Montara pejza?o.
Subne?a pejza?o. Sassolungo (Italio).
Pejza?o
estas landoparto, kiu kiel tuta?o donas specifan impreson a? intereson al la
homa
okulo
, en pli vasta senco anka? al la homa
intelekto
a? al la
scienco
.
Tradicie pejza?o signifis speciale pla?aspektan, pitoreskan,
romantikan
ktp.
panoramon
. Hodia? oni anka? parolas pri ekzemple
urba
kaj
industria
, e? en figura senco pri lerneja, muzea a? hospitala pejza?oj kvankam la
vorto
≪
substrukturo
≫ en ?i lastaj okazoj pli konvenus.
La? la esti?o eblas distingi
naturan
pejza?on kaj
kulturan
pejza?on, kiu lasta estas
produkto
kaj de la
naturo
kaj de la
homo
kaj ties
socio
.
Pejza?oj ?iam vekis la specialan interesi?on de
pentristoj
,
fotografistoj
kaj
verkistoj
.
La?
Francisko Azorin
pejza?o
estas
Vido de lando; bildo arte prezentanta tian vida?on.
[1]
Li indikas
etimologion
el la latina
clinicus
. Kaj li aldonas la terminon
pagensis
, el
pagus
(loko, vila?o).
[2]
Ekotopoj
estas koncepto de
ekologio
, nome la plej malgrandaj ekologie distingaj trajtoj de pejza?o en sistemoj por mapado kaj klasigoj. Tiele, ili reprezentas relative homogenajn, spacunuojn de pejza?o kiuj estas utilaj por klasigi pejza?ojn en ekologie distingaj trajtoj por la mezurado kaj mapado de pejza?aj strukturoj, funkcioj kaj ?an?oj.
Pejza?ekologio
estas la scienco kiu studas kaj plibonigas la rilatojn inter ekologiaj procezoj en la medio kaj partikularaj ekosistemoj. Tio estas farita ene de vario de skaloj de pejza?oj, de disvolvigo de spacaj modeloj, kaj de organizaj niveloj de esplorado kaj politiko.
La pejza?o estas baza por studo de la rilato inter homoj kaj la spacoj, kiujn ili okupas. La homa agado ekzistas en la natura medio kaj ?in influas la okaza?oj de ?i tiu medio kaj okupado de la tero.
La manieroj, per kiuj homoj pensis siajn rilatojn al naturo ne ?iam estis la samaj dum la tempo. ?iuj grupoj faras malsamajn pa?ojn por konstruado de siaj hejmoj, agado kaj produktoj de ?i tiuj agadoj, ?io en maniero kunforma al la ideaj formoj de reprezentado de la mondo, kiun la homa grupo havas. La interago de ?iuj ?i tiuj aspektoj estigis malsamajn specojn de kulturaj pejza?oj, kiuj respondas al specoj de socio kaj konkretaj pensmanieroj. ?i tiuj ideoj estas la bazo de la teorioj kaj metodoj de Pejza?a Antropologio, kaj konsistigas la ?eneralajn celojn, kiuj gvidas la studojn pri la antropologia studo de pejza?aj formoj, kaj kiuj celas estigi koresponda?ojn inter la reprezento de ekzisto, pa?oj por konstrui la pejza?on, spaco kaj konkretaj sociaj formoj.
Homoj el malsamaj kulturoj havus malsamajn vidpunktojn anta? la sama pejza?o. ?iu popolo havas propran vidpunkton pri la pejza?o la? sian sperton kaj ?i malsamas de la vidpunkto de aliaj komunumoj. Loko kiu estas sankta por iu popolo, estas nur kamparo por alia. Ekzemple Jerusalemo estas sanktega por duono de la homaro, sed por ?inoj eble estas nur malbela urbo.
Ofte okazas malkonsento, kiam homoj de unu
kulturo
ne komprenas la vidpunkton de alia kulturo pri iu pejza?o. Kiam, ekzemple, oni volas konstrui lagon por elektrejo en terena malalti?o, kiun aliaj homoj konsideras gravan. Oni ne povas simple fordoni alian lokon, ?ar ?ia pejza?o havos malsaman signifon.
La celo de Pejza?a Antropologio estas kompreni kulture la pejza?ojn, konsiderante amba? la materialojn de ?ia konstruado kaj ?iaj videblajn kaj nevideblajn produktojn, ?ar ili konstruas kaj ordigas la spacon la? malsamaj niveloj. ?i tiu studo, krom permesi al ni rekoni sociajn praktikojn kaj konkretajn sciojn, kondukas al kompreno la sistemojn de reprezentado de la suba situacio de ?i tiuj praktikoj. ?i tiuj ideaj sistemoj enhavas la aparatojn, de kiuj socioj pensas, kunigas kaj ordigas ekziston, kaj manifestas ?eneralan korespondadon kun bildo de reala?o. kaj la manieroj, en kiuj socioj pensis kaj estigis apartajn rilatojn kun la naturo, kun la spaco kaj tempo.