Senpere
Lapurdiko
erdialdeko
udalerri
bat da,
Uztaritzeko kantonamendukoa
,
Lapurdi Erdialdekoa
. Lapurdiko udalerri handienetakoa da hedaduraz.
Senpere
|
---|
Lapurdi
,
Euskal Herria
|
Senpereko Jondoni Petri eliza
|
Armarria
|
|
|
Herrialdea
| Euskal Herria
|
---|
Lurraldea
| Lapurdi
|
---|
|
Estatua
| Frantzia
|
---|
Eskualdea
| Akitania Berria
|
---|
Departamendua
| Pirinio Atlantikoak
|
---|
Elkargoa
| Euskal Hirigune Elkargoa
|
---|
Barrutia
| Baiona
|
---|
Kantonamendua
| Uztaritze-Errobi eta Urdazuri ibarrak
|
---|
Izen ofiziala
| ??Saint-Pee-sur-Nivelle
|
---|
Auzapeza
| Dominique Idiart
(
DVG
)
Christine Bessonart
(2008-2014)
|
---|
Posta?kodea
| 64310
|
---|
INSEE?kodea
| 64495
|
---|
Herritarra
| senpertar
|
---|
|
Koordenatuak
| 43°21′24″N
1°33′02″W
? / ?
43.3567°N 1.5506°W
? /
43.3567; -1.5506
|
---|
|
Azalera
| 65,08 km
2
|
---|
Garaiera
| 10-227 metro
|
---|
|
Biztanleria
| 6.888?(2018:?
68)
|
---|
| 3.458?(%48,2)
| | (%47,3)?3.391
| |
|
|
Dentsitatea
| 92,29 biztanle/km²
|
---|
Zahartzea
[1]
| %?25,37
|
---|
Ugalkortasuna
[1]
| ‰?50,57
|
---|
|
Jarduera
[1]
| %?74,61
(2011)
|
---|
Desberdintasuna
[1]
| %?3,51
(2011)
|
---|
Langabezia
[1]
| %?5,51
(2013)
|
---|
|
Euskaldunak
| %?20,19
(2010)
|
---|
Erabilera
| %?2,45
(2011)
|
---|
|
Webgunea
| http://www.saint-pee-sur-nivelle.com
|
---|
Herriaren izena gaur egun
Senpere
da
euskaraz
,
Saint-Pee-sur-Nivelle
frantsesez
,
Sent Per de Nivela
okzitanieraz
eta
San Per d'Ibarra
aragoieraz
. Historian, izenak itxura hauek izan ditu:
[2]
- Sanctus Petrus d'Ivarren
(
1233
,
Baionako
eskutitzak
[3]
),
- S-Pe
(
1650
,
Gouvernement General de Guienne et Guascogne et Pays circonvoisins
eskutitza),
- Sainct-Pee de Labour
(
1690
[2]
, Cantelliren eskutitzak),
- Saint-Pee-d'Ibarren
(
1736
[2]
,
Baionako elizbarrutiaren
erregistroa
[4]
) eta
- Beaugard
(
1793
[2]
). Batzuetan
Saint-Pee-d'Ibarren
ere izan du izena
[5]
, egun
Ibarron
auzoak mantendu duen izena.
Auzoen toponimoak ere urteen joanean aldatu dira:
Hiru ibai aipagarrik gurutzatzen dute udalerria:
[8]
Urdazuri
,
Ixakahandia
erreka eta
Uhabiak
.
Udalerriko lurretan, Urdazuri edo Ugarana ibaira (
frantsesez
:
Nivelle
) Lizuniako, Opalazioko, Uzkaingo, Arraioko, Xuhailko, Etxeberriko , Tontoloko eta Amezpetuko errekak isurtzen dira.
Uhabia ibaia aldiz, udalerriko lurretan bertara isurtzen diren
Zirikolatzeko erreka
(eta bere ibaiadarrak), Besaingo erreka eta Uroneko errekaz elikaturik dago.
Ostolapeko erreka, Basarun ibaira txikira isurtzen da udalerriko lurretan.
Urloko erreka
,
Errobi
ibaiaren zeharkako ibaiadarra dena ere udalerritik igarotzen da.
Horretaz gain, herrigune nagusitik ekialdera
Senpereko aintzira
dago.
XIX. mendearen erdialdean 2.700 biztanle izatera iritsi zen Senpere. Hurrengo hamarkadetan, berriz, beheranzko joera txikia izan zuen biztanle kopuruak eta 1960ko hamarkadan 2.200 biztanleraino jaitsi zen. Haatik, ordutik aurrera biztanle emendio handia gertatu zen eta XXI. mendearen lehen hamarkadarako populazioa ia hirukoiztu zen, 6.000 biztanleen maila gaindituz.
Senpereko biztanleria
|
|
Datuen iturburua:
INSEE
|
Senperek baditu haur-eskola bi ?publikoa eta pribatua (Saint-Joseph)?, kolegio pribatu bat (Arretxea), nekazaritza-lizeo pribatu bat (Saint-Christophe) eta
ikastola
[12]
bat.
D3, D4, D255, D305, D307, D855, D856 eta D918 departamendu errepideak udalerritik igarotzen dira.
Herri eta hiri senidetuak
aldatu
- ↑
a
b
c
d
e
Euskal Herriari Begira.
Udalbiltza
.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
Paul Raymond,
Dictionnaire topographique Bearn-Pays Basque
- ↑
Baionako
eskutitzak edo
Livre d'Or
-
XIV. mendeko
eskuizkribua - Archives departementales des Pyrenees-Atlantiques
- ↑
1736ko
eskuizkribua - Archives departementales des Pyrenees-Atlantiques
- ↑
a
b
c
d
e
f
Philippe Veyrin
Les Basques
Arthaud,
1975
,
ISBN 2-7003-0038-6
- ↑
Languedocen
baimenak, Artxibo inperialak, PP, 45
- ↑
Nafarroako Erresumako
paperak - Archives departementales des Pyrenees-Atlantiques
- ↑
Sandre datu-basea
- ↑
Franck Dolosor
:
Senperetik Senpererat, begirada bat XX. mendeari
.
Elkar
,
2009
. Ikus 147. or.
- ↑
Strategie.fr?: Woolmark
- ↑
Bessonart zerrenda independente baten izenean izendatu zuten auzapez. Zenbait hauteskundetan
MoDemen
zerrendetan joan izan da.
- ↑
Henri Duhau
,
Senpereko ikastolaren hastapenak
, 2011
- ↑
≪Zuburu, Josep - Ahotsak.eus≫
ahotsak.eus
(Noiz kontsultatua: 2018-12-17)
.
- ↑
≪Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea≫
ahotsak.eus
(Noiz kontsultatua: 2018-12-17)
.
- ↑
Aunamendi Entziklopedia: Senpere
- ↑
≪Uztaritze ingurukoa - Ahotsak.eus≫
ahotsak.eus
(Noiz kontsultatua: 2018-11-15)
.
- ↑
≪Senpere - Ahotsak.eus≫
ahotsak.eus
(Noiz kontsultatua: 2018-11-15)
.
- ↑
Franck Dolosor
:
Matxin Irabola, Senpereko bertsularia
;
Elkarlanean
,
2010
. Ikus 9. or.
- ↑
Palissy datu-basea
- ↑
a
b
Henri Duhau
:
Dufau bi anaiak
,
Elkar
, 2006
- ↑
Hiri senidetuen urtekaria