En 1931 Kalman Kalocsay publikigis en Budape?to la juvellibron Eterna Bukedo , tradukojn de 270 pecoj el 22 lingvoj. Sed tiu rezulto ne kontentigis lian vastan ambicion; post la Dua mondmilito li projektis pligrandigitan eldonon, kies titolon li jam difinis, la Tutmonda Sonoro . Oni scias, ke li mortis anta? ol povi realigi sian revon. Nun, liaj amikoj kaj samurbanoj sukcesis eldoni la jam efektivigitan parton de tiu grandioza entrepreno, kaj ni povas ?oji, ke, danke al s-ro Benczik kaj liaj kunlaborantoj, ?iuj iom sentemaj esperantistoj povas nun taksi la tutan grandecon de Kalocsay kiel tradukisto kaj, se diligentaj, ?uadi la belecon de la Esperanta formo, per kiu li revestis la fremdlingvajn originala?ojn. ?ar, por tion atingi, la hodia?aj legantoj, kutimi?intaj al la modernaj "liberaj versoj" (kiuj ne estas metrikaj unuoj, sed pli-malpli lertaj detran?oj el pli-malpli harmonia prozo), bezonas lerni, ke klasika poemo obeas al reguloj tiel striktaj kaj kompleksaj, kiel tiuj de fugo a? de soneto. Tial konsilinde estas legi komence la artikolon, kiun la? mia instigo Kalocsay verkis en 1959 por la Nica Literatura Revuo , pri "La klasika metriko en Esperanto" (p. 568-595).

La plej granda parto de la unua volumo estas dedi?ita al la greka kaj latina literaturoj, kaj prezentas pri ili preska? kompletan panoramon; preska?, ?ar mankas al la unua tradukoj el Homero ? pro mia kulpo, mi konfesas: Kalocsay rezervis por mi elektitajn pecojn el la Odiseado , sed, tro okupite de miaj vortaraj taskoj, mi ne povis plenumi lian planon. Krom tiuj klasikaj literaturoj, oni legos kun intereso transponojn el la prasemidaj (la eposo de Gilgame? ., la Inferiro de I?tar), el la praegipta, el la lirikaj partoj de la hebrea Biblio (sed kial la eldonisto represis dufoje la samajn pecojn de la Alta Kanto , p. 46-47?), el la ?ina, la japana kaj la araba.

La elekto de la modernaj literaturoj de E?ropo estas ankora? pli varia kaj abunda, kvankam ?i ne prezentas la tuta?on de la tradukita?aro de Kalocsay: el la anta?e aperintaj kolektoj ( Hungara Antologio , La Floroj de l' Malbono , la Kantoj kaj Romancoj de Heine, Libero kaj Amo de Petofi) la eldonisto elektis la plej konatajn pecojn; kompense li diligente traser?is la diversajn gazetojn kaj revuojn, el kiuj li kolektis disajn traduka?ojn (Unu tamen li preteratentis: la Byronan soneton "On Chillon, aperintan en Literatura Mondo de 1949 , p. 121). En tiu moderna parto Kalocsay ne intencis enmeti pecojn de teatra?oj, kaj la eldonisto respektis tiun intencon: iuj des pli demandos sin, kiel tamen enestas la unua akto de La Cido de P. Corneille: la ka?zo estas, ke siatempe mi tradukis tiun tutan tragedion, per sepjambaj versoj sen vira cezuro; Kalocsay ?uste opiniis tiun ritmon ne adekvata, konsilis al mi refandi la tuton en la aleksandran formon, kaj por instigi min, refaris mem tia la unuan akton ? vane, ?ar mi neniam kura?is da?rigi! (P. 345, linio 3, korektu "Helena" al "Himena").