Euskal Herria aldatu

• 1978 ? ETAk Manuel Lemos Noya udaltzaina hil zuen Bilbon .
• 2000 ? Vatikanoko San Pedro basilikako kupulatik zintzilikatu ziren Itoizekin Solidarioak taldeko kideak.
• 2008
  • Igeldo mendian sute bat piztu zen 40 eta 50 hektarea bitartean errez.
  • ETAk lehergailu bat zartarazi zuen Bilboko Arnotegi mendiko hedagailu batean.

Mundua aldatu

• 303 ? Diokleziano erromatar enperadoreak kristauen kontrako azken eta bortitzen jazarpena hasi zuen.
• 1524 ? Klemente VII.ak Aragoiko Inkisizioari baimena eman zion sodomia ikertu eta zigortzeko, herexia izan edo ez. 1600ean Inkisizioak eskatu zion bere epaitegiei kasu hauek ikertzeari uzteko.
• 2004 ? Richter eskalan 6,5 graduko lurrikara batek 628 eta 631 hildako artean eragin zituen Marokon .
• 2008 ? Kubako parlamentuak (Herri Boterearen Nazio Asanblea) Raul Castro Kubako presidente izendatu zuen.
• 2008 ? Dimitris Christofiasek irabazi zituen Zipreko hauteskunde presidentzialak.
• 2012 ? Espainiako Publico egunkariko paperezko edizioak bere azken alea argitaratu zuen.
• 2022 ? Errusiak Ukraina inbaditu zuen.

Euskal Herria aldatu

Mundua aldatu

• 1989 ? Jim Sheridan irlandar zuzendariak zuzendutako My Left Foot filma estreinatu zen, bertan Christy Brown irlandar idazle, olerkari eta margolariaren bizitza jontatzen zelarik.
• 2013 ? 85. Oscar Sariak : Ben Afflecken Argo filmak film onenaren Oscar Saria irabazi zuen.

Euskal Herria aldatu

Mundua aldatu

Euskal Herria aldatu

Mundua aldatu

Euskal Herria aldatu

• 1815 ? Domingo Egana , gipuzkoar buruzagi karlista (h. 1876 ).
• 1836 ? Jose Maria Lertxundi , euskal frantziskotar misiolaria eta arabista (h. 1896 ).
• 1888 ? Francisco Sagarzazu , gipuzkoar politikaria (h. 1975 ).
• 1897 ? Alejandro Alberdi , donostiar musikaria, txistularia, organista, irakaslea eta zinegotzia (h. 1982 ).
• 1898 ? Tomas Agirre , Barrensoro , euskal idazlea (h. 1982 ).
• 1907 ? Primi Erostarbe , Euskal Herriko emakume panderojole eta irrintzilaririk ezagunenetako bat (h. 1995 ).
• 1924 ? Jokin Inza , EAJko militante abertzalea eta Radio Euskadiren sortzaileetakoa (h. 2008 ).
• 1944 ?
  • Esteban Azkue , gipuzkoar kirolari ohia, plater-tiroan aditua.
  • Jose Luis Lakuntza , nafar apaiza, Panamako David udalerriko artzapezpikua.
• 1950 ?
  • Javier Otadui , bizkaitar apaiz eta legelaria.
  • Daniel Txopitea , euskal herritar margolaria eta eskultorea (h. 1997 ).
• 1951 ? Jose Ramon Soroiz , gipuzkoar aktorea.
• 1954 ? Atxo Apellaniz , euskal alpinista eta TVEko Al filo de lo imposible saioko kolaboratzailea (h. 1994 ).
• 1960 ? Begona Aretxaga , donostiar antropologoa (h. 2002 ).
• 1961 ? Miguel Angel Gomez Garro , gipuzkoar Boccia paralinpiar jokalaria.
• 1965 ? Frederic Pelle , lapurtar euskal zinema zuzendari eta gidoigilea.
• 1966 ? Pedro Arotzarena , nafar futbolari ohia.
• 1969 ?
  • Jesus Maria Arruti , gipuzkoar golfaria.
  • Idoia Monton , gipuzkoar margolaria.
• 1970 ? Oscar Lopez Uriarte , bizkaitar txirrindulari ohia.
• 1973 ? Anthony Dupuis , lapurtar tenislaria.
• 1975 ?
  • Itziar Aranburu , gipuzkoar sortzailea.
  • Begona Pedrosa , bizkaitar hizkuntzalaria, irakaslea eta ikerlaria.
• 1982 ? Aiora Jaka , gipuzkoar itzultzailea, irakaslea eta ikertzailea.
• 1987 ? Imanol Agirretxe , gipuzkoar futbolaria.
• 1988 ? Eneritz Borinaga , bizkaitar boxeolaria.
• 1990 ? Galder Dwomoh , bizkaitar futbolaria.
• 1991 ? Laura Arroyo , gipuzkoar saskibaloi-jokalaria.
• 1994 ? Aia Kruse , gipuzkoar aktorea.

