Alice Guy-Blache
(
Saint-Mande
, 1873ko uztailak 1-
Wayne
,
New Jersey
, 1968ko martxoak 24) lehenengo
fikziozko filmaren
zuzendaria izan zen. Errealizadore,
gidoilari
,
zuzendari
eta
ekoizle
moduan egin zuen lan bere ibilbidean zehar. Bere lehen lanetan orain fikziotzat ezagutzen dugunaren oinarriak jarri zituen. Soinu sinkronizatu, efektu berezi eta fotogramak margotzearekin esperimentatu zuen. Erretiratu zenean, 600 pelikula baino gehiago eginda zituen.
Parisen
jaio zen. Bere gurasoak editoreak ziren eta
Txilen
liburu-denda eta editorial bateko jabeak ziren. Horregatik, denboraldi batez Txilen bizi izan zen, 6 urterekin Europara bueltan eraman zuten arte.
Veyrier
, Suitzan egin zituen ikasketak. Ostean,
Ferney
-en zegoen komentu batera mugitu zuten, Parisera bueltatu zen arte.
[1]
17 urterekin aita hil zitzaion, eta bere burua eta bere ama mantentzeko,
mekanografia
ikasketak egin zituen. 1894an “Comptoir general de la photographie” konpainian lan egiten hasi zen. Geroago, enpresa “L. Gaumont et Cie” bihurtuko zen, konpainia zinematografiko zaharrenetariko bat. Nahiz eta idazkari postuan ibili, lan honek aukera eman zion Alice Guy-ri zinemaren mundua ezagutzeko. 1895ean
Gaumont
, momentuko konpainiako buruarekin bat, Guy
Lumiere anaien
film baten erakusketa batera joan zen, hain zuzen ere, “
Workers Leaving the Lumiere Factory
” filma. Baina Lumiere anaiek filma erabilera zientifikorako besterik ez zuten nahi eta Guy-k potentzial gehiago ikusi zion. Berak fikziozko kontaketak sartzeko aukera ikusi zuen eta Gaumonteri eskatu zion baimena bere film propioa egiteko. Horrela jaio zen bere lehen filma:
La Fee aux Choux
.
[2]
La Fee aux Choux
(1896) filma esan daiteke dela historiako lehenengo fikziozko filma. Frantziako umeentzako ipuin ezagun batean oinarritu zen Guy filma egiteko, eta bertan, momentuan berriak ziren teknikak erabili zituen.
Ordutik aurrera,
Gaumont
produktorarekin bat, hainbat film eraman zituen aurrera. 1896-1906 artean, konpainiako produktore burua izan zen eta sistematikoki
zinema narratiboa
egiten zuen lehenengo zinemagilea izan zela kontsideratu daiteke. Gainera, denbora tarte horren barruan, ezaguna den emakume zuzendari bakarra izan zen. Bere lehenengo filmen gaiak Lumiere eta
Georges Melies
filmetan agertzen ziren gaien antzekoak ziren, izan ere, garaikideak ziren. Bidaia pelikulekin eta dantzekin esperimentatu zuen gehienbat.
1906an
The Life of Christ
filma egin zuen, garai horretarako oso aurrekontu handia izan zuena, 300 estrekin. Horrez gain, lehenetarikoa izan zen Gaumont konpainiako “
Chronophone
” sistemarekin grabatutako audioa eta irudia sinkronizatzen. Garai hauetan baita ere, efektu berezi batzuk erabiltzen hasi zen. Historialari gehienak ados daude baieztatzean, bere tematikak ez zirela emakume eta feminismoaren inguruan zentratzen. Baina 1906an
Les Resultats du feminisme
filma zuzendu zuen. 7 minutuko film honetan, emakume eta gizonaren papera aldatuta dagoen gizarte bat erakusten zaigu. Gizonak etxe eta umeetaz arduratzen diren bitartean, emakumeek egunkaria irakurri eta kafea hartzen dute tabernan.
[3]
Solax
[
Betiko hautsitako esteka
]
estudioen pelikula bateko kartela, 1911
1907an, Alice Guy
Herbert Blache
rekin ezkondu zen, Gaumonteko beste buru bat. Biak batera Ameriketako Estatu Batuetara joan ziren Gaumont konpainiak bidalita lan egiteko. Han zeudela, 1910ean haien estudio propioa sortu zuten, beste kide batekin batera, George A. Magie. Hiruren artean
The Solax Company
sortu zuten,
Hollywooden
aurretik sortutako estudiorik handiena.
