Herbert Marcuse
([ma???kuːz?]; * 19.
Juule
1898
uun
Berliin
; † 29.
Juule
1979
uun
Starnberg
) wiar en tjiisk-ameerikoons filosoof, sosioloog an politoloog, diar ma det
Frankfurt School
faan
Kritisk Teorii
ferbunjen as. Hi studiaret uun det
Humboldt Uniwersiteet
uun Berliin an
Freiburg
Germanistik
an
Filosofii
. Uun Freiburg studiaret hi bi
Martin Heidegger
an uus fol faan sin generatschuun hed hi wat uu so fol auer Heidegger an sin skraften
Sein und Zeit
(1927). Hi wiar en wichtig figuur uun't
Instituut for Sosiaalforsking
uun
Frankfurt
, wat laader uus
Frankfurt Skuul
bekaand wurd. Uun sin werken, kritisiaret hi
Kapitalismus
, neimuudis
technologii
,
histoorisk materialismus
an
populeerkultuur
, an skreew, dat jo nei skaken faan sosiaal kontrol san.
Efter't
Adolf Hitler
sin meechtauerdreeging ferleet Marcuse
1933
Tjiisklun
an lewet hi for kurt tidj uun
Genf
an
Pariis
. Entelk ging hi
1934
iin uun don
Ferianigt Stooten
. Twesken
1943
an
1950
, Marcuse werket for det US-regiaring bi det
Office of Strategic Services
(wat laader det
Central Intelligence Agency
wurd). Uun detdiar tidj skreew hi
Soviet Marxism: A Critical Analysis
(1958 utjden), diaruun hi at ideologii faan det
Komunistisk Partei faan det Sowjetunioon
kritisiaret. Uun don 1960 an 1970 juaren wurd hi uus de wichtigst teoreetiker faan det
Nei Lacht
an a studentbeweegingen faan
Waasttjiisklun
,
Frankrik
, an don
Ferianigt Stooten
bekaand; hogen teenk, dat hi "a aatj faan det Nei Lacht" wiar. Sin bekaanst werken san
Eros and Civilization
(1955) an
One-Dimensional Man
(1964). Sin ideen inspiriaret fol radikaal intelektuelen an poliitisk aktiwisten uun don 1960 an 1970 juaren.