Wikipedia, Entziklopedia askea
Napoleon Berlinera sartzen
Brandenburgoko atea
atzean zuela.
Berlingo erorketa
1806ko
urriaren 27an
gertatu zen,
Prusiako
Berlin
hiriburua
Frantziako
indarrek konkistatu zutenean,
Jena?Auerstedteko guduaren
ostean.
Napoleon Bonaparte
Frantziako enperadorea
hirian sartu zen eta handik
Berlingo Dekretua
eman zuen bere
Sistema Kontinentala
ezartzeko. Berlinen eskala handiko espoliazioa gertatu zen.
[1]
Prusiako indarrek eta haien erregeak,
Federiko William III.ak
Ekialdeko Prusiako
Konigsbergera
ihes egiten zuten bitartean erresistentzia jarraitzeko, ondorengo
Tilsiteko Hitzarmenak
Prusia bere lurraldeetako zati handiak uztera eta Frantziako goarnizioak onartzera behartu zituen gotorleku eta asentamendu nagusietan. Prusia Frantziako
estatu bezero
bihurtu zen, kalte-ordain handiak ordaintzera behartua, eta Berlin bera okupatuta egon zen 1813 hasiera arte. Inguruko
Spandauko Ziudadelan
ere goarnizio bat ezarri zen.
1812an Napoleonen
Moskutik erretiratu
ondoren, frantziarren laguntzaile gisa ari ziren prusiar indarrek alde egin zuten eta Errusia sostengatu zuten. Hau Prusiako lurraldean zehar altxamendu handiekin konbinatu zen, tropa frantsesak atzera eta Berlin abandonatzera behartuz.
1813ko Alemaniako Kanpainan
hiria berreskuratzen saiatu ziren frantsesen helburu nagusia bihurtu zen hiria,
Leipzigeko guduaren
ondorengo Frantziaren erretiratzearekin amaitu zen
[2]
.
Aurretik Berlin
zazpi urteko gerran
arpilatu bazuten ere, okupazioa kolpe handia izan zen Prusiako agintarientzat.
Prusiako Armadak
Frederiko Handiaren
garaian lortutako ospea suntsitu zuen. Berlinera iritsi eta gero, Napoleonek Frederikoren hilobia bisitatu zuen eta "gizon hori biziko balitz, ez nintzateke hemen egongo" esan omen zuen. Hau alemaniar kulturako eszena ikoniko bihurtu zen, hala nola
Old Fritz
(1927) eta
Kolberg
(1945) bezalako prusiar filmetan azaltzen dena
[3]
.
Berlin erori zenean, erreforma mugimendu garrantzitsu bat abiarazi zen Prusiako Armadaren borroka eraginkortasuna berreskuratzeko eta nazioa oro har berritzeko Frantziaren aurkako mendeku gerra planifikatzeko
[4]
. Prusiako indar erreformatuek funtsezko papera izan zuten ondorengo frantsesek Alemaniatik 1813-14an atzera egin zutenean eta Napoleonek 1815ean
Waterlooko kanpainan
izan zuen azken porrotean.
- ↑
Leggiere p.19
- ↑
Leggiere
- ↑
Schulte-Sasse p.111
- ↑
Carr & Hearder p.11