Etiopyske froulju by de
Kleimuorre
yn
Jeruzalim
.
De
Falasja's
binne de
Joaden
ut
Etioopje
. It wurd
fala?a
komt ut it
Geez
of Aldetiopysk, en betsjut safolle as "balling", "frjemdling" of "ymmigrant". Sels neame de Falasja's har
B?ta 'Isr?'?l
, dat "Hus fan Israel" betsjut.
De Falasja's komme ut 'e omkriten fan
Gondar
en
Aksum
, yn noardlik
Etioopje
. Oant
1860
hiene se it kontakt mei oare Joadske mienskippen yn 'e wrald ferlern. De Westerske wittenskip waard harren bestean foar it earst gewaar doe't de
Britske
untdekkingsreizger
James Bruce
harren yn syn boek
Travels to Discover the Source of the Nile
("Reizen om de Boarnen fan de Nyl te Untdekken") neamde.
Yn 'e folksmule wurde de Falasja's in ferlerne stammme" neamd. Troch it Israelyske oerrabbinaat en regear waarden de Falasja's yn
1975
as "offisjele"
joaden
erkend. De minister-presidint fan Israel ut dy tiid,
Yitzchak Rabin
, krige dudlike regels fan
oerrabbyn
Ovadia Yosef
dat sy legitime ofstammelingen wiene fan 'e ferlerne stammen. Lykwols waarden se allegear wol ferplichte in
pro forma
halachyske
religieuze bekearing te dwaan ta it
joadendom
, fanwege harren ofwikende gebruken (u.o. dat it joadendom oergie fan heit op soan).
Sawat de hiele Falasja-mienskip waard neitiid under de
Wet op Weromkear
(fan
1950
) nei
Israel
ta helle. Dat barde by
Operaasje Mozes
, yn
1984
,
Operaasje Jozua
, yn
1985
, en
Operaasje Salomo
, yn
1991
. It wie eins de bedoeling om alle Falasja's by Operaasje Mozes nei Israel oer te bringen, mar troch de politike tastan yn Etioopje kaam der al nei in stikmannich wiken in abrupt ein oan dat barren. Sadwaande wiene it benammen de 35.000 Falasja's dy't Etioopje al untflechte wiene en op eigen kreft flechtlingekampen yn
Sudan
berikt hiene, dy't mei Operaasje Mozes yn Israel bedarren. Operaasje Jozua waard ferrjochte troch de
Amerikanen
, en derby waarden nochris 650 Falasja's nei Israel ta brocht. Mei Operaasje Salomo ferhuzen 14.000 lju fan lan. Neitiid dripke it stadichoan noch wat troch, oant yn augustus
2013
melden waard dat de leste 450 Etiopyske Joaden yn Israel arriveare wiene. Dermei kaam in ein oan 'e massale ymmigraasje. Yn totaal gie it derby om sa'n 90.000 Falasja's. Sunt
2013
ferbliuwe yn Etioopje fan 'e Falasja's inkeld noch de
Falasj Moera
- in groep dy't har ta it
kristendom
bekeard hat - en in lytske mienskip fan ut
Jemen
ofkomstige Joaden te
Addis Abeba
. De opname fan 'e Falasja's yn 'e Israelyske maatskippij gie ynearsten trouwens net sa maklik.
Kaart fan de Falasja-emigraasjes nei
Israel
.
Neffens de tradysjes fan 'e Falasja's stamje se of fan Joaden dy't mei
Menelik I
yn Etioopje kamen. Menelik I soe de soan fan
Salomo
en de
Bibelske
keninginne fan Skeba
west hawwe. Yn 'e
Tenach
is neat optekene oer sa'n relaasje tusken de keninginne fan Skeba mei kening Salomo. It algemien akseptearre ferhaal is dat de keninginne op besite wie by de Joadske kening en wakker under de yndruk wie fan syn rykdom en wiisheid. Hja joegen inoar geskinken, en dernei sette de keninginne wer werom nei har folk yn
Koesj
. Yn Etioopje wurdt it ferhaal fan 'e leafdesrelaasje tusken de beide foarsten lykwols runom ferteld.
Yn Israel binne der learde
rabbinen
dy't beweare dat de Falasja's de neiteam binne fan 'e ferlern stamme
Dan
binne, dy't oarspronklik ofstamje soene fan in soan fan 'e
aartsfaar
Jakob
. It folk fan Dan soe in Joadsk keninkryk yn
Afrika
festige hawwe, dat der hunderten jierren stan holden hawwe soe. Mei de komst fan it
kristendom
en letter de
islam
soe spul untstien weze tusken de oanhingers fan 'e trije godstsjinsten, dy't inoar befochten. Lang om let bleau fan it Joadske keninkryk net folle mear oer as in lyts ferearme kloftsje folk.
Oare rabbinen, lykas
Tzitz Eliezer
en
Moshe Feinstein
, halde ut dat oan 'e "joadskheid" fan 'e Falasja's hiel bot twifele wurde mei, en dat bekearing ferplicht is, en dus mear as inkeld in formaliteit.