Freelance
is in term dy't tafoege wurde kin oan in berop (werby't it foarofgiet oan 'e namme fan it oangeande berop), om oan te jaan dat de beskreaune persoan net yn feste tsjinst is. Soks komt foaral faak foar yn 'e sektor fan 'e
sjoernalistyk
, der't men bgl. gauris sprekt fan in
freelance
-
sjoernalist
, in
freelance
-
fotograaf
of in
freelance
-
ferslachjouwer
. Dermei wurdt bedoeld dat sa'n sjoernalist of fotograaf net yn feste tsjinst fan in
krante
of
tydskrift
stiet en dat sa'n ferslachjouwer net oan in beskate
omrop
of stjoerder ferbun is. Ynstee behannelje se underwerpen dy't se sels ynteressant fine of werfan't se ferwachtsje dat der fraach nei weze sil, en besykje dy efterof te ferkeapjen oan kranten, tydskriften of
tillefyzje
- of
radiostjoerders
.
De term
freelance
waard yn 'e
Ingelske
taal
yntrodusearre troch de ferneamde
Skotske
skriuwer
sir
Walter Scott
(
1771
-
1832
), dy't der yn syn
histoaryske roman
Ivanhoe
, ut
1820
, mei ferwiisde nei "frije
lansen
", oftewol
ridders
dy't yn ruil foar jild foar in persoan of saak fjochtsje woene (yn tsjinstelling ta ridders dy't under it
feodale stelsel
as
lienman
trou sward hiene oan in
lienhear
). Om 'e
1860
-er jierren hinne ferskode de betsjutting fan letterlik nei figuerlik (en koene dus lju ut alderhanne
beroppen
dermei oantsjut wurde), en yn
1903
waard it troch it gesachhawwende
Oxford English Dictionary
erkend as in
tiidwurd
(ien dy't as wurket sunder fest tsjinstferban, is oan it
freelancen
). Pas sunt de
1960
-er of
1970
-er jierren waard
freelance
yn it Ingelsk as
eigenskipswurd
brukt en benammen yn dy foarm is it mei in tuskenstap yn it
Nederlansk
sunt de tachtiger jierren it
Frysk
ynkrongen.