Wikipedia, Entziklopedia askea
France Pre?eren
(
Vrba
,
1800ko
abenduaren 3a
-
Kranj
,
1849ko
otsailaren 8a
)
Esloveniako
poeta erromantiko handiena izan zen
[1]
, XIX mendearen lehen aldian bizi izan zena.
Eslovenierazko
literaturaren aitzindaria izan zen eta hil ondoren herrialdeko kanon literarioa bihurtu zen
[2]
. Batez ere eslovenieraz idazten zuen, baina alemanez ere bai
[3]
.
Vrba herrixkan jaio zen
Austria-Hungariako Inperioaren
barnean, Karniola Garaia eskualdean. Filosofia ikasi zuen eta ondoren Vienan zuzenbidea. 1828an doktoratu zen eta abokatu izaten saiatu zen baina bere ideia liberalen erruz ez zuen aukerarik izan eta Ljubljanako abokatu talde batetako laguntzaile izatea baino ez zuen lortu. 1846an azkenean Kranjn lortu zuen abokatua izatea baina bi urte beranduago hil zen.
Karniolan
bizi zenez, hasieran batez ere karniolartzat hartu zuen bere burua, baina pixkanaka-pixkanaka esloveniar nortasun zabalagoa garatu zuen
[4]
.
Bere lehenengo poesia Iliriar orria aldizkarian agertu zen 1827an, "Neskatilei" izenburua zuena, (
Dekletom / An die Madchen
).
Poesia gehienak
Karniolako erletxoa
aldizkariak argitaratu zituen eta 1843tik aurrera "Nekazal eta Artisau egunkaria"-n. 1846an bertan
France Pre?eren doktorearen poesiak
(
Poezije Doktora Franceta Pre?erna
) argitaratu zuen.
Bere lanik ezagunena
Sonetni Venec
soneto liburua izan zen.
Ljubljanako enparantza nagusiak bere izena darama,
Pre?eren enparantza
. 1.000
tolaretako
billetetan bere aurpegia agertzen zen.