Mundua aldatu

• 1463 ? Giovanni Pico della Mirandola , italiar filosofoa eta pentsalaria (h. 1494 ).
• 1500 ? Karlos Habsburgokoa , Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperadorea (h. 1558 ).
• 1536 ? Klemente VIII.a , Aita santua (h. 1605 ).
• 1557 ? Matias , Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperadorea (h. 1619 ).
• 1613 ? Mattia Preti , italiar margolaria (h. 1699 ).
• 1619 ? Charles Le Brun , frantziar margolaria eta dekoratzailea (h. 1690 ).
• 1694 ? Bartolomeo Altomonte , austriar margolari barrokoa (h. 1783 ).
• 1722 ? John Burgoyne , britainiar jeneral, antzerkigile eta politikaria (h. 1792 ).
• 1743 ? Joseph Banks , ingeles naturalista, botanikoa eta esploratzailea (h. 1820 ).
• 1767 ? Rama II.a , Siamgo erregea (h. 1824 ).
• 1788 ? Johan Christian Dahl , norvegiar margolari erromantikoa, "Norvegiako paisaien margolaritzaren aita" (h. 1857 ).
• 1804 ? Heinrich Lenz , errusiar fisikaria, Lenzen legea argitaratzeagatik ospetsua (h. 1865 ).
• 1826 ? Theo van Lynden van Sandenburg , Herbehereetako lehen ministroa (h. 1885 ).
• 1829 ? Friedrich Spielhagen , alemaniar idazlea (h. 1911 ).
• 1831 ? Leo von Caprivi , Alemaniako kantzilerra (h. 1899 ).
• 1835 ? Julius Vogel , Zeelanda Berriko lehen ministroa (h. 1899 ).
• 1836 ? Winslow Homer , estatubatuar margolaria (h. 1910 ).
• 1842 ? Arrigo Boito , italiar olerkari, kazetari, eleberrigile, libretogile eta musikagilea (h. 1918 ).
• 1843 ? Teofilo Braga , Portugalgo presidentea (h. 1924 ).
• 1851 ? Hermann Paasche , alemaniar ekonomialari eta estatistikaria (h. 1925 ).
• 1852 ? George Moore , ingelesezko irlandar idazlea (h. 1933 ).
• 1878 ? Felix Bernstein , alemaniar matematikaria (h. 1956 ).
• 1885 ?
  • Juliusz Kaden-Bandrowski , poloniar idazle eta kazetaria (h. 1944 ).
  • Chester Nimitz , estatubatuar almirantea (h. 1966 ).
  • Stanisław Ignacy Witkiewicz , poloniar idazle, margolari, filosofo eta argazkilaria (h. 1939 ).
• 1889 ? Mariano Ruiz-Funes , espainiar legelari eta politikaria (h. 1953 ).
• 1895 ?
  • Vsievolod Ivanov , errusiar antzerkigilea (h. 1963 ).
  • Julia Lajos , espainiar aktorea (h. 1963 ).
• 1896 ? Richard Thorpe , estatubatuar zinema zuzendaria (h. 1991 ).
• 1903 ? Irene Nemirovsky , judutar idazle ukrainarra (h. 1942 ).
• 1912 ?
  • Rene Portocarrero , kubatar margolari, eskultore eta ilustratzailea, XX. mendeko Kubako artista handienetarikoa (h. 1985 ).
  • Ji?i Trnka , txekiar zinemagilea (h. 1969 ).
• 1920 ? Ernst Reiss , suitzar alpinista, Lhotse mendiaren lehen igoera egin zuenetako bat (h. 2010 ).
• 1922 ? Richard Hamilton , ingeles margolaria, pop art britainiarraren aitzindarietako bat (h. 2011 ).
• 1924a -
  • Chikage Awashima , japoniar aktorea (h. 2012 ).
  • Maria Golubnitxaia , sobietar atleta, 80 m-ko hesiko proban aditua (h. 2015 ).
• 1925 ? Etel Adnan , estatubatuar nazionalizatua frantses-libanoar artista bisuala, margolaria, poeta, idazlea, egillea eta marrazkilaria (h. 2021 ).
• 1927 ?
  • David Mourao-Ferreira , portugaldar idazlea (h. 1996 ).
  • Emmanuelle Riva , frantziar aktorea (h. 2017 ).
• 1929 ? Modesta Lavana , mexikar sendalari, aktibista, ehule eta itzultzailea (h. 2010 ).
• 1931 ?
  • Eladia Blazquez , argentinar tango-abeslari eta konpositorea (h. 2005 ).
  • Uri Orlev , haur literaturako israeldar idazle eta itzultzailea.
