Viktoro Emanuelo la 3-a
Re?o de Italio
Persona informo
Vittorio Emanuele Ferdinando Maria Gennaro di Savoia
Naski?o	11-an de novembro 1869 ( 1869-11-11 ) en Napolo
Morto	28-an de decembro 1947 ( 1947-12-28 ) (78-jara?a) en Aleksandrio
Tombo	Basilica Shrine of Our Lady of Mondovi (en) (2017?) St. Catherine's Cathedral, Alexandria (en) (1947?2017) vd
Religio	senreligieco vd
Lingvoj	itala vd
?tataneco	Italio (1946–1947) Re?lando Italio (1869–1946) vd
Alma mater	Nunziatella military academy (en) vd
Subskribo
Familio
Dinastio	Savoja dinastio vd
Patro	Umberto la 1-a vd
Patrino	Margareto de Savojo vd
Edz(in)o	Queen Elena of Italy (en) (1896–1947) vd
Infanoj	Princess Iolanda, Countess of Bergolo (en) , Princess Mafalda, Landgravine of Hesse-Kassel (en) , Umberto la 2-a , Giovanna of Savoy (en) , Princess Maria Francesca of Savoy (en) vd
Profesio
Okupo	suvereno politikisto numismato monarko vd
Postenoj Postenoj King of Albania (en) (1939–1943) imperiestro de Etiopio (1936–1941) Re?o de Italio (1900–1946) Head of the House of Savoy (en) vd
Honorigoj Honorigoj (1937)   Collar of the Imperial Order of the Red Arrows (en) ../... 31+ vd
Membrecoj Membrecoj Akademio de Surskriboj kaj Beletro de Francio ( foreign member of Academie des Inscriptions et Belles-Lettres (en) ) (1915?1947) Rusia Akademio de Sciencoj vd
Duko de Savojo
Dum	1900 - 1947
Anta?ulo	Umberto la 1-a
Sekvanto	Umberto la 2-a
Re?o de Italio
Dum	1900 - 1947
Anta?ulo	Umberto la 1-a , lia patro
Sekvanto	Umberto la 2-a , lua filo
Imperiestro de Etiopio
Dum	1936 - 1941
Anta?ulo	Haile Selassie
Sekvanto	Haile Selassie
Re?o de la Albanoj
Dum	1939 - 1943
Anta?ulo	Zog la 1-a
Sekvanto	Zog la 1-a (formale)
vd	Fonto: Vikidatumoj
v ? d ? r

Viktoro Emanuelo la 3-a (naski?is la 11-an de novembro 1869 en Napolo , mortis la 28-an de decembro 1947 en Aleksandrio en Egiptio ) estis re?o de Italio de 1900 ?is la 9-a de majo 1946 . Lia kompleta nomo en la itala lingvo estas Vittorio Emanuele III Ferdinando Maria Gennaro .

Li edzi?is en Romo je la 24-a de oktobro 1896 kun Heleno de Montenegro ( 1873 - 1952 ), kaj ili havis kvin gefilojn:

• Jolando Margareto ( Jolanda Margherita 1901 - 1986 ).
• Mafaldo Maria ( Mafalda Maria 1902 - 1944 ).
• Umberto ( 1904 - 1983 ).
• Johanino Izabelo ( Giovanna Isabella 1907 - 2000 ) (edzini?is kun la re?o de Bulgario Boriso la 3-a )
• Maria-Franciskino ( Maria Francesca 1914 - 2001 ).

Li re?i?is la 29-an de julio 1900 , kiam lia patro estis murdita. Li aktivigis la koloniigajn planojn de Italio kaj konkeris Libion . En la Unua mondmilito li nuligis la Triopan Aliancon kun Germanio kaj A?strio-Hungario por akiri la a?striajn teritoriojn Triesto , Istrio , Trento kaj Bolzano .

Post la Mar?o al Romo de la fa?istoj en 1922 li petis de Benito Mussolini , ke li kreu registaron.

