| Tiso
|
| ukraine
:
Тиса
,
slovake
:
Tisa
,
hungare
:
Tisza
,
germane
:
Theiß
|
| rivero
|
Tiso en Szeged
|
| Landoj
|
|
|
|
| Kelkaj gravaj alfluantoj
|
| - maldekstraj alfluantoj
|
|
| - dekstraj alfluantoj
|
|
| Kelkaj urboj
|
|
|
|
|
|
| ?efa fontrivero
|
Blanka Tiso
|
| - alteco
|
2 020,0
m
|
| Apuda fontrivero
|
Nigra Tiso
|
| Enfluejo
|
Danubo
|
| - situo
|
Novi Sad
|
|
|
| Suma longo
|
1 358
km
(844
mi
)
|
| Suma akvokolektejo
|
156 087
km²
(15 608 700
ha
)
|
| Trafluo
|
|
| - mezproksima
|
800
m³
/
s
|
| - maksimuma
|
4 000
m³
/
s
|
| - minimuma
|
200
m³
/
s
|
|
|
 Mapo de la rivero kaj suda parto de Danubo
Mapo de la rivero kaj suda parto de Danubo
|
 Vikimedia Komunejo:
Tisza
|
|
|
|
|
Tiso ?e Tokaj
Enfluo de Tiso en Danubon
Tiso
estas karpatodevena rivero, kiu fontas en
Ukrainio
kaj fluas tra
Hungario
,
Rumanio
kaj
Slovakio
anta? ol flui en
Danubon
en
Serbio
. ?i estas la dua plej granda rivero en Hungario.
Aliaj nomoj:
- Cisa (pole)
- Pathissus (latine)
- Theiß
germane
- Tisa (rumane, slovake)
- Тиса (bulgare, ruse, ukraine)
- Tisia (latine)
- Tibisco (itale)
- Tissus (latine)
- Tisza (hungare)
?ia longo estas 1.358 km, la akvokolekta areo estas 157.186 km². Tiso originas en
Ukrainio
en
Karpatoj
kaj trafluas ankora?
Rumanion
,
Hungarion
,
Serbion
, krome en mallonga parto estas limorivero inter Hungario kaj
Slovakio
, fine ver?i?as en
Danubon
.
La nomo
Tiso
estas en
PIV2002
. En
Hungara-Esperanta Mezvortaro
(1993) kaj multloke en la literaturo (Kalocsay) oni nomas ?i tiun riveron
Tibisko
, sed
Tibisko
estas (anka?) alia rivero.
La hungaroj donis epiteton al la rivero: "blonda". Anka?
Pet?fi
ligi?as al Tiso, en siaj poemoj ofte mencias ?in. Aparte menciindas
efemeroj
, ?ar la
tisa efemero
dum kurta tempo amase flugas super Tiso. Tiun fenomenon la hungaroj nomas
florado de Tiso
.
La rivero ?is la 19-a jarcento esis meandra kaj ofte faris
inundojn
. La? planoj de
Istvan Szechenyi
la rivero estas reguligita kaj i?is pli rekta. Tial i?is anka? nuntempe videblaj bran?oj, tiel nomata Morta Tiso. La? la rivero ofte inundejoj etendi?as. La serba kaj preska? la tuta hungara partoj estas navigeblaj.
En
Kiskore
en
1975
oni faris bara?on, la esti?inta artefarita lago
Tiso (lago)
estas turista paradizo, per la kolektita akvo oni akvumas en la regiono ?is la rivero
Koros
. En
Tiszalok
estas akvonodo, kiun konstruis deviglaboristoj komence de la 1950-aj jaroj. En supra parto de la akvonodo
Orienta ?efkanalo
elfluas kaj donas akvon al la sekaj grundoj ?is riveraro
Koros
.
En Serbio dum la A?stro-Hungara Monarkio konstrui?is
Danubo-Tiso-Danuba Kanalo
.
Gravaj urboj ?e la bordoj:
Ankora? menciindaj flankoriveroj:
Some?ul
,
Bega
.
Pliaj menciindaj urboj:
Sighet
en Rumanio,
Senta
en Serbio
Akvonivelaj indikiloj: Rahiv, Tia?iu, Vilok, Tiszabecs, Tivadar, Tiszabercel, Tiszadob,
Vasarosnameny
,
Zahony
, Tokaj,
Dombrad
, Szolnok, Csongrad, Szeged.
Menciinda:
Danuba-Tisa kanalo