Uragano Katrina
Katrina la 28-an de a?gusto 2005
Aperis	la 23-an de a?gusto 2005
Malaperis	la 31-an de a?gusto 2005
Plej rapidaj ventoj	280  km/h ( 175  mejloj /h )
Homaj mortoj	1245 ? 1836
Dama?oj	ekvivalento de 108 miliardoj da usonaj dolaroj
Trafitaj landoj	Usono
v ? d ? r

Uragano Katrina estis uragano kiu atingis la kvinan gradon de la skalo de Saffir-Simpson anta? ol ?i degradi?is al la kvara grado anta? ?ia dua, plej signifa alteri?o. La uragano ka?zis signifan dama?on trans regiono en usonaj ?tatoj Alabamo , Misisipio , kaj Luiziano la? la marbordo de la Golfo de Meksiko en sudorienta Usono inkludante la plej grandan urbon en Luiziano, Nov-Orleano je la 29-a de a?gusto , 2005 .

Lo?antoj de Nov-Orleano estis sub deviga ordono forlasi la urbon dum tagoj anta? la uragano frapegis, sed multaj restis en la urbo. Granda plejmulto de tiuj kiuj restis ver?ajne ne povis forlasi la urbon pro manko de veturilo, pro manko de a?tobusa bileto, a? pro tio ke ili estis tro a?aj a? tro malsanaj por voja?i.

Usonaj federalaj katastrofaj deklaroj kovris 233 000 km ² ( 90 000  mi ² ) da Usono, regiono pli granda ol la Unui?inta Regno . La uragano lasis taksitan kvin milionojn da homoj sen elektra povo; kaj estas taksite ke eble estos du monatoj anta? ?ies povo restari?os. Planoj por katastrofa mal?ar?o funkcias en la trafitaj regionoj.

Frue je la mateno de la 30-a de a?gusto , 2005 rekte rezulte de Uragano Katrina tri bre?oj en la diga sistemo en Nov-Orleano ka?zis dua kaj e? pli grava katastrofo. Severa inundo kovris la 80% de la tuta urbo ?is 7 metra profundo dum da?ra periodo, ka?zante la tutan evakuadon de pli ol miliono da lo?antoj. La urbo estis nun nelo?ebla pro estado sub mara nivelo signifanta ke la akvo havis nenie por forflui.

Je la 3-a de septembro , 2005 , Usona Ministro pri Hejmlanda Sekureco Michael Chertoff priparolis la postefikojn de Uragano Katrina kiel "eble la plej grava katastrofo, a? aro da katastrofoj" en la historio de la lando, referante al la Uragano mem plus la inundo de Nov-Orleano.

Katrina eble estas la plej mortiga uragano en Usono de la Galvestona Uragano de 1900 , kiu mortigis 8 000 (eble ?is 12 000) homoj. ?is 19:00 CTT je la 1-a de septembro , 2005 pli ol 20 000 restis mankantaj. Novorleana Urbestro Ray Nagin diris je la 31-a de a?gusto ke la mortsumo de Katrina eble estas "milaj", kiu estis konfirmita de krizrespondantoj tra deklaro de ?tatestro Kathleen Blanco je la 1a de septembro. Ekzaktaj nombroj ne scii?as. Dama?o raporti?is en almena? 12 ?tatoj.

?torma Disvolvo [ redakti | redakti fonton ]

La Usona Nacia Uragana Centro (NUC) eldonis deklaron je la 23-a de a?gusto dirante ke Tropika Depremo Dekdu formi?is super la sudorientaj Bahamoj . La numera sistemo debati?is ?ar Tropika Deprimo Dekdu parte formi?is de Tropika Depremo Dek. La reguloj pri nomado kaj nombrado ?e la NUC postulas ke la sistemo tenu la saman identecon se ?i mortas kaj tiam reformas, kiu kutime kauzus tiun ?i ?tormo resti Tropika Depremo Dek.

Tamen, la NUC donis al la ?tormo novan numeron ?ar dua perturbo kuni?is kun la resta?o de Tropika Depremo Dek je la 20-a de a?gusto , kaj estis nenia maniero por determini ?u la resta?o de T. D. Dek devus esti kreditita kun tiu ?i ?tormo. (Tio ?i malsamas de Uragano Ivan dum la 2004-a sezono, kiam NUC decidis ke Ivan ja reformi?is; la resta?o de Ivan kiu regeneri?is en la Golfo de Meksiko estis aparta sistemo de la momento kiam Ivan originale disi?is ?is la momento kiam ?i re-atingis la fortecon de tropika ?tormo.) La sistemo pligradi?is al Tropika ?tormo Katrina je la mateno de la 24-a de a?gusto . Katrina fari?is la kvara uragano dum la 2005-a sezono je la 25-a de a?gusto kaj alteri?is pli malfrue je tiu tago proksime ?e 6:30 ptm inter Hallandale Beach kaj Aventura , Florido , Usono .

Katrina da?ris nur kelkaj horoj super suda Florido. Katrina estis prognozita iri trans suda a? sudorienta Florido. Tamen Katrina movi?is pli suden ol anticipite kaj balda? reakiris uraganan fortecon post deteri?o en la Golfon de Meksiko matene de la 26-a de a?gusto . Katrina tuj pliforti?is al Grado 2 kaj ?ia premo falis al 791 mbar, kiu instigis specialan ?istempi?on de la NUC ?e 11:30 atm. EDT (1530 UTC ). ?e 5:00 atm EDT (0900 UTC) je la 27-a de a?gusto , la premo de Katrina falis al 945 mbar kaj ?i estis pligradita al Grado 3. Samtage, Prezidanto Bush deklaris krizostaton en Luiziano , du tagojn anta? la uragano alteri?is.

?e 12:40 atm CDT (540 UTC) je la 28-a de a?gusto , Katrina estis pligradita al Grado 4. Pli malfrue tiu matenon, Kartina trairis periodon de rapida intensi?o kun maksimumaj da?raj ventoj ?is 280 km/h ( 175 mi/h ) (facile super la sojlo de Grado 5 de 250 km/h) kaj premo de 906 mbar anta? 1:00 pm CDT (1800 UTC). Malgra? tio, je la 29-a de a?gusto , la sistemo alteri?is ?e 6:15 am CDT (1115 UTC) kiel forta Grado 4 proksime al Buras-Triumph , Luiziano kun maksimumaj da?raj ventoj ?e 235 km/h.

Katrina, kiu efikis sur tre lar?a fal?o de tero kovranta lar?an parton da orienta Nordameriko, estis laste vidita en la orienta regiono de la Grandaj Lagoj . Anta? sorbado per fronta limo, la lasta sciata situo de Katrina estis super sudorienta Kebekio kaj norda Nov-Brunsviko . ?ia plej malalta minimuma premo ?e alteri?o estis 918 mbar , fare al ?i la trie plej fortan rekorditan uraganon kiu alteri?is al Usono. 5 ?is 9 m ?torma ?velo albordi?is de centra Luiziano , tra Misisipio kaj Alabamo, ?is Florido. La 10 m ?torma ?velo rekordita en Biloxi , Misisipio estis la plej alta iam observita en Ameriko.