La
refrakta indico
(anka?
refrakto-indico
, a? pli simple
refraktivo
[1]
) estas nocio de la
optiko
. ?i priskribas la
refraktadon
de unufrekvenca
elektromagneta ondo
, ?e trairo en diafana (travidebla) materialo kaj ?i estas la
rilato
inter la
fazorapido de la lumo
en
vakuo
, kaj ties fazorapido
en la respektiva medio:
Pri elektromagnetaj ondoj:
kie
Plej ofte
egalas al 1, do:
Materialo kun refrakta nombro de 1,5 = 3/2 havas lumrapidon precize 2/3-onan de la vakua lumrapido a? ?irka? 200.000 km/s.
La nocio "refrakta indico" venas el la nocio
refrakto
, kaj ties apero en la refrakta le?o de
Snell
-
Descartes
. La fizika grando ne havas mezurunuon, ?i estas nur kompara nombro.
?== Refraktivo de medio ==
Refraktaj indicoj je videbla lumo:
materialo
|
refrakta indico
|
vakuo
|
1,0
|
aero
(terproksime)
|
1,000292
|
glacio
|
1,31
|
akvo
|
1,33
|
homa okulglobo
|
1,35...1,42
|
etanolo
|
1,37
|
magnezia fluorido
|
1,38
|
fluorspato
|
1,43
|
homa
epidermo
|
1,45
|
Karbona kvarklorido
|
1,46
|
kvarca vitro
|
1,46
|
celuloza acetato
(CA)
|
1,48
|
pleksia vitro
(PMMA)
|
1,49
|
benzolo
|
1,49
|
kronvitro
|
1,51
|
COC
(plastika?o)
|
1,533
|
PMMI
(plastika?o)
|
1,534
|
kvarco
|
1,54
|
?tonsalo
|
1,54
|
polikarbonato
(
PC
)
|
1,58
|
polistireno
(
PS
)
|
1,58
|
flinto
|
1,60
|
epoksida rezino
|
1,60
|
rubeno
|
1,76
|
organika okulvitro
|
1,5-1,74
|
vitro
|
1,5-1,9
|
zirkono
|
1,92
|
sulfuro
|
2,00
|
Zinka sulfido
|
2,30
|
diamanto
|
2,47
|
Titana dioksido
(Anatas)
|
2,52
|
Titana dioksido
(Rutil)
|
2,71
|
Titana dioksido
(Rutil, 590 nm)
|
3,10
|
Plumba (II) sulfido
(PbS, ?e 590 nm)
|
3,90
|
Oni povas kompari e? du indicojn de materialoj. La absoluta refrakta indico je
libera spaco
egalas al 1. Kutime uzeblas la aero, ?ar la refraktivo de
aero
estas preska? 1 (?e
marnivelo
avera?e 1,00029, en alto de 8 km nur 1,00011), tiel la refrakta indico de materialoj je aero preska? samas kun tiu je la absoluta refrakta indico.
La eta refraktado de la aero devojigas la lumradiojn, venantajn el la
steloj
en la
horizonto
proksimume je 0,6
°
supren
, kaj venantajn en 45° devojigas ankora? je 0,017
°
(sed kiam la stelo estas al
zenito
neniu korekto necesas). La fenomeno nomi?as
astronomia refraktado
kaj influas same la surteran mezuradon.
La valoro de la refraktivo dependas de la
frekvenco
(
), de la
premo
(
) kaj de la
temperaturo
(
).
Do pli ?enerale oni povas skribi:
La ?an?o de aerorefraktivo la? la
alteco
ka?zas
mira?ojn
.
La ?i-apuda tabelo de la aero rilatas al temperaturo de
10
°C
, premo de 100,3 k
Pa
kaj ondolongo 0,589
m.
Pri
lumo
, la refrakta indico ne estas la sama la? diversaj
koloroj
(do la? diversaj frekvencoj). Tiu klarigas disigon de lumo per
prismo
, a?
?ielarkon
per akvogutoj post pluvo.
Pri
akvo
, ?ajnas esti kontra?diron inter la refrakta indico skribita en la ?i-apuda tabelo kaj la tabelo en la artikolo pri
dielektra permeableco
:
ne egalas al
; fakte ne estas kontra?diro, ?ar
= 81 estas valoro kun tre malaltaj frekvencoj, dum
= 1,33 korespondas al lumofrekvencoj, do tre altaj frekvencoj.
La
dielektra permeableco
(kiu ofte dependas de la
ondolongo
) estas simple la
kvadrato
de la (
kompleksa
)
refraktivo
en nemagneta medio (kies tia
relativa permeableco
egalas al unu). La refrakta indico estas uzita en
optiko
per la
le?o de Snell-Descartes
; dum la
dielektra permeableco
estas uzita en
elektromagnetismo
per
ekvacioj de Maxwell
, kaj pri
elektroniko
.
Sciante ke
kaj
estas kompleksaj, kaj ke
,
,
, and
dependas de frekvenco:
oni povas dedukti la reelan parton kaj la imaginaran parton de la refraktivo ekde la kompleksaj partoj de la dielektra permeableco, per la sekvantaj kalkuloj
;
Plej ofte la imaginara parto
estas tre malgranda kompare al
, do: