In filmeditor oan it wurk yn
1946
.
Montaazje
, of yn it
Ingelsk
film editing
, is yn it ramt fan 'e
filmkeunst
in sawol kreatyf as
technysk
underdiel fan 'e
postproduksje
. De term giet tebek op it tradisjonele 'knip- en plakwurk' fan 'e
filmrol
, dat tsjintwurdich almar mear dien wurd mei
digitale elektroanika
. Immen dy't de montaazje foar in
film
docht, wurdt in
filmeditor
neamd. It
wurk
fan sa'nent begjint as de
opnamen
ofrune binne. De filmeditor kriget dan alle rouwe byldmateriaal en stalt derut
shot
foar shot en
sene
foar sene de uteinlike film gear. Filmmontaazje is in tige sekuer wurkje en nimt almeast
moannen
yn beslach. Soms komt men geandewei ta de konkluzje dat der noch guon krusjale bylden misse, sadat de akteurs weromroppen wurde moatte foar in
reshoot
of in
pick-up
. Behalven dat soks unpraktysk is, is it ek tige djoer, dat filmmakkers besykje soks safolle mooglik foar te kommen.
De montaazje fan films wurdt wol omskreaun as in
keunstfoarm
of feardichheid. Behalven by it meitsjen fan films wurdt dizze technyk ek tapast foar it meitsjen fan
tillefyzjeprogramma's
. It underskiedt de filmkeunst fan eardere keunstfoarmen, lykas
skilderjen
of it skriuwen fan
poezij
. It wurdt ek wol omskreaun as "de unsichtbere keunst", om't it film- of tillefyzjepublyk him oer it algemien folslein unbewust is fan it wurk fan 'e (film)editors.
Wer't it by montaazje fan film- en tillefyzjebylden eins om giet, is it gearstallen fan it rouwe byldmateriaal ta in gearhingjende opienfolging fan bylden, der't de sjoggers ut folgje kinne wat der bart. Der komt mear by te sjen as simpelwei it begjin en de ein fan in shot of sene derof te snijen en de shots en senes oaninoar te plakken. Faak wurdt ien shot troch ferskate
kamera's
ut ferskillende hoeken wei opnommen; de filmeditor moat dan letter bepale hokker bylden brukt wurde. Derby moat rekken holden wurde mei de beskikbere bylden, de
plot
,
dialooch
en romte tusken dialooch,
filmmuzyk
, en de
gesichtsutdrukkings
,
gebearten
en oar
halden en dragen
fan 'e
akteurs
. Op dy wize werferbyldt de filmeditor it ferhaal. By it meitsjen fan in film spilet de filmeditor sadwaande in dynamyske rol, en wurket hy of sy nau gear mei de
regisseur
. Oan 'e oare kant komt it ek foar dat regisseurs sels de montaazje fan harren films dogge, lykas
Akira Kurosawa
of de
Bruorren Coen
wol dien hawwe.
Troch de opkomst fan
digitale montaazje
binne filmeditors en harren assistinten ferantwurdlik wurden foar in soad dingen op it med fan it meitsjen fan films dy't foarhinne troch oaren dien waarden. Foarhinne hold in filmeditor him inkeld dwaande mei bylden, wylst
lud
,
filmmuzyk
en
special effects
it wurkmed wiene fan 'e
ludstechnikus
en de
special effects editor
. Trochdat hast alles no digitaal giet, is it tafoegjen fan sokke saken hieltyd mear de ferantwurdlikheid fan 'e filmeditor wurden. Derby is it trouwens hiel gewoan, fral by films mei in lytser
budget
, dat de filmeditor tydlike, fluch-fluch makke ludseffekten, muzyk en special effects tafoeget, dy't nei ofruning fan it montaazjeproses troch ekspers op dy terreinen ferfongen wurden troch de echte ludseffekten, filmmuzyk en special effects.
