Ella Fitzgerald (1940)
(*
25 april
1917
,
Newport News
(?)
- †
15 juny
1996
,
Beverly Hills
)
ek wol
"First Lady of Song", "Queen of Jazz" en "Lady Ella"
neamd, wie in Amerikaansk
jazz
sjongster mei in fokaal berik fan trije oktaven. Sy stie bekend om har suverens fan toan, treftich
diksje
,
frasearring
, yntonaasje en in hoarnige ymprovisatoarysk fermogen, foaral yn har
scat
-sang.
Fitzgerald wie in wichtige ynterpretearrer fan
The Great American Songbook
. Yn de tiid fan har 59-jier lange opnimkarriere, hat sy 40 miljoen plate-albums ferkocht fan har mear as 70 albums. Sy wun 13 kear in
Grammy Award
, ek is har de
National Medal of arts
troch
Ronald Reagan
en de
Presidential Medal of Freedom
troch
George H. W. Bush
takend.
Fitzgerald wie berne yn
Newport News, Virginia
, de dochter fan
Temperance
en
William Fitzgerald
. It pear skiede koart nei de berte en Ella en har mem ferfarren nei
Yonkers, New York
, der't sy by in goede freon fan Temperance wenjen gien binne,
Joseph Da Silva
. Ella's healsuster
Frances da Silva
waard berne yn 1923. Sy en har famylje wienen
metodisten
en wienen aktyf yn de "
Bethany African Methodist Episcopal Church
" der tsjerken hja gereldwei en dienen bibelstudzje.
Doe't Ella jong wie, woe sy dunseres wurde, hoewol't sy tige graach nei jazz muzyk harkje mocht fan bygelyks
Louis Armstrong
,
Bing Crosby
en
The Boswell Sisters
. Har grutste idoal wie lykwols
Connee Boswell
; letter hat sy sein: "Us mem naam op in dei ien fan har opnames mei nei hus en ik wie fuortendaliks fereale... Ik die sa myn best om op har te klinken."
Yn 1932 ferstoar har mem oan in hertoanfal. Dernei gienen Ella's sifers dramatysk nei underen ta en sy skultsjesette faak fan skoalle. Fanwege misbruk troch har styfheit, run se fuort nei har muoike en op it stuit wurke sy as utkyk foar in
bordeel
en foar by de
maffia
oansletten numersrinners. Doe't de autoriteiten der fan hearden waard hja ynearsten nei it
Colored Orphan Asylum
yn
Riverdale, Bronx
brocht. Lykwols, doe't it weeshus sletten waard, omdat it der te drok waard, waard se oerbrocht nei it
New york Training School for Girls
yn
Hudson
, in steats tichtskoalle. Uteinlik untkaam se der oan en wie se in skoft dakleas.