한국   대만   중국   일본 
Pal Teleki - Wikipedia, entziklopedia askea.

Pal Teleki

Hungariako Lehen Ministroa

Pal Janos Ede Teleki de Szek kondea ( Budapest , 1879ko azaroaren?1a ? ib. , 1941eko apirilaren?3a ) Hungariako politikaria izan zen, bi aldiz lehen ministro izan zen, 1920tik 1921ra eta 1939tik 1941ra. Geografian aditua zen, Hungariako Zientzia Akademiako kidea izan zen eta hungariar esploratzaile elkarteko lehendakaria ere izan zen.

Pal Teleki

Hungariako Kanpo Harremanetarako ministroa

1941eko urtarrilaren 27a ?- 1941eko otsailaren 4a
Istvan Csaky (en) Itzuli - Laszlo Bardossy (en) Itzuli

36. Hungariako lehen ministro

1939ko otsailaren 16a ?- 1941eko apirilaren 3a
Bela Imredy (en) Itzuli - Laszlo Bardossy (en) Itzuli

Hungariako Biltzar Nazionaleko kidea

1939?- 1941eko apirilaren 3a
Barrutia: Szeged city with municipal rights listed constituency (en) Itzuli
Hautetsia: 1939 Hungarian parliamentary election (en) Itzuli
Minister of Education and Religious Affairs of Hungary (en) Itzuli

1938ko maiatzaren 14a ?- 1939ko otsailaren 16a
Balint Homan (en) Itzuli - Balint Homan (en) Itzuli
member of the Hungarian upper chamber (en) Itzuli

1926?- 1939

Hungariako Biltzar Nazionaleko kidea

1922?- 1926
Hautetsia: 1922-1926 legislative term (en) Itzuli

30. Hungariako lehen ministro

1920ko uztailaren 19a ?- 1921eko apirilaren 14a
Sandor Simonyi-Semadam (en) Itzuli - Istvan Bethlen
Hungariako Kanpo Harremanetarako ministroa

1920ko apirilaren 19a ?- 1920ko irailaren 22a
Sandor Simonyi-Semadam (en) Itzuli - Imre Csaky (en) Itzuli

Hungariako Biltzar Nazionaleko kidea

1920?- 1922
Barrutia: Szeged
Hautetsia: 1920-1922 legislative term (en) Itzuli

Hungariako Biltzar Nazionaleko kidea

1906ko maiatzaren 21a ?- 1910eko ekainaren 23a
Barrutia: Nagysomkut electoral district (en) Itzuli
Hautetsia: 1906-1910 legislative term (en) Itzuli

Hungariako Biltzar Nazionaleko kidea

1905eko otsailaren 21a ?- 1906ko otsailaren 19a
Barrutia: Nagysomkut electoral district (en) Itzuli
Hautetsia: 1905-1906 legislative term (en) Itzuli
Bizitza
Jaiotza Budapest ,? 1879ko azaroaren 1a
Herrialdea  Hungaria
Lehen hizkuntza hungariera
Heriotza Budapest ,? 1941eko apirilaren 3a ?(61 urte)
Hobiratze lekua Godoll? (en) Itzuli
Heriotza modua suizidioa : bala zauria
Hezkuntza
Heziketa Eotvos Lorand University (en) Itzuli
(1897 - 1901)
Hizkuntzak frantsesa
alemana
italiera
hungariera
Jarduerak
Jarduerak geografoa , diplomazialaria eta politikaria
Lantokia(k) Budapest
Enplegatzailea(k) Eotvos Lorand University (en) Itzuli
Jasotako sariak
Kidetza Hungariako Zientzien Akademia
Alemaniako Natur Zientzien Leopoldina Akademia
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa National Constitution Party (en) Itzuli
Party of Hungarian Life (en) Itzuli
Christian National Party (en) Itzuli

Find a Grave: 18616224 Edit the value on Wikidata

1879. urtean jaioa, Transilvaniako familia aristokrata batean, Teleki geografo nabarmenetariko bat izan zen eta orientalista ere bai. Bere karrera politikoak indarra hartu zuen bigarren mundu gerraren osteko garaian. Birritan izendatu zuten lehen ministro, 1920-1921ean lehen aldiz eta bigarren aldian 1939-1941ean. Bere lehen agintaldian aurre egin behar izan zien mundu gerraren ondorioei, Trianongo Ituna , Bela Kunen erregimen komunista eta kontrairaultza. Telekik, Hungaria kristaua , kontserbadorea eta antikomunista egin zuen eta sendoa izan zen Hungariaren mugak zaintzerakoan.

Geografo nabarmena, beraren prestigio internazionalak Iraken egindako garai hartako muga berrien kokapenean parte hartzera eraman zuen. Ekintza intentsu bat mantendu izan zuen mugimendu eskautistan .

Gobernutik kanpo epe luze baten ondoren, itzuli egin zen maiatzaren 1938an, hezkuntza ministro bezala. Ministro legez, hurrengo urtean, berriro ekin zion gobernadore bezala. Potentzia faxistek lagundu egin zioten, Hitlerri independentzia-keinu egini zion eta Italiaren kontrapisu bezala ipintzen saiatu zen Alemaniaren kontra. Hala ere, gero eta Berlinen menpekoagoa zen, bere lurralde-helburuak lortu ahal izateko. Bere politika Bigarren Mundu gerraren Ardatzera lotu behar izan zuen. Aliantza horri esker, Trianon galdutako lurralde batzuk berreskuratzea lortu zuen eta baita berak nahi zuen beste lurralde batzuk konkistatzea. Alemaniaren dependentziaren desilusioa hortxe izan arren, gobernuaren buru jarraitu zuen erregeordearen behin eta berriz ekiten ziolako.

1941eko martxo eta apirilean Jugoslaviako krisia gertatu zen. Bertan Alemaniak gobernuak hungariar gobernu eta militarren babesa lortu zuen Hungaria inbaditzeko. Babes horrek gehiengoa lortu zuen baina Telekik bere buruaz beste egin zuen, protesta moduan, apirilaren 3an.

Teleki Hungariako historian, irudi polemikoa da eta hori, oso agerian geratu zen, esate baterako, Telekiren omenez estatua bat kokatu zutenean, 2004ko udaberrian.