• 1932 ? Michel Legrand , frantziar konpositore, zuzendari, eta jazz piano-jotzailea (h. 2019 ).
• 1934 ?
  • Bettino Craxi , Italiako lehen ministroa (h. 2000 ).
  • Bingu wa Mutharika , Malawiko presidentea (h. 2012 ).
  • Renata Scotto , italiar sopranoa (h. 2023 ).
• 1936 ? Helios Mendiburu , eusko-alemaniar politikari eta ingeniaria.
• 1939 ? John Neumeier , estatubatuar dantzaria eta koreografoa.
• 1940 ? Denis Law , eskoziar futbolari ohia.
• 1942 ? Gayatri Chakravorty Spivak , indiar filosofoa, literatura-teorialaria eta kritikari feminista.
• 1943 ?
  • Catherine Cesarsky , frantziar-argentinar astronomoa, Nazioarteko Astronomia Elkarteko presidente ohia.
  • Pablo Milanes , kubatar musikagilea, abeslaria, kantautorea, gitarrajolea eta pianojolea (h. 2022 ).
• 1944 ?
  • Ivica Ra?an , Kroaziako lehen ministroa (h. 2007 ).
  • David J. Wineland , estatubatuar fisikaria, 2012ko Fisikako Nobel Saria .
• 1945 ? Barry Bostwick , estatubatuar aktorea.
• 1946 ?
  • Gerard Longuet , frantziar politikaria.
  • Gregori Margulis , errusiar matematikaria.
• 1947 ?
  • Margarida Minguillon , kataluniar aktorea.
  • Edward James Olmos , estatubatuar aktorea.
• 1948 ?
  • Marica Campo , galiziar idazlea.
  • Julieta Fierro , mexikar fisikari, astronomo eta dibulgatzailea.
  • Bahiyyih Nakhjavani , irandar idazle, irakasle eta itzultzailea.
  • David Quammen , estatubatuar zientzia dibulgatzaile eta naturari eta bidaiei buruzko idazlea.
• 1954 ?
  • Bernardo Alfonsel , espainiar txirrindulari ohia.
  • Plastic Bertrand , belgikar musikari, abeslari, kantautore, ekoizle eta telebista aurkezlea.
• 1955 ?
  • Joan Fontcuberta , katalan argazkilaria.
  • Steve Jobs , estatubatuar enpresaburua eta informatikaria, Apple enpresaren sortzaileetako bat eta lehendakaria (h. 2011 ).
  • Alain Prost , 1 Formulako frantziar pilotu ohia, historiako hoberenetakoa.
• 1956 ? Judith Butler , estatubatuar filosofo postestrukturalista .
• 1961 ?
  • Eric Rochant , frantziar zinema-zuzendaria.
  • Erna Solberg , Norvegiako lehen ministroa.
• 1964 ? Victor Ferreyra , argentinar futbolari ohia.
• 1965 ?
  • Kristin Davis , estatubatuar aktorea.
  • Estela Estevez Barreiro , galiziar atleta paralinpiko ohia.
• 1967 ?
  • Brian Schmidt , estatubatuar-australiar astrofisikaria, 2011ko Fisikako Nobel Saria .
  • Fernando Tejero , espainiar antzezlea.
• 1968 ? Mitch Hedberg , estatubatuar aktore eta umorista (h. 2005 ).
• 1971 ? Pedro de la Rosa , 1 Formulako espainiar pilotu ohia.
• 1975 ? Laura Gomez-Lacueva , espainiar aktorea (h. 2023 ).
• 1976 ? Yuval Noah Harari , israeldar historialaria.
• 1977 ? Floyd Mayweather, Jr. , estatubatuar boxeolaria, XXI. mendeko boxeolari onenetakotzat hartua.
• 1979 ? Ainhoa Arbizu , kataluniar kazetaria.
• 1981 ? Lleyton Hewitt , australiar tenislari ohia.
• 1983 ?
  • Isabelle Ithurburu , frantziar kazetari eta telebista-aurkezlea.
  • Patricia Simon Carrasco , espainiar kazetari, idazle eta irakaslea.
• 1989 ? Daniel Kaluuya , ingeles aktorea eta idazlea.
• 1990 ? Carma Citrawati , indonesiar idazle eta wikilaria.
• 1991 ?
  • Jordan Evans , estatubatuar emakumezko politikari transgeneroa.
  • Melissa Hoskins , australiar pistako eta errepideko txirrindulari profesionala (h. 2023 ).
• 1996 ? Dario Gomez , errioxar pilotaria.
• 1998 ? Asato Miyagawa , japoniar futbolaria.
• 2000 ? Antony Matheus dos Santos , brasildar futbolaria.