Post 1930 Italio pligrandigis sian koloniaron kaj konkeris Etiopion , kies efemera imperiestro li fari?is de 1936 ?is 1943 .

Je la 10-a de junio 1940 Italio ekpartoprenis la Duan Mondmiliton aliance kun Germanio . Post malvenko en Grekio kaj Afriko la Granda Fa?ista Konsilio je la 25-a de julio 1943 eksigis Mussolini . La re?o tuj post la Invado de Italio en Sicilio igis aresti Mussolini -on, nomumis Pietro-n Badoglio kiel novan ?tatestron kaj transprenis la ordonon pri la armeo .

Post interkonsento pri armistico (fakte kapitulaco) kun la aliancanoj je la 3-a de oktobro 1943 Bardoglio kaj la re?o devis foriri de Romo, kies regadon transprenis germanaj trupoj.

Ili regis dum kelkaj monatoj de Brindisi la sudan parton de Italio, dum Mussolini , liberigita de germanaj trupoj, regis la Socialan Respublikon Italan en la nordo. La interna milito inter tiuj du regionoj fini?is je la 25-a de aprilo 1945 .

Je la 9-a de majo 1946 Viktoro-Emanuelo abdikis favore al sia filo Umberto la 2-a . Tri semajnojn poste, la 2-an de junio , referendumo deklaris Italion respubliko kaj finis la monarkion. Viktoro-Emanuelo ekzile foriris al Egiptio .

Estas indikoj, ke Usono , kiu organizis la referendumon, ne prenis iujn riskojn pri ties rezulto, ?ar ?i timis, ke plu ekzistanta monarkio subtenos fa?ismajn tendencojn.

Viktoro Emanuelo la 3-a (Italio) estas kavaliro de la Ordeno de la Blanka Aglo , la plej alta ?tata honorigo de la Pola Respubliko .

v   ?   d   ?   r Savoja dinastio Grafoj de Savojo (1027-1416) Umberto la 1-a, Blanka mano ? Amadeo la 1-a, la vosto ? Odono ? Petro la 1-a ? Amadeo la 2-a ? Umberto la 2-a, la dika ? Amadeo la 3-a ? Umberto la 3-a, la beatulo ? Tomaso la 1-a ? Amadeo la 4-a ? Bonifacio ? Tomaso la 2-a ? Petro la 2-a ? Filipo la 1-a ? Amadeo la 5-a, la granda ? Eduardo la liberala ? Ajmono ? Amadeo la 6-a, la verda grafo ? Amadeo la 7-a, la ru?a grafo ? Amadeo la 8-a, la pacema , depost 1416 duko de Savojo Dukoj de Savojo (1416-1720) Amadeo la pacema ? Ludoviko la pli a?a ? Amadeo la 9-a, la beatulo ? Filiberto la 1-a, la ?asisto ? Karlo la 1-a, la batalanto ? Karlo la 2-a Johano Amadeo ? Filipo la 2-a senlanda ? Filiberto la 2-a, la bela ? Karlo la 3-a, la bona ? Emanuelo Filiberto fera kapo ? Karlo Emanuelo la 1-a, la granda ? Viktoro Amadeo la 1-a ? Francisko Jacinto ? Karlo Emanuelo la 2-a ? Viktoro Amadeo la 2-a , depost 1720 re?o de Sardio Re?oj de Sardio (1720-1860) Viktoro Amadeo la 2-a ? Karlo Emanuelo la 3-a ? Viktoro Amadeo la 3-a ? Karlo Emanuelo la 4-a ? Viktoro Emanuelo la 1-a ? Karlo Felikso ? Karlo Alberto ? Viktoro Emanuelo la 2-a , depost 1861 re?o de Italio Re?oj de Italio (1861-1946) Viktoro Emanuelo la 2-a (1861-1878) ? Umberto la 1-a (1878-1900) ? Viktoro Emanuelo la 3-a (1900-1946) ? Umberto la 2-a (1946)