Wikipedia, Entziklopedia askea
Sumaghiyyeh
(
arabieraz
:
????????
)
Gaza
hirian jatorria duen plater bat da, jaiegunetan prestatzen dena. Izena
zumake
espezieak ematen dio.
Zumakea
birrindu egiten da eta uretan beratzen uzten da. Ondoren
tahinia
gehitzen zaio,
sesamo
-hazi ehotua. Nahasteari ur gehiago eta
irina
sartzen zaizkio likidoa sendotzeko. Horrela osatzen da plateraren oinarria
[1]
.
Ondoren nahasketa horri hainbat osagai gehitzen zaizkio;
zerbak
txikitu eta salteatuak, su geldoan kozinatu den
behiki
haragia eta
garbantzuak
(inoiz
dilistak
garbantzuen ordez
[2]
). Azkenik
ezamihilu
haziak, oilba oliotan frijituriko
baratxuriak
eta
txili piperrak
gehitzen zaizkio platera ontzeko
[1]
.
Nahasketa guztia katiluetan biltzen da eta hozten uzten da. Azkenik
pita ogia
erabiltzen da sumaghiyyeh-a jateko.
Tacuinum sanitatis
(1533) liburuan
Sumacheria et Rumania
plateraren aipamena.
Gazako plater zaharrenetako bat da. Ab? al-Mu?ahhar al-Azd? idazleak IX. mendean
?ik?yat Ab? al-Q?sim
ipuinean
Sum?q?ya
aipatzeen du beste plater askoren artean
[3]
. 1225ean Muhammad bin Hasan al Baghdadiren sukaldaritza liburuan ere aipatzen da. Liburu honen eskuizkribua Istanbuleko Suleymaniye Liburutegian gordeta dago
[4]
.
Ibn Butlan mediku arabiarrak 1533an idatzitako
Tacuinum sanitatis
liburuan dagoeneko aipatzen da
Sumacheria et Rumania
izenarekin
[5]
.
Gazako jaiegun garrantzitsuetan jaten da, esate baterako
Ramadan
hilabeteko baraualdiaren amaiera den
Eid al-Fitr
jaialdian. Kopuru handian kozinatzen da familiako kideen eta auzokideen artean banatzen da. Hauek ordainetan
kaak
gozoak ekartzen dituzten, edo haiek egindako sumaghiyyeh propioa
[6]
.