Euskal Herria aldatu

• 1940 ?
  • Teodoro Iradier , arabar militarra, Madrilen (j. 1869 ).
  • Ascension Nicol , nafar domingotar moja, Perun misiolari zela Arrosarioko Domingotar Misiolari Ahizpak ordena sortu zuena (j. 1868 ).
  • Ricardo Zabaltza , euskal sindikalista eta politikaria, Madrilen (j. 1898 ).
• 1948 ?
  • Frantzisko Apalategi , donostiar idazlea, historialaria, jesuita eta irakazlea (j. 1867 ).
  • Jose Otalora , gasteiztar abokatu eta politikari kontserbadorea, Gasteizko alkatea (j. 1870 ).
• 1975 ? Antonio Rueda Sanchez-Malo , nafar fiskal eta politikaria, Nafarroako gobernadore zibila, Madrilen (j. 1911 ).
• 1983 ? Pello Irujo , nafar politikari abertzalea (j. 1910 ).
• 1987 ? Esteban Etxebarria , bizkaitar futbolaria (j. 1923 ).
• 1993 ? Estibalitz Robles Arangiz, Estitxu , euskal abeslaria (j. 1944 ).
• 2012 ? Maria Adelaida Bragancakoa , Donibane Lohizunen jaiotako Portugalgo infanta, Lisboan (j. 1912 ).
• 2016 ? Rafael Iriondo , Bilboko Athletic Klubeko eta Real Sociedadeko entrenatzaile eta jokalaria (j. 1918 ).

