Ben??to
nyi to ?e ?o hweyix?t?n
m?wigbeji
t?n. To e l?l? do e l? w? nyi Bukina Faso sin to kpodo
Nij?to
kpo ?o totaligbe,
Aw?nlinto
?o hwez?hw?t?n lo b?
Togoto
wa ?o hweyix?t?n. Xu w? ?o tof?ligbe nu
Ben??to
?.
Azan nuk?nt?n aviv?sun 1960 t?n m? w? Ben??to j? e?esun?si ?e.
X?gbonu
ka nyi mij?m??eesi toxo Ben??to ?? t?n b? e n? yl? Ben??vi l? ?? ben??nu.
Benin-CIA WFB Map
Gblogblo Ben?to t?n, e l??n do kilom??tlu gbloga z??n jl? m? ?, na yi 114 763 km
2
m??.
To ?n? w? l??l?? do Ben??to. ?o totaligbe Ben??to t?n ?, Bukina Faso to kpodo Nij? to kpo w? ?o fin??. ?o tof?libge ? xu w? ?o fin??. ?o hwez?hw?t?n ?, e na m? Aw?nlinto lo b? Togoto wa ?o hweyix?t?n.
Ee xa m? ?o liyasun xwe 2015 t?n m? ?, gb?t? 11 448 647 m?? w? e xa ?o Ben??to ? m?.
Togoto
,
Nij?to
,
Bukinato
kpodo
Nij?liato
kpan
Gbe al?kpa al?kpa w? e do ?o ben??to m?. Flansegbe w? nyi gbe e ax?su ?o k??n b? m? bi na do ?o to ? m? e. Lo ? e ka n? do ben??gbe jiji l? l?? m?.
?o totaligbe ?, Bariba, Ditamari kpodo Dendi kpo w? nyi gbe ? n? do ?o taji e.
?o tof?ligbe kpodo to t?ntin kpo ?, F?ngbe, Ay?gbe, Gungbe, Anagogbe kpodo Wem?gbe kpo w? nyi gbe e e n? do ?o taji e.
Xwe hwenu ?n? w? ?o Ben??to ? m?. J? hwenu e n? b?? si?n xwejisun m? bo n? yi fo ?o ayidosun m? e. Fom? e n? b?? sin liyasun m? bo n? yi fo ?o aviv?sun m? e.
Z? hwenu e n? b?? sin z?sun m? bo n? yi fo ?o ab?xwisun m? e. Xwe hwenu ?n? g? w? nyi aluun hwenu. E n? b?? sin woosun m? bo n? yi fo ?o
zofinkpl?sun
m?.
Si?n hwenu ? Ben??to ? j? e?esun? si ?o xwe 1960 t?n m? ?, togan t?nm?t?nm? w? kpac? ?o to ? nu. B?sin m??axo Hubert Manga ji wa yi j? m?daxo
Patrice Talon
ji. Patrice Talon w? nyi togan ben??to t?n ?o din. E s? ? g?n ?o
xwejisun
xwe 2016 t?n m?.
Ben??to j?? e?ee si b? degbe degbe ?o az?n nuk??nt??n
aviv?sun
xwe 1960 hwenu e e kpo?o Danxom??to nyi w?? ?. G?nh??nyit?? flanse l?? t??n e nuk?? t??n nyi Louis Jacquinot ?? wa s?? ac??kpikpa ?? do al??m?? nu togan
Koutoukou Maga
. ?o xwe 1972 ??,
Mathieu Kerekou
e nyi kpon?? e yi g?nzinkpo ??: ?o 1974?, e ?e gbeta t??n ??? toh??nl?? e e yl?? ??? Marxisme-leninisme ? w?? e na xwedo do h??n to ?.?o xwe 1975 ?, e ?y?? n?k?? nu to ?? b? e huzu Republique Populaire du Benin. ?i bla yi fifonu nu xwe 1980 ?, toxo???gb?? Parti Communiste du Benin j??n n?d??nxa toh??n wal?? ?? ji b?? akw??vuv? wa tiin ?o to ?? m?. N? n? l? b? z??n b?? g?n?u?u kerekou t??n ?ote.
Ben??to ?, j?? n?s??ji d??d?? bo na j?? to w?? na ?u gan to w?? n? blo to ?o sin wal? zan ji, ?o xwe 1990 ?, e s?? s??ndodo ?evo.
Nicephore Soglo
, e nyi nuk?nt?? Aflikavi, ?o akw? s?xwet??n gb?? ? b? t??n e e yl?? ?? Banque mondiale e. To ? sin nyik?? ?y?? ?. E yl?? ? kpoun ??? Republique du Benin.