Etiopyske FN-soldaten
f.l.n.r: korporaal Alema Welde, korporaal Chanllo Bala en sersjant-majoar Bogale Weldeynse
It ferrin fan de Korea-oarloch
De
Koreaanske Oarloch
of
Korea-oarloch
wie in konflikt tusken it
kommunistyske
Noard-Korea
en
Sud-Korea
yn it tiidrek fan de
Kalde kriich
. It konflikt sette utein mei in oanfal fan Noard-Korea op Sud-Korea yn
juny
1950
en einige yn
july
1953
mei in wapenstilstan. Belutsen lannen wienen de
Feriene Steaten
under de flagge fan de
Feriene Naasjes
+ oan de iene kant en kommunistysk
Sina
en de
Sowjet-Uny
oan de oare kant.
Korea hie sunt
1905
troch
Japan
beset west. Nei de
Twadde Wraldkriich
wie it noardlike part troch de
Sowjet-Uny
beset en it sudlike troch de
Feriene Steaten
. De 38e
breedtegraad
foarme de grins tusken beide Korea's. De besetters wienen oerienkomd dat beide lannen by elkoar komme soene ta ien Korea. Lykwols waard nei de ein fan de besetting troch de twa grutte mogendheden yn Noard-Korea in kommunistysk rezjym ynsteld en krige Sud-Korea in mear demokratysk bestjoer. Noard-Korea waard stipe troch de Sowjet-Uny, wylst Sud-Korea troch de Amerikanen oan har lot oerlitten waard. Derom besleat de Noardkoreaanske regearingslieder
Kim Il Sung
om it suden te oermasteren.
Op
25 juny
1950
bruts de kriich ut doe't Noardkoareaanske troepen
Sud-Korea
ynfoelen. De
feilichheidsrie
fan de
Feriene Naasjes
naam in resolusje oan der't de leden yn oantrune waarden Sud-Korea te stypjen. Dat koe lykwols net ferhinderje dat de Noardkoreanen yn septimber 90% fan Sud-Korea yn hannen hienen. De striidkreften fan de Feriene Naasjes, dy't benammen gearstald wienen ut
Amerikaanske
ienheden en under befel stienen fan generaal
MacArthur
(nei april 1951 fan
Ridgway
), fierden ferfolgens lanningen ut yn de rech fan it Noardkoreaanske leger, dat fuort derop ynstoarte.
Sineeske
frijwilligers kamen de Noardkoreanen te help. En tegearre dreaunen sy de troepen fan de Feriene Naasjes wer tebek. De striid lokalisearre him dernei om de 38ste breedtegraad hinne.
Op
10 july
1951
waard begun mei underhannelingspetearen oer in
wapenstilstan
dy't earst op
13 juny
1953
ta oerienstimming late. By it front lans waard in
demarkaasjeline
feststeld, dy't foar Sud-Korea geunstiger wie as de 38ste breedtegraad.
It lan wie troch de oarloch yngreven ferwoaste. Oan Sudkoreaanske side sneuvelen 450.000 soldaten en by de Noardkoreanen 1.3 miljoen. Neffens de wapenstilstanoerienkomst soe in politike konferinsje folgje, der't oer it byinoar bringen fan it lan yn beslist wurde moast. De konferinsje wie in jier letter, mar smiet gjin resultaten op.
Sunt de oarloch steane de legers fan de twa lannen noch hieltyd each yn each foar elkoar oer by de demilitarisearre sone, in soart fan Izeren gerdyn dat de twa lannen fan elkoar skiedt. Oer en wer hawwe wol foarsichtige besikings west de beide steaten wat tichter byelkoar te krijen. Under mear is der in regeling foar familys om elkoar te besykjen. Troch politike friksjes hat dy regeling nochal ris buten wurking steld west.
De Koreaanske Oarloch wurdt ek wol de ferjitten kriich neamd, omdat er yn it skaad leit fan sawol de
Twadde Wraldoarloch
as de
Fietnamkriich
. De oarloch wie lykwols bluodderich genoch om him syn plak yn de skiednis te jaan.
