Falling Free
(frij fertaald: "Sunder Swiertekreft") wie de fjirde roman fan 'e Amerikaanske science fiction- en
fantasy
-auteur Lois McMaster Bujold, dy't se skreau mei help (oangeande de technyske omballingen) fan har heit, har broer Jim en dy syn maat Wally Voreck. De haadpersoan, Leo Graf, in laskyngenieur, is feitliks fierhinne basearre op Bujold har heit, de natuerkundige, yngenieur en perfester laskboukunde en elektroboukunde Robert Charles McMaster. It feit dat har heit under har skriuwen fan dit boek kaam te ferstjerren, makke it foar Bujold dreech om
Falling Free
of te meitsjen, mar nei't se it in pear moanne oan 'e kant lein hie (en underwilens de novelle
The Borders of Infinity
skreaun hie), slagge it har dochs om it te foltogjen.
[1]
Yn 'e winter fan 1987-1988 ferskynde
Falling Free
as fjouwerdielich
fuljeton
yn it tydskrift
Analog Magazine
, in feit der't Bujold tige ferguld mei wie, om't
Analog
it favorite tydskrift fan har heit west hie.
[2]
Neitiid waard
Falling Free
yn april 1988 yn boekfoarm publisearre troch utjouwerij
Baen Books
. Yn
2008
waard it werutjun as underdiel fan 'e omnibus
Miles, Mutants & Microbes
. Mei
Falling Free
wun Bujold yn
1989
ek har earste priis, te witten in
Nebula Award
.
[3]
Falling Free
is skreaun
yn it
personele perspektyf
en spilet likernoch twahundert jier foar de berte fan Miles Vorkosigan; it stiet dermei eins folslein los fan 'e rest fan
The Vorkosigan Saga
, behalven dan dat it yn itselde hielal plakfynt.
De haadpersoan yn
Falling Free
is de laskyngenieur Leo Graf, dy't neatfermoedzjend in baan oannimt om op in ofhandich romtestasjon tafersjoch te halden op 'e trening fan 'e wurknimmers fan 'e multinasjonal GalacTech. As er op it plak oankomt, docht lykwols bliken dat it net om gewoane lju giet, mar om saneamde
quaddies
, genetysk modifisearre minsken mei in twadde pear earms wer't normaal de skonken sitte.
GalacTech hat
quaddies
untwikkele om te tsjinjen as arbeidskreften yn 'e romte (d.w.s. yn wurksitewaasjes sunder swiertekreft), mei't gewoane wurknimmers yn sokke omstannichheden ferlet hawwe soene fan spesjale fasiliteiten en boppedat om it hoartsje mei ferlof moatte soene om't yn in steat fan gewichtsleazens harren lichems fuortkwine.
Quaddies
hawwe dy neidielen net; sterker noch, yn mear as de lichtste swiertekreft kinne sy net iens funksjonearje. Dat betsjut dus ek dat se bun binne oan it romtestasjon en foar harren libbensunderstiping folslein fan it bedriuw ofhinklik binne ? in bykommend foardiel fanut it eachpunt fan GalacTech sjoen. Foar de wet hat GalacTech de
quaddies
trouwens klassifisearje litten as "post-foetale eksperimentele weefselkultueren", sadat se gjin berop dwaan kinne op
minskerjochten
. De
quaddies
wurde behannele as slaven en GalacTech hat sels in
fokprogramma
foar harren opset.
Tink derom: Yn de tekst hjirunder wurdt de ofrin fan it ferhaal beskreaun.
As jo it ferhaal sels leze wolle, is it mooglik better dat jo it no folgjende diel fan 'e plotbeskriuwing (earst noch) net leze.
|
Al hiel gau begjint Graf syn sympaty te ferskowen fan syn wurkjouwer nei de
quaddies
. Dan untdekt er dat hja troch de untwikkeling fan in nije keunstmjittige-swiertekrefttechnology oerstallich wurden binne en dat men by GalacTech net rjocht mear wit wat men mei de
quaddies
oan moat. Der wurdt diskusjearre oer eutanasy, mar einlings wurdt besletten ta twongen sterilisaasje fan 'e hiele froulike populaasje. Underwilens untstiet der stadichoan in ban tusken Graf en de jonge froulike
quaddie
Silver, mei wa't er uteinlik in relaasje kriget. Graf betinkt in untsnappingsplan, dat er tegearre mei Silver, en mei help fan 'e oare
quaddies
, utfiert. GalacTech komt derefter en besiket harren mei geweld tsjin te kearen, mar wurdt derby opholden troch sabotaazje fan guon fan syn eigen (minsklike) wurknimmers. Krekt op 'e tiid witte Graf en de
quaddies
te untkommen troch in wjirmgat, dat nei in ofhandige uthoeke fan 'e bewenne romte liedt.
