Ossetiskt , a ossetiskum: Ирон ?взаг - Iron av?ag , hoyrir til iransku greinina av indoevropeisku malunum og verður tosað i russisku ( Norðurossetia , høvuðsstaður: Vladikavaz ) og georgisku ( Suðurossetia , høvuðsstaður Tskhinvali ) pørtunum av Ossetia i Kavkasus . Umleið ein halv million folk tosa ossetiskt, harav eru 60% i Norðurossetiu og 15% i Suðurossetiu.

Ossetiskt kann førast aftur til malið hja alanunum , ein folkabolkur av sarmatum . I dag eru ossetisk og jagnobi hini einastu landnyrðingsiransku malini , ið enn eru til. Harafturat eru tey, saman við Tatipersiskum og Talyshi , hini einastu iransku malini, ið hava stora utbreiðslu i Kavkasus.

Eyðkenni [ rætta | rætta wikitekst ]

Til eru tvær dialektir: hin vanligara Iron i eystri og Digoron i vestri, har Iron er hin vanligara. Ein triðja dialekt, Jassiskt , varð fyrr tosað i Ungarn .

Lætt er at kenna ossetiskt, ti ossetiskt er einasta malið við kyrillisku skriftini, ið nytir stavin ?.

Við sini heldur fløktu mallæru hevur ossetiskt varðveitt nogv oldiransk eyðkenni. Fallskipanin hevur so statt enn atta føll. Ljoðskipanin er nogv avirkað av kavkasisku malunum , ið verða tosað har um leiðir. Orðatilfeingið hevur fleiri tøkuorð ur russiskum .

Stavsetan [ rætta | rætta wikitekst ]

I skriftmalinum verða 35 fonem nytt: 26 hjaljoð, sjey sjalvljoð og tvey tviljoð. I 19. øld varð eitt kyrilliskt stavrað gjørt til malið.

А/а, ?/?, Б/б, В/в, Г/г, Гъ/гъ, Д/д, Дж/дж, Дз/дз, Е/е, Ё/ё, Ж/ж, З/з, И/и, Й/й, К/к, Къ/къ, Л/л, М/м, Н/н, О/о, П/п, Пъ/пъ, Р/р, С/с, Т/т, Тъ/тъ, У/у, Ф/ф, Х/х, Хъ/хъ, Ц/ц, Цъ/цъ, Ч/ч, Чъ/чъ, Ш/ш, Щ/щ, Ъ/ъ, Ы/ы, Ь/ь, Э/э, Ю/ю, Я/я.

Harafturat var i arunum 1923-37 eitt latinskt stavrað nytt: A/a, Æ/æ, B/b, C/c, ?/?, D/d, E/e, F/f, G/g, H/h, I/i, J/j, K/k, L/l, M/m, N/n, O/o, P/p, Q/q, R/r, S/s, ?/?, T/t, U/u, V/v, X/x, Y/y, Z/z, ?/?

Eina tiðina var georgiska skriftin nytt i Suðurossetiu .

Ossetiskt mal utgava av Wikipediu