Aartshartoch
is in
aadlike titel
dy't leger fan
stan
is as
kening
, mar heger as
hartoch
en (
soeverein
)
prins
of
foarst
, mei likernoch deselde hichte as
grutfoarst
en
gruthartoch
. In
froulike
aartshartoch of de
frou
fan in aartshartoch is in
aartshartoginne
. It gebiet der't in aartshartoch oer hearsket, is in
aartshartochom
. It
wurd
'aartshartoch' komt oarspronklik ut it
Dutske
taalgebiet
en waard gearstald ut it
Grykske
foarheaksel
?ρχι-,
archi
, dat safolle betsjut as "
gesachhawwend
" en it Dutske
Herzog
, dat oan it begjin fan 'e
Midsiuwen
in oantsjutting foar in
militer
lieder wie, mar geandewei in aadlike titel waard.
'Aartshartoch' wie fan
1358
of de titel fan 'e hearskers oer
Eastenryk
ut it
Hus Habsburch
, en waard letter troch alle leden fan dy
dynasty
droegen. Inkeld
bern
ut
morganatyske houliken
hiene dat rjocht net; dy wiene '
greve
' of '
grevinne
' fan Habsburch. Ek tsjintwurdich noch fiere
telgen
ut it Hus Habsburch de titel 'aartshartoch'. Men sprekt derom yn dit ferban ek wol fan it 'Aartshus Habsburch' of it 'Aartshus fan Eastenryk'. Ek de
kening
fan
Spanje
is om
histoaryske
redens in aartshartoch fan Eastenryk, mar brukt dy titel net.
Buten Eastenryk wurdt de titel 'aartshartoch' yn it
Dutsk
,
Nederlansk
,
Frysk
en guon oare talen gauris brukt foar de net-regearjende leden fan it
Hus Romanov
, fan 'e
tsaren
fan
Ruslan
. Harren titel wurdt lykwols ek wol oerset as 'gruthartoch'.