Queen
, New York hirian zegoen estudioa, eta honetan, Herbert Blanche ekoizpen burua zen bitartean, Alice Guy izan zen konpainiak egindako film askoren zuzendari eta zuzendari artistikoa. Guy bihurtu zen estudio propioa zuen lehenengo emakumea.
Alice Guy eta bere kideek diru asko inbertitu zuten estudioan aurrerapenak egiten eta teknologia berriak erosten. Film estudio garrantzitsua bihurtu ziren eta besteak beste,
Goldwyn Picture Corporation
produktorarekin egin zuten lan. Baina beste estudio asko bezala, XX. Mendeko 20ko hamarkadan zehar, egoera latzagoa bihurtu zen,
Hollywood
en fenomenoa zela eta. 1919an, estudioa itxi behar izan zuten.
Alice Guy-k 1919an zuzendu zuen bere azken filma. Azken filma zuzentzen zuen bitartean, gaixotu egin zen, eta sendatzerakoan, Hollywoodera joan zen. Herbert Blanche-rekin egin zuen lan zuzendari laguntzaile gisa.
1921ean, bere azken filma atera eta geroago, lur-jotze ekonomikoa izan zuen. Honen ondorioz urte berean Frantziara bueltatu zen. Nahiz eta saiatu, ez zuen lortu finantzaketarik pelikulak egiten jarraitzeko. Dena den, ordurako 600 pelikula baino gehiago eginda zituen.
1953an
Ohorezko Legioko zalduna
saria eman zioten eta lau urte geroago Zinemateka Frantzesak omenaldi bat egin zion. 1964ean bueltatu zen Guy Estatu Batuetara eta han hil zen, New Jersey hirian, 1968ko martxoaren 24ean.
Filmografiaren historiaren
izenik ezagunenetarikoa izan zen Alice Guy. Izan ere, gaur egun egiaztatu da bera eta ez Melies izan zela lehena zinema narratiboa egiten. Aldi berean, lehenengo pertsona izan zen zinema profesionala egiten eta ogibide bezala hortaz bizitzen. Baina informazio hau 90eko hamarkadan egiaztatu zen, beraz, oraindik ere bere izena ezezaguna da askorentzat. Alice Guy zinema narratiboaren sortzailea, lehenengo filmen zuzendaria, Hollywoodeko ekoizlea eta zuzendari independentea izan zen. Horrez gain, lehenengoa izan zen
gramofono
batekin grabatutako soinuak eta irudia aldi berean erabiltzen, lehenengoa efektu bereziak erabiltzen, kamara geldoa eta arina erabiltzen eta baita
polizia-generoa
ren sortzailea ere.
Bere pelikuletako protagonistak emakume zein gizonak ziren eta hainbat gai jorratu zituen:
erlijioa
,
kultura
, polizia-generoa,
dantza
,
feminismoa
, etab. 1913an
Woman's Place in Photoplay Production
testua idatzi zuen. Honetan zinemaren munduan emakumeek pairatzen zuten bazterketa salatzen zuen. Bazterketa hau, bat zetorren zinemaren bilakaerarekin negozio gisa eta komunikabide nagusian. Testu honetan baita ere Alice Guy-k zinema artetzat hartzen zuela adierazi zuen, ez entretenimendu gisa soilik.
[4]
1896:
1897 :
- Au refectoire
- L'Arroseur arrose
- Ballet libella
- Baignade dans un torrent
- Le Cocher de fiacre endormi
- Coucher d'Yvette
- Danse fleur de lotus
- Danse serpentine par Mme Bob Walter
- En Classe
- Idylle
- Idylle interrompue
- Lecon de danse
- Le Planton du colonel
- Le Pecheur dans le torrent
- Une nuit agitee
1898 :
- L'Aveugle fin de siecle
- Les Cambrioleurs
- La Cene
- Le Chemin de croix
- Chez le magnetiseur
- La Creche a Bethleem
- Demenagement a la cloche de bois
- L'Entree a Jerusalem
- Les Farces de Jocko
- La Flagellation
- La Fuite en Egypte
- Le Jardin des oliviers
- Jesus devant Pilate
- Je vous y prrrrends !
