Johannesburg
Johannesburg
|
---|
hiria
|
|
|
|
Herrialdea
|
Hegoafrika
|
---|
Probintzia
| Gauteng
|
---|
Alkatea
| Mpho Phalatse
|
---|
Izen ofiziala
| Johannesburg
|
---|
Jatorrizko izena
| Johannesburg
|
---|
Posta kodea
| 2001 eta 2000
|
---|
|
Koordenatuak
| 26°12′16″S
28°02′30″E
/
26.20436°S 28.04164°E
/
-26.20436; 28.04164
|
---|
|
|
Azalera
| 1,644,96 km²
|
---|
Altuera
| 1.753 m
|
---|
Mugakideak
| Pretoria
|
---|
|
Biztanleria
| 4.434.827
(2011)
1.108.772 (2001)
|
---|
Dentsitatea
| 2.364 bizt/km²
|
---|
|
Sorrera
| 1886
|
---|
Telefono aurrizkia
| 2711
|
---|
Ordu eremua
| UTC+02:00
|
---|
Hiri senidetuak
| New York
,
Birmingham
,
Lurmutur Hiria
,
Durban
,
Lehrte
,
Pekin
,
Pretoria
,
Erroma
,
Addis Abeba
,
Londres
,
San Petersburgo
,
Taipei
,
Akkra
,
Thann
,
Ramallah
,
Verona
,
Windhoek
eta
Rio de Janeiro
|
---|
http://www.joburg.org.za
|
Johannesburg
[1]
Hegoafrikako
hiririk handiena, eta jendetsuena da. Hegoafrikako eskualderik aberatsena den
Gauteng
probintziaren hiriburua da.
Sahara
hegoaldeko
Afrikan
ekonomiarik handiena duen metropolitar eskualdea da.
Nazioarteko bi aireportu ditu,
Palmietfontein
eta
Jan Smuts
. Unibertsitatea dauka taapezpiku-egoitza da.
Europar jatorrizko hizkuntzetan Johannesburg da hiriaren izena, baina
afrikaanseraz
zein
ingelesez
desberdin ahoskatzen da. Izenaren jatorria ez dago argi, baina badirudi 19. mendearen erdialdean afrikaner boer batzuek, Johannes Rissik-ek and Johannes Joubertek, eskaera egin zutela agintari britainiarren aurrean bertan meatzaritza kontzesio bat lortzeko, eta hortik etorri daiteke izena.
Zulu
eta
Xhosa
hizkuntzetan eGoli esaten diote, urrearen hiria, itzulita
[2]
. Jozi, Joburg eta Jo'burg forma informalak ere erabiltzen dira hiriari deitzeko
[3]
.
Urrea
aurkitu bezain laster eraiki zuten,
1886an
, eta errepublikako industria- eta finantza-gune nagusia da. Urreaz gainera, badira bestelako industriak ere: janari-, kimika- eta mekanika-industriak, ehungintza, eta abar, 20. eta 21. mendeetn zehar garatuak.
1983
. urtean bereizi zen
Sowetoko
hiri beltza (
South-Western Townships,
hego-mendebaleko udalak) Johannesburg udaletik.
Johannesburgeko biztanleria larruazalaren kolorearen arabera dago banatua: hiriaren erdialdea aberatsa da, dotore eta modernoa, eta bertan bizi da jende zuria. Jende beltz gehiena Soweto aldean bizi da, guztiz egoera txarrean.
Lemasia
izeneko aldean asiar jatorriko jendea bizi da (txinatarra, indiarra eta japoniarra). Sowetoko hirian izan dira azken hamarkada hauetan
apartheidaren
eta
arrazismoaren aurkako
borrokarik latzenak.
Johannesburg dago Hego Afrikako
Gauteng
eskualde txiki baina populazioz betean, ingurune oso urbanoan. Izatez, hiriaren eremu metropolitanoak Gauteng osoa hartzen du salbu eta
Pretoria
hiria, eta eremu metropolitano horretan 9 milioi biztanle daude. Horrek Afrikako 4. hiri handiena bihurtuko luke.
Johannesburg beti izan da atzerriko populazioen erakarlea ere, ez bakarrik Hego Afrikako barne migrazioarena. 20. mendearen hasieran 60.000
txinatar
baino gehiago bizi ziren bertan, meatzaritzarako lanean. Afrikako beste herrialde batzuetako emigrazioak jarraitu du 20. mendearen azken partean bereziki
[4]
.
Datu klimatikoak (Johannesburg)
|
Hila
|
Urt
|
Ots
|
Mar
|
Api
|
Mai
|
Eka
|
Uzt
|
Abu
|
Ira
|
Urr
|
Aza
|
Abe
|
Urtekoa
|
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)
|
35
|
34
|
32
|
29
|
26
|
23
|
24
|
26
|
31
|
32
|
33
|
32
|
35
|
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)
|
25.6
|
25.1
|
24.0
|
21.1
|
18.9
|
16.0
|
16.7
|
19.4
|
22.8
|
23.8
|
24.2
|
25.2
|
21.9
|
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)
|
14.7
|
14.1
|
13.1
|
10.3
|
7.2
|
4.1
|
4.1
|
6.2
|
9.3
|
11.2
|
12.7
|
13.9
|
10.1
|
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)
|
7
|
6
|
2
|
1
|
-3
|
-8
|
-5
|
-5
|
-3
|
0
|
2
|
4
|
-8
|
Pilatutako
prezipitazioa
(mm)
|
125
|
90
|
91
|
54
|
13
|
9
|
4
|
6
|
27
|
72
|
117
|
105
|
713
|
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)
|
15.9
|
11.2
|
11.9
|
8.6
|
2.9
|
2
|
1
|
2.1
|
3.8
|
9.8
|
15.2
|
14.9
|
99.3
|
Eguzki orduak
|
251.1
|
224
|
238.7
|
237
|
275.9
|
267
|
285.2
|
285.2
|
282
|
269.7
|
249
|
263.5
|
3128.3
|
Iturria (1): Hong Kong Observatory
[5]
|
Iturria (2): South African Weather Service
[6]
|
Johannesburgo ondorengo herri eta hiriekin senidetuta dago: