Aretha Louise Franklin
(
Memphis
,
Tennessee
,
25 maart
1942
?
Detroit
,
Michigan
,
16 augustus
2018
) wie in
Amerikaanske
gospel
-,
soul
- en
rhythm & blues
-sjongster. Op de ranglist fan 100 beste sjongers (manlju en froulju) fan alle tiden fan it Amerikaanske muzyktydskrift
Rolling Stone
stiet hja op de earste plak.
Se waard berne as dochter fan in
dumny
fan in
baptistetsjerke
en hja song as bern mei har susters Carolyn en Erma yn koar. Op har fjirtjinde waard hja untdutsen en hja sleat doe al in kontrakt mei
Columbia Records
. Letter ferfear se nei
Atlantic Records
, der't hja mei produsint
Jerry Wexler
gearwurke. Mei him makke hja in pear grutte r&b opnamen lykas
I Never Loved a Man (The Way I Love You)
. Dat liet hie folle mear
soul
as har eardere wurk. Oan 'e ein fan de sechtiger jierren krige Franklin de bynamme "Queen of Soul", om't hja njonkelytsen al sa ferneamd wie en ek in gesicht waard foar de
Afro-Amerikaanske
mienskip.
Se hie in soad hits yn de top 10, der't in stikmannich covers fan oare ferneamde artysten lykas
The Beatles
,
Simon & Garfunkel
,
Sam Cooke
en
The Drifters
. Wichtige numers fan harsels wiene
Chain of Fools
,
Natural Woman
,
Think
,
Baby I Love You
,
The House That Jack Built
,
I Say a Little Prayer
en
Respect
.
Spanish Harlem
stie ien wike op numer ien.
Yn it begjin fan de tachtiger jierren like har karriere wat yn it neigean te reitsjen oant hja in cover makke fan it numer fan de
Doobie Brothers
What a Fool Believes
. Justjes dernei wie hja te sjen yn de klassike muzykfilm
The Blues Brothers
mei
John Belushi
. Letter hie se mear hits lykas
Freeway of Love
en
I Knew You Were Waiting (For Me)
yn in duet mei
George Michael
. Dat numer stie in pear wike lang op numer ien. Yn
1994
song hja it numer
A Deeper Love
foar de film
Sister Act
.
Op
3 jannewaris
1987
wie hja de earste frou dy't in plak yn de
Rock and Roll Hall of Fame
krige. Yn
1999
krige hja de heechste Amerikaanske keunstunderskieding
Medal of Arts
. Op
20 jannewaris
2009
song se
Franklin My Country, 'Tis of Thee
op de ynauguraasje fan
Barack Obama
as 44e
presidint fan de Feriene Steaten
. Yn
2010
waard Franklin troch it Amerikaanske muzyktydskrift Rolling Stone utroppen as beste sjong(st)er fan alle tiden. Op 17 oktober 2014 kaam har 38e studio-album
Aretha Franklin Sings the Great Diva Classics
ut. Yn febrewaris
2017
makke se buorkundich dat hja mei pensjoen gean soe nei it ferskinen fan har leste album yn septimber.
Aretha Franklin hat twa kear troud west en hat fjouwer soannen fan fjouwer ferskillende manlju.
Yn desimber
2010
waard feststeld dat hja
kanker
oan de
alfleisklier
hie. Yn augustus 2013 ferklearre hja dat hja better wurden wie en woe alhiel op har karriere rjochtsje. De sykte kaam lykwols werom. Yn augustus
2018
krige hja thus
palliative soarch
en waard buorkundich makke dat hja net lang mear libje soe. Op 16 augustus 2018 is hja ferstoarn yn de aldens fan 76 jier.
- Respect
(1967)
- Baby I Love You
(1967)
- Chain of Fools
(1968)
- Since You've Been Gone (Sweet Sweet Baby)
(1968)
- Think
(1968)
- I Say a Little Prayer
(1968)
- See-saw
(1968)
- The Weight
(1969)
- I Can't See Myself Leaving You
(1969)
- Share Your Love with Me
(1969)
- Eleanor Rigby
(1969)
- Spanish Harlem
(1971)
- Freeway of Love
(1985)
- Sisters Are Doin' It for Themselves
(1985), mei
Eurythmics
- Who's Zoomin' Who
(1985)
- Jumpin' Jack flash
(1986)
- I Knew You Were Waiting (for Me)
(1987), mei
George Michael
- It Isn't, It Wasn't, It Ain't Never Gonna Be
(1989), mei
Whitney Houston
- (You Make Me Feel Like) A Natural Woman
(1993)
- A Deeper Love
(1994)