- Lecons de boxe
- Scene d'escamotage
- Surprise d'une maison au petit jour
- L'Utilite des rayons x
1899 :
- Au cabaret
- L'Aveugle
- La Bonne Absinthe
- Le Chiffonnier
- Courte echelle
- Le Crucifiement
- Les Dangers de l'alcoolisme
- Le Dejeuner des enfants
- La Descente de croix
- Erreur judiciaire
- La Mauvaise soupe
- Mesaventure d'un charbonnier
- Monnaie de lapin
- La Resurrection
- Le Tondeur de chiens
- Le Tonnelier
- Transformations
- Un lunch
1900 :
- La Fee aux choux
- L'Angelus
- L'Arlequine
- Arrivee d'Arlequin
- Arrivee de Pierrette et Pierrot
- Avenue de l'opera
- Badinage
- Bataille de boules de neige
- Le Bebe
- Chapellerie et charcuterie mecaniques
- Chez le Marechal-Ferrant
- Chez le photographe
- Chirurgie fin de siecle
- La Concierge
- Coucher d'une Parisienne
- Danse de l'ivresse
- Danse des saisons
- Danse du papillon
- Danse du pas des foulards par des almees
- La Danse du ventre
- Danse du voile
- Danse serpentine
- Dans les coulisses
- Declaration d'amour
- Les Fredaines de Pierrette
- L'Ecossaise
- Gavotte directoire
- Guillaume Tell
- L'Habanera
- Le Lapin
- Lecon de danse
- Little Tich et ses Big Boots
- Le Marchand de coco
- Le Matelot
- Mort d'Adonis
- Pas de grace
- Pas des eventails
- Pas du poignard
- Pas Japonais
- La Paysanne
- La Petite Magicienne
- Le Polichinelle
- La Poupee noire
- La Reine des jouets
- Retour des champs
- Le Sang d'Adonis donnant naissance a la rose rouge
- Saut humidifie de M. Plick
- La Source
- Suite de la danse
- La Tarentelle
- Une rage de dents
- Valse directoire
- Valse lente
1901 :
- Charmant froufrou
- Danses basques
- Frivolite
- Hussards et grisettes
- Lavatory moderne
- Lecture quotidienne
- Pas de Colombine
- Scene d'amour
- Scene d'ivresse
- Tel est pris qui croyait prendre
- Les Vagues
1902 :
- Bonsoir m'sieurs dames
- Les Chiens savants
- Les Clowns
- La Cour des miracles
- Lina Esbrard, Danse serpentine
- Danse fantaisiste
- Danse mauresque
- La Dent recalcitrante
- L'Equilibriste
- En Faction
- Farces de cuisiniere
- La Fiole enchantee
- Fruits de saison
- La Gavotte
- La Gigue
- Intervention malencontreuse
- Le Lion savant
- Les Malabares, acrobates
- Le Marchand de ballons
- Le Pommier
- Pour secouer la salade
- La Premiere gamelle
- Quadrille realiste
- Sage-femme de premiere classe
- Trompe mais content
- Une scene en cabinet particulier vue a travers le trou de la serrure
1903 :
- Les Apaches pas veinards
- Les Aventures d'un voyageur trop presse
- Les Braconniers
- Cake-walk de la pendule
- La Chasse au cambrioleur
- Comment monsieur prend son bain
- Comme on fait son lit on se couche
- Compagnons de voyage encombrants
- Enlevement en automobile et mariage precipite
- Faust et Mephistopheles
- Le Fiance ensorcele
- Illusionniste renversant
- Jocko musicien
- La Liqueur du couvent
- Lutteurs americains
- La Main du professeur Hamilton ou le roi des dollars
- Modelage express
- La Mouche
- Ne bougeons plus
- Nos bons etudiants
- Potage indigeste
- La Poule fantaisiste
- Repetition dans un cirque
- Secours aux naufrages
- Service precipite
- Les Surprises de l'affichage
- La Valise enchantee
- Le Voleur sacrilege
1904 :
- Apres la fete
- L'Assassinat du courrier de Lyon
- Comment on disperse les foules
- Le Crime de la Rue du Temple
- Les Deux rivaux
- Les Enfants du miracle
