Wikipedia, Entziklopedia askea
Suediako Zientzien Errege Akademia
(
suedieraz
:
Kungliga Vetenskapsakademien
) Suediako errege akademietako bat da,
1739an
Frederiko I.a Suediakoa
erregeak sortua, ondorengo hauek proposatuta: Carl von Linne
Lineo
taxonomoak,
Jonas Alstromer
enpresaburuak,
Marten Triewald
ingeniariak,
Sten Carl Bielke
eta
Carl Wilhelm Cederhielm
funtzionarioek, eta
Anders Johan von Hopken
politikariak. Suediako kultura erakunde nagusietarikoa da.
[1]
Erakunde independentea da eta haren ekintzek zientziak zabaltzeko eta indartzeko asmoa dute, bereziki
Biologia
eta
Matematika
. Akademiaren batzordeek
Nobel Sariak
emateko balorazioak eta aukeraketak egiten dituzte.
[2]
Akademiak 1.700 partaide suediarrak eta 1.200 kanpoko partaideak zituen
1739an
, sortu zutenean. Gaur egun gutxiagoak dira: 450 suediarrak eta 175 kanpokoak, arlo desberdinetako zientzialarien ordezkariak:
Pertsona hauek Akademiaren idazkariak izan dira:
- Anders Johan von Hopken
, 1739?1740, 1740?1741
- Augustin Ehrensvard
, April ? June 1740
- Jacob Faggot
, 1741?1744
- Pehr Elvius
, 1744?1749
- Pehr Wilhelm Wargentin
, 1749?1783
- Johan Carl Wilcke
eta
Henrik Nicander
, 1784?1796
- Daniel Melanderhjelm
eta Henrik Nicander, 1796?1803
- Jons Svanberg
eta
Carl Gustaf Sjosten
1803?1808; Sjosten 1808an kargutik kendu zuten.
- Jons Svanberg, 1809?1811
- Olof Swartz
, 1811?1818
- Jons Jacob Berzelius
, 1818?1848
- Peter Fredrik Wahlberg
, 1848?1866
- Georg Lindhagen
, 1866?1901
- Christopher Aurivillius
, 1901?1923
- Henrik Gustaf Soderbaum
, 1923?1933
- Henning Pleijel
, 1933?1943
- Arne Westgren
, 1943?1959
- Erik Rudberg
, 1959?1972
- Carl Gustaf Bernhard
, 1973?1981
- Tord Ganelius
, 1981?1989
- Carl-Olof Jacobson
, 1989?1997
- Erling Norrby
, 1997 ? 2003ko ekainaren 30
- Gunnar Oquist
, 2003ko uztailaren 1. ? 2010eko ekainaren 30
- Staffan Normark
, 2010eko uztailaren 1. ? 2015eko ekainaren 30
- Goran K. Hansson
, 2015eko uztailaren 1.tik
[3]
Kongl. Svenska Vetenskaps-Academiens handlingar
, XI. liburukia (1750).
- Vetenskapsakademiens handlingar
1739tik 1974ra. Aldi berean:
- Ofversigt af Kungl. Vetenskapsakademiens forhandlingar
(1844?1903)
- Bihang till Vetenskapsakademiens Handlingar
(1872?1902)
- Vetenskapsakademiens arsbok
(1903?1969)
- Arkiv for matematik, astronomi och fysik
(1903?1949).
- AMBIO
(1972-)
- Acta Mathematica
(1882-)
- Arkiv for matematik
- Acta Zoologica
(1920-)
- Levnadsteckningar over Vetenskapsakademiens ledamoter
(1869-), biografiak eta partaideen obituarioak
- Physica Scripta
(1970-).
Norwegian Academy of Science and Letters
erakundearekin batera.
- Portrattmatrikel
(1971-), partaideen erretratuak
- Zoologica Scripta
(1972-).
Norwegian Academy of Science and Letters
erakundearekin batera.