan in
ferkearsfleander
. De term 'piloat' wurdt ek brukt foar de bestjoerder fan in
romtefartuch
lykas de
Space Shuttle
. De piloat underskiedt him dan fan 'e oare
astronauten
oan board troch it romtefartuch wier te bestjoeren, krekt sa't in piloat yn in fleantuch him (of har) op datselde med fan 'e rest fan 'e bemanning underskiedt.
As men romtefartugen en loftskippen buten beskoging lit, kinne piloaten yn twa haadkategoryen underbrocht wurde, nammentlik militere piloaten en boargerpiloaten. Militere piloaten kinne noch wer fierder underferdield wurde yn
strieljagerpiloaten
(of foarhinne
jachtfleantuchpiloaten
),
bommesmiterpiloaten
,
transportpiloaten
en
testpiloaten
.
Yn 'e boargerloftfeart wurde lytse
privee-fleantuchjes
troch ien piloat bestjoerd, mar grutte
ferkearsfleantugen
hawwe der twa, in
gesachfierder
(of
captain
) en in
ko-piloat
of earste ofsier (
first officer
of
co-pilot
). Op lange ofstannen (
long haul
) komt it wol foar dat der ek noch in trede en soms in fjirde piloat meigeane, dy't dan oantsjut wurde as twadde ofsier (
second officer
of
co-co
) en trede ofsier (
third officer
). Ek as de ko-piloat noch yn oplieding is en de gesachfierder achte wurdt him de kneepkes fan it fak by te bringen, wurdt in trede piloat oan 'e bemanning tafoege om derop ta te sjen dat der neat mis giet wylst de gesachfierder him mei it underwizen fan 'e ko-piloat dwaande haldt.
Foarhinne hiene ferkearsfleantugen standert in bemanning fan fjouwer of fiif man yn 'e
cockpit
, mei't der dan ek noch in
navigator
, in
boardwurktuchkundige
en soms in
markonist
/radiotelegrafist meigie, hoewol't de funksjes fan dy leste ek wol ferfolle waarden troch de navigator. Tsjintwurdich binne de funksjes fan markonist en navigator oernommen troch de
boardkompjuter
, al fljocht der yn guon aldere tastellen noch wol in boardwurktuchkundige mei, dy't lykwols yn resintere fleanmasines ek ferfongen is troch automatisearre systemen.