El Vikipedio, la libera enciklopedio
La
Libera Universitato Berlino
(
germane
Freie Universitat Berlin
a? mallonge
FU Berlin (FUB)
) estas la dua plej granda el la kvar
universitatoj
en
Berlino
kaj unu el la plej grandaj en
Germanio
. ?i fondi?is dum la jaro
1948
kaj havas sian sidejon en la urbokvartalo
Dahlem
en la jam iom malcentra sudokcidento de Berlino.
La institucio apartenas al la na? germaniaj universitatoj, kiuj kadre de "iniciativo pri elstareco" elekti?is por tria subvencia ?tupo. Per la premii?o de sia estonteca koncepto "internacia reta universitato" ?i konsideri?as tiel nomata "elita universtitato".
La universitato fondi?is la
4-an de decembro
1948
, dum la periodo de
Malvarma Milito
post la fino de la
Dua Mondmilito
, kiam ?us strukturi?is kaj fondi?is la du germanaj ?tatoj
FRG
kaj
GDR
, kaj la urbo Berlino kiel tuto havis apartan statuson. La fondo estas proksime ligita al la politike malfacila kaj inter la
Aliancanoj
pridisputita statuso de la urbo, kaj de la konflikto inter
okcidenta
kaj
orienta blokoj
, kiuj pro diversaj politikaj ideologioj de la
Aliancanoj
malebligis pluekziston de unueca demokratia germana ?tato en la tradicio de la demokratia respubliko de 1918 ?is 1933.
la berlina universitato ?irka? la jaro 1900
La berlina universitato, kiu ekde la jaro 1949 havis la nomon
Humboldt-Universitato en Berlino
) situis en la sovetunia parto de la urbo dividita inter la aliancanaj armeoj sovetunia (orienta), brita (norda), franca (nordokcidenta) kaj usona (suda urbopartoj). ?i dum la jaro 1946 de la sovetunia armea administracio en Germanio ricevis la permeson rekomenci sian universitatan laboron. Tamen la politikaj diferencoj de la epoko anka? transporti?is en al universitaton kaj gvidis al kreski?anta komunisti?o de la universitataj strukturoj kaj prelegoj. Tio estis arde pridisputata kaj granda parto de la studentaro kaj docentaro forte protestis kontra? tiu evoluo. Respondo al tio estis interalie la enkarceri?o de pluraj studentoj dum marto
1947
. La malliberigitaj studentoj kondamni?is je 25 jaroj da punlaboro pro la?dira kreo de "malpermesita rezistomovado en la universitato" kaj pro "spionado". Krom tiujn, la sovetuniaj a?toritatoj enkarceri?is pliajn 18 studentojn kaj docentojn ?is la jaro 1948, kaj multaj el ili dum pluraj semajnoj estis en nekonataj lokoj. Iuj el ili estis transportitaj al Sovetunio kaj tie ekzekutitaj.
la unua centra konstrua?o de la Libera Universitato Berlino: la eksa instituto "Imperiestro Vilhelmo" pri
Biologio
Sekve jam fine de la jaro
1947
ekzistis la postulo pri fondo de politike libera universtitato. La tuturba estraro, en kiu dominis nekomunistaj politikistoj, reagis la 15-an de januaro
1948
per decido reinstali la "Germanan Altlernejon por Politiko" (
Deutsche Hochschule fur Politik
) ekster la kadro de la berlina universitato. La protestoj kontra? la politikaj influoj kaj premoj je la urba universitato da?ris kaj atingis kulminon la
23-an de aprilo
1948
per studenta demonstracio, post kiam semajnojn anta?e tri studentoj sen jura proceso estis eksigitaj el la studosistemo. Fine anka? la usona armea goverinestro
Lucius D. Clay
fine de aprilo oficiale konsideris la starigon de nova universitato en
Okcidenta Berlino
, kaj decembre ?i reali?is. Unu el la fondintoj estis la filozofo
Klaus Heinrich
.