Elizabeth Andreas Evatt
(
Sidney
,
Australia
,
1933ko
azaroaren 11
) australiar
abokatu
eta
legelari
erreformista da, eta hainbat auzitegi eta batzorde nazional eta nazioartekoetan parte hartu zuen. Australiako Familia Auzitegiko lehen presidentea izan zen, Australiako auzitegi federal bateko lehen epailea eta Nazio Batuen Giza Eskubideen Batzorderako hautatu zuten Australiako lehena.
Evatt 1933an jaio zen. Presbyterian Ladies' College Pymble-n, Sidney-n, eta
Sydneyko Unibertsitatean
zuzenbidea ikasi zuen, inoiz onartu den zuzenbide-ikasle gazteena izanik. Unibertsitateko Zuzenbideko Domina irabazi zuen lehen ikaslea izan zen eta 1955eko martxoan graduatu zen.
Hegoaldeko Gales Berrian
1955ean abokatu gisa onartua, Evattek
Harvardeko
Unibertsitaterako beka bat lortu zuen. 1956an
Zuzenbideko Masterra
lortu zuen eta
Londresko
Inner Templen (
Erresuma Batua
) parte hartu zuen. 1968tik 1973ra, Evatt
Ingalaterrako
eta
Galesko
Zuzenbide Batzordean aritu zen lanean, Lord Scarmanen zuzendaritzapean.
1972ko abenduan, Evatt
Commonwealtheko
Adiskidetze eta Arbitraje Batzordeko lehen lehendakariorde izendatu zuten, eta 1989ra arte aritu zen kargu horretan. 1974tik 1977ra bitartean, Evatt
Giza Harremanei
buruzko Batzorde Errealaren buru izan zen, eta, azkenean, 1975eko Familia Zuzenbidearen Legea aldarrikatzera eraman zituzten gomendioak eman zituen. Lege horretan, Australiako familia-zuzenbidean errurik gabeko dibortzioa eta hamabi hilabeteko banantzeak agerian utzitako desberdintasun bateraezinen arrazoi bakar sartu ziren. Legeak Australiako Familia Auzitegia ere ezarri zuen, eta Evatt izendatu zuten Auzitegi Goreneko lehen lehendakari 1976tik 1988ra arte bete zuen kargua.
[1]
1988an, Evatt Australiako Lege Erreformarako Batzordeko buru izendatu zuten, eta 1993ra arte aritu zen kargu horretan. 1995etik 1998ra, Giza Eskubideen eta Aukera Berdintasunaren Batzorde Australiarreko lanaldi partzialeko mandataria izan zen.
[1]
1984an,
Emakumearen aurkako Bereizkeria Ezabatzeko
Nazio Batuen
Batzordeko kide izendatu zuten. Ondoren, batzordeburua izan zen, 1989tik 1991ra, eta 1992ra arte egon zen batzordekide. 1992an Australian Nazio Batuen Giza Eskubideen Batzordeko kide hautatu zuten lehena izan zen, eta 1993tik 2000ra bitarteko kidetza izan zuen.
[1]
1998 eta 2007 bitartean, Evatt bost urteko bi agintaldi jarraian zerbitzatu zituen,
Munduko Bankuaren
epaile gisa, langileen arteko liskarrak ebazten baitzituen. Juristen Nazioarteko Batzordeko ordezkari izendatu zuten 2003ko apirilean.
[2]
1988an Evatt Newcastleko Unibertsitateko Kantziler izendatu zuten, eta 1994ra arte bete zuen kargua.
[3]
Giza eskubideen eta emakumeen eskubideen defendatzailea
[
aldatu
|
aldatu iturburu kodea
]
1995ean, Herron senatariak, Dorreen Itsasartearen Aborigen eta Uhartekoen ministroak, 1984ko Dorreen Itsasartearen Aborigenen eta Uhartekoen Ondarea Babesteko Legea berrikusteko eskatu zion Evatti. Bere txosten zabala,
Review of the Aboriginal and Torres Strait Islander Heritage Protection Act 1984
('the Evatt Review'), 1996ko abuztuan aurkeztu zen, eta lege-eremu konplexu eta eztabaidagarri batean legeak berritzeko bidea urratu zuen.