Bujold fertelt yn it foarwurd fan 'e omnibus
Miles, Mutants & Microbes
dat it earst net har doel wie en lit dit ferhaal op himsels stean.
"It wie dudlik in soarte fan
Eksodusferhaal
, wat ymplisearre dat miskien fjirtich jier yn 'e woastyn diel twa weze moatte soe, en de oankomst yn it Unthjitten Lan diel trije, in moai ofrune trilogy."
[4]
Mar hja waard oflaat troch in oar projekt en kaam der letter nea mear ta om in ferfolch op
Falling Free
te skriuwen. Se liket har der no by dellein te hawwen dat dat der ek nea mear fan komme sil, want by wize fan ofsluting liet se Miles Vorkosigan, de haadpersoan fan it grutste part fan
The Vorkosigan Saga
, yn in ferhaal dat likernoch 230 jier nei de foarfallen fan
Falling Free
spilet, in besyk bringe oan it nije thus fan 'e
quaddies
, der't se blykber noch lang en lokkich libben (sjoch:
Diplomatic Immunity
).
-
Italjaansk
(
Gravita Zero
), fert. Maria Cristina Pietri, 1990;
-
Spaansk
(
En Caida Libre
), fert. Claudia Martinez, 1990;
-
Japansk
(
Jiy? Kido
), fert. Ayako Ogiso, 1991;
-
Dutsk
(
Die Quaddies von Cay Habitat
), fert. Michael Morgental, 1995;
-
Poalsk
(
Stan Niewolno?ci
), fert. Anna Dorota Kaminska, 1995;
-
Russysk
(
V Svobodnom Padjenii
), fert. A. Kiri?enko, 1995;
-
Fransk
(
Operation Cay
), fert. Genevieve Blattmann, 1997;
-
Tsjechysk
(
Cestou Svodody
), fert. Marta Prochzkov, 1998;
-
Bulgaarsk
(
Bez Gravitacija
), fert. Kremena Jordanova, 1999.
[5]
- Wun de
Nebula Award
foar de beste roman fan 1988;
- wun de
Prometheus Hall of Fame Award
2014;
- nominearre foar de
Hugo Award
foar de beste roman fan 1988;
- nominearre foar in
Prometheus Award
1989;
- de
Reader's Chair
-unferkoarte audioproduksje fan
Falling Free
wun de
Earphones Award
fan it tydskrift
AudioFile
foar it beste science fiction-
audioboek
fan 1996;
- de
Reader's Chair
-unferkoarte audioproduksje fan
Falling Free
wun de
Listen Up Award
foar ien fan 'e beste science fiction-audioboeken fan 1996.
[6]
Boarnen, noaten en/as referinsjes:
|
Noaten
- ↑
Bujold, Lois McMaster,
Preface
yn 'e omnibus
Miles, Mutants & Microbes
, s. 4-5.
- ↑
Bujold, Lois McMaster,
Preface
yn 'e omnibus
Miles, Mutants & Microbes
, s. 5-6.
- ↑
Bernardi, Michael,
Awards and Nominations
(www.dendarii.com).
- ↑
Bujold, Lois McMaster,
Preface
yn 'e omnibus
Miles, Mutants & Microbes
, s. 5.
- ↑
Bernardi, Michael,
Full Translated Bibliography
(www.dendarii.com).
- ↑
Bernardi, Michael,
Awards and Nominations
(www.dendarii.com).
Boarnen
- Bernardi, Michael
,
Awards and Nominations
(
http://www.dendarii.com/awards.html
).
- Bernardi, Michael
,
Full English Bibliography
(
http://www.dendarii.com/biblio.html
).
- Bernardi, Michael
,
Full Translated Bibliography
(
http://www.dendarii.com/translations.html
).
- Bujold, Lois McMaster
,
Preface
, yn:
Miles Mutants & Microbes
, Riverdale, New York, 2008 (Baen Books),
ISBN 978-1 41 65 56 008
.
|