Mundua aldatu

• 1520 ? Alonso Aragoikoa , Zaragozako artzapezpikua eta Aragoiko erregeordea (j. 1470 ).
• 1525 ?
  • Guillaume Gouffier , Bonniveteko jauna, frantziar almirantea.
  • Jacques de la Palice , Lapalisseko jauna, frantziar almirantea (j. 1470 ).
• 1563 ? Frantzisko I.a Lorrenakoa , Guiseko etxeko soldadu eta politikaria (j. 1519 ).
• 1628 ? Juan de Mendoza , espainiar noble eta militarra, Nafarroako erregeordea .
• 1704 ? Marc-Antoine Charpentier , frantziar musikagilea (j. 1643 ).
• 1721 ? John Sheffield , estatu gizon eta olerkari ingelesa (j. 1648 ).
• 1777 ? Josef I.a Portugalgoa , Erreformatzailea , Portugalgo erregea (j. 1714 ).
• 1785 ? Carlo Buonaparte , Napoleonen aita, nekazari eta merkataria (j. 1746 ).
• 1810 ? Henry Cavendish , britainiar fisikari eta kimikaria (h. 1810 ).
• 1811 ? Gyorgy Bessenyei , hungariar idazlea (j. 1747 ).
• 1812 ? Etienne-Louis Malus , frantziar fisikaria (j. 1775 ).
• 1815 ? Robert Fulton , estatubatuar ingeniari eta asmatzailea, lurrunontziaren asmatzailea (j. 1765 ).
• 1856 ? Nikolai Lobatxevski , errusiar matematikari eta geometra (j. 1792 ).
• 1875 ? Marc Seguin , frantziar ingeniaria (j. 1786 ).
• 1876 ? Joseph Jenkins Roberts , Liberiako lehendabiziko presidentea (j. 1809 ).
• 1905 ? Fanny Cochrane Smith , Tasmaniako aborigena, Tasmaniako hizkuntzen azken hiztuna (j. 1834 ).
• 1921 ? Gustav Killian , alemaniar sendagilea (j. 1860 ).
• 1922 ? Alfred Espinas , frantziar soziologoa (j. 1844 ).
• 1925 ? Hjalmar Branting , suediar politikaria, 1921eko Bakearen Nobel Saria (j. 1860 ).
• 1943 ? Helene Stocker , alemaniar bakezalea, feminista eta publizista (j. 1869 ).
• 1947 ? Pierre Janet , frantziar filosofoa, psikologoa eta neurozientzialaria (j. 1859 ).
• 1953 ?
  • Gerd von Rundstedt , nazien Wehrmachteko mariskal alemaniarra (j. 1875 ).
  • Sergei Vinogradski , mikrobiologian nabarmendutako errusiar zientzialaria (j. 1856 ).
• 1960 ? Leon Berard , frantziar abokatu eta politikaria, Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko presidentea (j. 1876 ).
• 1964 ? William Garbutt , ingeles futbolari eta entrenatzailea, Athletic Clubeko entrenatzailea (j. 1883 ).
• 1975 ? Nikolai Bulganin , sobietar politikaria, SESBeko lehen ministroa (j. 1895 ).
• 1986 ? Ana Antunez jostuna, brodatzailea (j. 1836)
• 1990 ? Sandro Pertini , Italiako 7. Presidentea (j. 1896 ).
• 1993 ? Bobby Moore , ingeles futbolaria, herrialdeko inoizko hoberenetarikoa (j. 1941 ).
• 1994 ? Dinah Shore , estatubatuar jazz eta herri-musikako abeslaria (j. 1916 ).
• 2001 ? Claude Shannon , estatubatuar matematikaria, informazioaren teoriaren aitatzat hartua (j. 1916 ).
• 2003 ? Alberto Sordi , italiar aktorea, zine zuzendaria eta gidoigilea (j. 1920 ).
• 2004 ? Antonio Garrigues Diaz-Canabate , espainiar legegizon eta diplomatikoa (j. 1904 ).
• 2006 ?
  • Octavia E. Butler , zientzia fikzioko estatubatuar idazlea (j. 1947 ).
  • Don Knotts , estatubatuar aktore eta umorista (j. 1924 ).
  • Dennis Weaver , estatubatuar aktorea (j. 1924 ).
• 2012 ? Yon de Luisa Saseta , Mexikoko euskal diasporako kide nabarmena (j. 1937 ).
• 2013 ? Farideh Lashai , irandar artista, margolaria, pentsalari eta ekintzaile politikoa (j. 1944 ).
• 2014 ?
  • Petra Cuevas , PCEko militante eta sindikalista espainiarra (j. 1908 ).
  • Harold Ramis , estatubatuar aktorea, zinema zuzendaria eta gidoigilea (j. 1944 ).
• 2016 ? Peter Kenilorea , Solomon Uharteetako lehen ministroa (j. 1943 ).
• 2017 ? Miriam Tlali , eleberri bat argitaratu zuen Hego Afrikako lehenengo emakume beltza (j. 1933 ).
• 2019 ? Antoine Gizenga , Kongoko Errepublika Demokratikoko lehen ministroa (j. 1925 ).
• 2020 ?
  • Mario Bunge , argentinar fisikari eta zientziaren filosofoa , errealismoa aldezteagatik eta pseudozientzien aurkako jarreragatik ezaguna (j. 1919 ).
  • Katherine Johnson , estatubatuar psikologoa, espazio zientzialaria eta matematikaria (j. 1918 ).
  • Juan Eduardo Zuniga , espainiar idazlea, eslavista, lusista, literatura-kritikaria eta itzultzailea (j. 1919 ).
• 2021 ?
  • Gary Halpin , irlandar errugbilaria (j. 1966 ).
  • Joseph Untube N'singa Udjuu , Zaireko lehen ministroa (j. 1934 ).
• 2022 ?
  • Sally Kellerman , estatubatuar aktore eta abeslaria (j. 1937 ).
  • Ivanka Khristova , bulgariar pisu jaurtitzailea (j. 1941 ).
  • John Landy , australiar atleta eta politikaria (j. 1930 ).
  • Kathleen Nord , alemaniar igerilaria (j. 1965 ).
• 2023 ? Walter Mirisch , estatubatuar zinema ekoizlea (j. 1921 ).

• Sehaska egutegiko izendegia : Aio/Aiora eta Garate.