Grutte tsjerke yn Lier
De
Evangelysk-Grifformearde Tsjerke
(
Dutsk
:
Evangelisch-Reformierte Kirche
) is in mei 20 leden (
Landeskirchen
)
kalvinistyske
tsjerke yn
Dutslan
dy't lid fan de
Evangelyske Tsjerke yn Dutslan
(EKD) is. De tsjerke hat syn haadketier yn
Lier
yn
East-Fryslan
en de haadtsjerke is de Grutte Tsjerke yn Lier.
De tsjerke hat in ledetal fan 168.537 ferspraat oer 143 tsjerkemienskippen (31 desimber 2019) en is ien fan de twa
grifformearde tsjerken
yn de EKD. Hy heart ek by de Konfederaasje Evangelyske Tsjerken yn Nedersaksen en sleat yn 2003 by de Uny fan Evangelyske Tsjerken oan. Boppedat is er lid fan it Grifformeard Bun, de Mienskip fan Protestantske Tsjerken yn Jeropa en de Wraldmienskip fan Grifformearde Tsjerken.
De Evangelysk-Grifformearde Tsjerke is de iennichste tsjerke fan de EKD sunder in ofbeakene gebiet, om't er in minderheid foarmet. Grifformearde mienskippen untstiene almeast fan underen of of waarden yn lytse
foarstedommen
ynfierd. De yndividuele gemeenten wiene gauris foar langere tiid hast folslein selsstannich. Hja sleaten harren yn it iere begjin, as it nedich wie, by oare tsjerkeferbunen oan. In utsundering is de grifformearde gemeente fan
Lippe
, der't in mienskiplike lanstsjerke (
Landeskirche
) al sunt de
Reformaasje
foarme waard.
De grifformearde tsjerken yn it
Greefskip Bentheim
en
East-Fryslan
wiene foar in lange tiid nau ferbun mei
Nederlan
, dy't in beskerming foar it
Prinsbisdom Munster
oer foarme.
De griffformearde mienskippen dy't yn
1817
by
Prusen
hearden, sleaten harren op it hjitten fan de kening oan by de Uny fan lutherske en grifformearde gemeenten (
Prusyske Uny
). Sa hearre in soad grifformearde tsjerken yn it hjoeddeistige
Noardryn-Westfalen
op grun derfan ta de respektivelike lanstjerke ynstee ta de Evangelysk-Grifformearde Tsjerke. Feriene binne de evangelyske lanstsjerken fan Anhalt, Baden, Berlyn-Brandenburch-Silezyske Opperlausitz, Bremen, Hessen-Nassau, Kurhessen-Waldeck, Middutslan, de Palts, Rynlan en Westfalen. Sa lizze hast alle tradisjonele grifformearde mienskippen yn Dutslan yn gebieten fan feriene lanstsjerken. De iennige utsunderings derta binne it eardere lan Lippe en it noardwesten fan Dutslan. Yn
Beieren
binne der twa tradisjonele grifformearde gemeenten; de measte fan de hjoeddeistige gemeenten untstiene troch flechtelingen sunt de
sechtjinde iuw
sa as benammen
Hugenoaten
.
Fan
1834
of krige de Nederlanske dumny
Hendrik de Cock
in soad oanhing yn benammen it Greefskip Bentheim en East-Fryslan en dernei untstie de
Evangelysk-aldgrifformearde tsjerke yn Nedersaksen
.
De Evangelyske-grifformearde tsjerke waard yn
1989
yn syn hjoeddeistige foarm oprjochte.
De measte grifformearde gemeenten, dy't hjoed-de-dei ta de Evangelysk-Grifformearde Tsjerke hearre, lizze yn it Greefskip Bentheim, it westen fan East-Fryslan, wylst der in stikmannich ferspraat lizze oer Nedersaksen en Beieren. Fierder binne der inkelde gemeenten yn
Baden-Wuertemberch
(
Stuttgart
),
Bremen
(Rekum,
Bremerhaven
),
Hamburch
,
Meklenburch-Foarpommeren
(Butzow),
Saksen
(
Chemnitz
-Zwickau,
Leipzig
) en
Sleeswyk-Holstein
(
Lubeck
) dy't ta de Evangelysk-Grifformearde Tsjerke hearre. Yn de regel binne der yn deselde plakken ek pleatslike
lutherske
tsjerken dy't feriene binne yn in lanstsjerke. Dernjonken binne der grifformearde gemeenten yn Dutslan dy't net ta de Evangelysk-Grifformearde Tsjerke hearre, dochs binne allegear, lykas de Evangelysk-Grifformearde Tsjerke, lid fan it Grifformeard Ferbun, in oerkoepeljend ferbun der't alle grifformearde tsjerken yn Dutslan under falle.
| Boarnen, noaten en/as referinsjes:
|
|