Petro la 3-a
(
ruse
Пётр III Фёдорович
; naski?is la
21-an de februaro
1728
en
Kijlo
,
?lesvigo-Holstinio
kaj mortis (probable pereis) la
17-an de julio
1762
en sia rezidejo Rop?a) estis imperiestro de la
Rusia Imperio
en
1762
. La longeco de lia re?ado dum 186 tagoj estis la plej mallonga en la rusia historio. Li apartenis al la rusa monarka
dinastio Romanov
, pli precize
Romanov-Holstein-Gottorp
.
Karl Peter Ulrich von Schleswig-Holstein-Gottorf estis filo de gedukoj Karl Friedrich von Schleswig-Holstein-Gottorf kaj Anna Petrovna (filino de rusia imperiestro
Petro la Granda
). Li naski?is la
21-an de februaro
1728
en la kijla kastelo, kien liaj gepatroj revenis en
1727
post longa devigita elmigrado.
Balda? lia patrino Anna mortis pro malvarmumo. En
1739
mortis lia patro Karolo kaj ekde dekunujara a?o Petro i?is plena orfo.
Petro estis nepo de fratino de sveda re?o
Karolo la 12-a
, tial lin deinfanece oni edukis kaj preparis kiel heredonto de la svedia trono.
Post surtroni?o en
1741
rusia imperiestrino
Elizaveta Petrovna
ordonis alveturigi sian nevon dukidon Petron en
Rusion
, kiel ?ia heredonto.
En
1742
Petro venis la tute nakonatan
Rusion
la? invito de sia onklino, imperiestrino
Elizaveta Petrovna
, kiu estis nenies edzino kaj do havis neniun idaron. ?i tre deziris iel ajn da?rigi la bran?on de sia patro
Petro la Granda
de la rusa monarka
dinastio Romanov
.
Tamen debila staturo, malbonaj kapabloj kaj karaktero de la nevo tre seniluziigis ?in.
Lin oni baptis en
Rusa Ortodoksa Eklezio
kaj de tiam li nomi?is granda princo Petro Teodorovi?.
Li lernis la rusan lingvon, katekismon kaj ceterajn sciencojn, sed sukcesis praktike neniel.
Rusion
li ne ekamis kaj ?iam timis ?in. Li tre ?atis
Prusion
mem, ?ian re?on
Frederikon la 2-an
kaj entute ?ion prusan.
Junece tiama granda princino
Elizaveta
estis fian?ino de Karolo, princo de
Holstinio
, kiu mortis ?is ties geedzi?o. Tial ?i restis kvaza? neoficiala parencino de multaj re?aj germanaj familioj. En
1744
?i elektis
Sofia Frederika Augusta, princinon de Anhalt-Zerbst
kiel fian?ino de sia nevo Petro Teodorovi?, heredonto de la rusia trono.
La
9-an de julio
1744
Sofia
estis baptita la? la ortodoksa ritaro kaj ricevis la rusan nomon
Ekaterina Alekseevna
. A?guste de
1745
okazis geedzi?o de la junuloj, kiuj reale ne amis unu la alian.
Amba? junuloj reale estis nur adoleskoj, ?ar ?i tiam atingis dekses jarojn kaj li ? deksep jarojn. ?ajne pro tio dum unuaj jaroj de ilia kuna vivo ne okazis ties intima koito. Imperiestrino
Elizaveta Petrovna
eldiris sian malkontentecon pri foresto de ties idoj.
Finfine post du malsukcesaj gravedecoj
Ekaterina
naskis filon la
1-an de oktobro
1754
. Lin oni baptis kiel
Pa?lo
kaj deprenis de la patrino por varti lin ekstere. ?i rajtis nur malofte viziti lin.
Januare de
1762
, post morto de
Elizaveta Petrovna
, granda princo Petro Teodorovi? i?is imperiestro de
Rusio
sub nomo Petro la 3-a. Li tiam estis tridekkvarjara matura viro. Kutima kronado de la nova rusia re?o ne okazis.