[1]
Evatt Australiako giza eskubideekin zerikusia duten gaien defentsatzaile garbia izan da, bereziki emakumeen eskubideena.
[1]
Sexu-bereizkeriari buruzko 1984ko Legea-
ren hogeigarren urteurrena ospatzeko 2004ko hitzaldi batean, Evattek Legea eta Australiako emakumeen eskubideei buruzko beste lege batzuk kritikatu zituen,
emakumearen aurkako bereizkeria-mota guztiak ezabatzeari buruzko
Konbentzioaren arabera Australiak dituen betebeharrak betetzeko aski ez zelako. Garai hartan
Howard-en
gobernu liberalak zuen lege antiterrorista ere kritikatu zuen, batez ere kontrol-aginduei eta atxiloketa aurreko neurriei buruzko xedapenak, eta hauxe esan zuen:
"
lege horiek gure demokraziaren askatasun oinarrizkoenei eraso egiten diete modurik draconiarrenean
".
[4]
2006ko azaroan
Yogyakartaren Printzipioen
sortzailea izan zen.
- Evatt, Elizabeth (1987). ≪
Recollections
≫. En Curthoys, Ann; Martin, A.W., eds.
Australians from 1939
(2. argitalpena). Sydney: Fairfax, Syme & Weldon Associates. p. 474.
ISBN 0-949288-23-3
.
- Evatt, Elizabeth (1991ko uztailaren 19a) New South Wales Women's Advisory Council, ed.
Valuing women's work: women, equality and family law refor
m (Lecture). Anne Conlon memorial lecture. Haymarket, Sydney.
- Evatt, Elizabeth, ed. (1991)
. A Guide to family law: questions and answers to help you make the right decisions.
Sydney: Bay Books. 176 or..
ISBN 1-86378-040-8
.
- Evatt, Elizabeth Andreas; Australia. Office of the Minister for Aboriginal and Torres Strait Islander Affairs. (1998). ≪Review of the Aboriginal and Torres Strait Islander Heritage Protection Act 1984≫
Norfolk Island Report
(Minister for Aboriginal and Torres Strait Islander Affairs)
ISBN
978-0-642-27173-0
.
ISSN
0727-4181
.
.
- 1982ko ekainaren 14an izendatu zuten Australiako Ordenako ofizial, legeari egindako zerbitzuak aitortzeko eta 1995eko ekainaren 12an
Companion of the Order of Australia
izendatu zuten, Erreginaren urtebetetze-egunean.
[1]
Arrazoi hauexengatik eman zitzaion: "
Legeari, justizia sozialari eta mundu osoan giza eskubideak sustatzeari esker eman zen, batez ere aukera-berdintasunaren eta diskriminazioaren aurkako legediaren eta praktikaren arloetan
".
[5]
[1]
- 1985ean,
honoris
causa doktoretza bat eman zion
Sydneyko Unibertsitateak
, unibertsitateko lehen emakume-graduazioen mendeurrena ospatu zuen zeremonia berezi batean.
[6]
- 1994an, Hegoaldeko Australiako Flinders Unibertsitateak
honoris
causa doktoretza eman zion.
[7]
- 2001ean Emakumeen Ohorezko Koadro Viktoriarrean sartu zen.
[3]
- 2007an,
Blue Mountains Community Legal Centre
erakundeak
Elizabeth Evatt Komunitate Zentro Legala
izena hartu zuen. Zentroak doako lege-aholkularitza eskaintzen die
inguruko
pertsonei, eta Evatt zentroaren babesle da.
[8]
- Evatt Fundazioko biziarteko kidea da. Fundazio hori osabaren, HV Evatt doktorearen, oroimenez ezarritako erakundea da, eta lan-mugimenduaren idealik onenak sustatu nahi ditu, hala nola berdintasuna, parte-hartzea, gizarte-justizia eta giza eskubideak.
[9]
Evatt Fundazioko lehendakariorde izan zen 1982 eta 1987 bitartean.
[10]
Leurallako Harry Andreas enpresaburuaren biloba den Clive Evatt QC abokatuaren alaba eta
Herbert Vere Evatten
iloba da.