- La Gavotte de la reine
- La Lecon de pipeau
- L'Oiseau envole
- Paris la nuit
- Pierrot assassin
- Le Pompon malencontreux
1905 :
- L'Anatomie du conscrit
- Le Cake-walk du Nouveau Cirque
- La Charite du prestidigitateur
- Clown, Chien et Ballon
- Le Coq dresse de Cook et Rilly
- La Esmeralda
(d'apres le roman de Victor Hugo
Notre-Dame de Paris
)
- Espagne
- Five O'Clock Tea
- Lilas-Blanc
- Les Macons
- La Malaguena et le Torero
- La Polka des trottins
- Questions indiscretes
- Rehabilitation
- Saharet, le Bolero
- La Statue
- Le Tango
- Le Vrai Jiu-jitsu
1906 :
- Course de taureaux a Nimes
- Effets de mer
- La Fee Printemps
- Le Fils du garde-chasse
- La Hierarchie dans l'amour
- Madame a des envies
- La Maratre
- Le Matelas epileptique
- Mireille
- La Naissance, la vie et la mort du Christ
(avec Victorin Jasset comme assistant realisateur)
- Le Noel de monsieur le cure
- Les Resultats du feminisme
- Une course d'obstacles
- Une femme collante
- Une histoire roulante
- Un soulier pour un jambon
- La Verite sur l'homme-singe
1907 :
- Le Ballon dirigeable ≪ Le Patrie ≫
- Le Billet de banque
- Le Bonnet a poil
- La Course a la saucisse
- Fanfan la Tulipe
- Le Frotteur
- La Glu
- Le Lit a roulettes
- Le Piano irresistible
- Sur la barricade
- Une heroine de quatre ans
1910 :
1911 :
- The Doll
- The Violin Maker of Nuremberg
- Rose of the Circus
- The Cure
- Five O'Clock Tea
- His Mother's Hymn
- The Little Rangers
- Road Leads Home
1912 :
- The Face at the Window
- L'Americanise
(Making an American Citizen)
- A Fool and His Money
- Harmonie en conserve
- Phantom Paradise
- The Blood Stain
- Fra Diavolo
- Micky's Pal
- In the Year 2000
- Child of the Tenements
- Falling Leaves
- Blighted Lives
- Algie, the Miner
- God Disposes
- A Terrible Lesson
- Mrs. Cranston's Jewels
- Mignon
- Playing Tramps
- The Girl in the Arm-Chair
1913 :
- Burstup Holmes
- Burstup Holmes' Murder Case
- Dick Whittington and his Cat
- A House Divided
- Matrimony's Speed Limit
- The Pit and the Pendulum
- A Terrible Night
- The Little Hunchback
- The Rogues of Paris
- Shadows of the Moulin Rouge
1914 :
- The Tigress
- The Lure
- The Woman of Mystery
- The Dream Woman
- The Monster and the Girl
- Beneath the Czar
1915 :
- My Madonna
- The Song of the Wage Slave
- The Vampire
- The Heart of a Painted Woman
1916 :
- The Ocean Waif
- What Will People Say?
1917 :
- Behind the Mask
- When You and I Were Young
- House of Cards
- A Man and the Woman
- The Empress
- The Adventurer
1918 :
1920 :
- Tarnished Reputations
- Vampire
- 2023ko urrian Zinemakumeak Gara jaialdiaren 28. aldian omenaldia jasoko du.
[5]
- ↑
(Gaztelaniaz)
Belinchon, Gregorio. (2017-03-26).
≪Alice Guy Blache, la pionera del cine sale del olvido≫
El Pais
ISSN
1134-6582
.
(Noiz kontsultatua: 2019-05-29)
.
- ↑
(Gaztelaniaz)
Mullor, Por Mireia. (2018-09-04).
≪La verdadera historia de Alice Guy Blache, pionera del cine≫
Fotogramas
(Noiz kontsultatua: 2019-05-29)
.
- ↑
(Gaztelaniaz)
≪El cine lo invento una feminista: Alice Guy≫
El Confidencial
2017-09-03
(Noiz kontsultatua: 2019-05-29)
.
- ↑
≪Figuras de cine: Alice Guy≫
educomunicacion.es
(Noiz kontsultatua: 2019-05-29)
.
- ↑
Mallona, Olatz Enzunza. (2023-10-04).
≪Urriaren 16tik 28ra egingo dute Zinemakumeak Gara jaialdia≫
Berria
(Noiz kontsultatua: 2023-10-04)
.