Post sia surtroni?o Petro la 3-a okazigis kelkajn agojn, kiuj rezultigis negativan akcepton de rusaj generaloj kaj oficiroj. Li ?esis militon kontra?
Prusio
, dum kiu
Rusio
havis multajn viktimojn kaj jam okupis ?ian ?efurbon
Berlinon
. Li redonis tutan areon de
Orienta Prusio
al ?ia re?o
Frederiko la 2-a
, kvankam ?i estis aneksita parto de
Rusia Imperio
.
Li anka?:
- deklaris "Manifeston pri libereco de la rusia nobelaro", per kiu grave pliigis ties rajtojn;
- ?esis persekutojn de la malnovritanoj;
- sekularigis terpecojn, kiujn posedis la Eklezio; krom tio li planis reformon de
Rusa Ortodoksa Eklezio
;
- zorgis pri la rusiaj arbaroj kaj en sia le?o pri komerco ordonis gardi arbarojn kiel grava ri?a?o de la lando;
- nomis mortigon de servutuloj "tirana torturo" kaj pro ?i punis per dumviva ekzilo.
Tamen multaj nobeloj estis malkontentaj pri agoj de Petro la 3-a, kiu ne kapablis korekte regi tian grandan landon, kiel
Rusio
. Ili rigardis lian
edzinon
, kiel plej ta?gan personon por regado.
Frumatene la
9-an de julio
1762
, kiam Petro la 3-a estis en Oranienbaumo,
Katerina
el
Peterhofo
venis
Sankt Peterburgon
, kie al ?i ?uris kaj apogis kelkaj militaj regimentoj.
Petro la 3-a komprenis senesperecon de ia rezisto kaj sekvonttage abdikis la tronon. Poste li estis arestita kaj la
17-an de julio
pereis en sia rezidejo Rop?a, probable estis murdita.
Petro la 3-a estis sepultita kiel ordinara civitano, sen re?aj oma?oj, en tombejo de Aleksandro-Nevskaja La?ro de
Sankt Peterburgo
kaj trovi?is tie tridek kvar jarojn.
Post morto de lia edzino
Katerina la 2-a
en
1796
kaj surtroni?o de lia filo
Pa?lo la 1-a
okazis ekzotika farso.
La nova imperiestro metis sian kronon sur kranion de la elterigita kadavro kaj kvaza? kronis sian patron, eksan imperiestron Petron la 3-an. Li anka? ordonis resepulti lin kune kun ?us mortinta edzino
Katerina la 2-a
en
Petropavlovskij-katedralo
de
Sankt Peterburgo
. Eventualaj murdistoj grafo Orlov kaj princo Barjatinskij kun turmento kaj teruro pasis en avangardo de la funebra procesio kaj tenis enmane la kronon. Tio ?i estis originala ven?o de la filo pro murdo de lia patro.
?etombaj tabuloj montras saman mortdaton de amba? geimperiestroj kaj geedzoj, kiuj reale diferencas je 34 jaroj.
Post morto de la imperiestro en diversaj lokoj de la lando aperis onidiroj pri lia savi?o. Kvardek falsistoj sendepende unu de la alia prezentis sin kiel Petro la 3-a kaj provis potenci en iuj provincoj de
Rusio
.
Plej fami?is kozako
Emeljano Puga?jov
(
1742
-
1775
), kiu organizis kaj estris sufi?e multenombran kamparanan armeon sub nomo de la "savi?inta" caro Petro la 3-a ekde
1772
(t.e. post dek jaroj de lia reala morto en
1762
). La aperinta milito de kozakoj kaj kelkaj etnoj lo?intaj en
Urala regiono
kontra? la ?tata potenco da?ris ?. tri jarojn. Rezulte de perfido de liaj asistantoj
Emeljano Puga?jov
estis arestita kaj ekzekutita en
Moskvo
la
21-an de januaro
1775
.