En
fiziko
,
kondensado
estas ?an?o de
stato
, la? kiu materialo kiu trovi?as sub
gasa
formo, transformi?as al
likvo
. La? kondi?oj, a? estas
natura surfaca kondensado
(alidirite
kondensi?o
), a?
truda kondensado
.
La inversa procezo de
kondensado
, t. e. transformo de likvaj materialoj al
vapora
stato, nomi?as
vaporado
.
Se okazas transiro de la gasa stato rekte al la
solida
stato, tia procezo estas
inversa
sublimado
, a? pli simple
deponado
.
Se okazas transiro de la likva stato al la solida, tia procezo estas
solidi?o
.
Vintre,
akvovaporo
kondensi?as sur fenestra vitro enen.
Kurbo de premo de saturita akvovaporo la? temperaturo, gasa stato estas dekstre de la kurbo, kaj likva stato maldekstre, kiam la temperaturo (resp. la premo) malalti?as (resp. alti?as) de dekstre (resp. sube) al maldekstre (resp. supre), kondensado okazas ?e la
bolpunkto
de la kurbo (760
Torr
= 101 325
Pa
).
Malgra? ke la transiro de gaso al likvo dependas (el aliaj faktoroj) de
premo
kaj
temperaturo
, komune oni konsideras kondensadojn, kiuj produkti?as sub la
atmosfera premo
. En la
aero
, estas iomete da
akvovaporo
kies la malgranda
parta premo
estas pli malalta ol la
satura premo
, sed se la temperaturo malalti?as, e? per konstanta premo, la temperaruro transiras tiun de la satura vaporo, la akvovaporo kondensi?as, estas la
rosopunkto
sur la ?isuba kurbo. Ju pli la temperaturo estas alta, des pli la
parta premo
estas anka? alta: tial, se malvarma vando kontaktas pli varman vaporon, kondensado okazas sur ?ia varma flanko (ekz. ?iapuda bildo de fenestro).
Pri donita premo, la kondensada temperaturo egalas al la vaporada temperaturo, kaj korespondas al
bolpunkto
(pri pura akvo, sub 101 325
paskaloj
t=100
grado celsia
). Sammaniere, la energio kiu estas necesa por kondensi iun kvanton da gaso egalas al la energio kiu estas necesa por vapori la saman kvanton da gaso ekde ?ia likva stato. Fakte, la kineta energio de molekuloj estas pli alta en gaso ol en likvo, do ili prenas energion por vapori?i, kaj redonas saman kvanton da energio por kondensi?i.
Kiam oni trudas la transiron per ekstera forta premo, tia procezo nomi?as
likvigado
. Aparatoj de laboratorioj a? de industrioj, kiuj artefaras tian procezon, nomi?as
kondensiloj
, ofte per
likva?premgeneriloj
.
Kondensado de gutoj kaj gutetoj akvo sur vitro
Gaso estas
partiklo
kun relative granda distanco inter ili. Kondensado okazas kiam la partikloj alproksimi?as unu al la alia kaj formas amason da partikloj helpe de
gravito
inter ili, kaj tiel formi?as likva?o. ?i tio okazas ?efe ?e malaltaj temperaturoj, ?ar ?e malaltaj temperaturoj la gravitaj fortoj inter la mezaj partikloj plii?as kaj la avera?a partikla rapido malplii?as.
La
kondensadprocezo
kutime implikas
varmemision
, kio estas rezulto de la perdo de la
kineta energio
de la gaso. La inversa procezo,
vapori?o
, kutime ?erpas varmon de la ?irka?a?o, ?uste pro la sama kialo. ?i tiu fenomeno estas la bazo por la funkciado de la
fridujo
kaj la
klimatizilo
, kiam (en la malvarmiga procezo) gaso estas kunpremita ekster la fridujo kaj tiel ?i kondensi?as kaj elsendas varmon al la medio, tiam estas redonita kiel likva?o al la fridujo kaj forvapori?as reen.
Fare de kunpremo de molekuloj en la likva stato kompare al gasa stato, la volumeno de substanco estas multe malpli granda sub ?ia likva formo ol sub ?ia gasa formo. Tiu propreco estas uzata por kutime transporti gasojn sub likva stato per ujoj , kiuj konservas ilin forte kunpremataj (ekz. heliumo, butano, propano, ktp).
Kondensado estas esenca dum la procezo de
distilado
, kiu estas grava metodo tiom bone en laboratorioj, kiel pri industriaj aplikoj. En laboratorioj, oni povas obteni purajn substancojn. En industrio, oni povas produkti alkoholojn, diversajn kvalitojn de
nafto
en
naftaj rafinejoj
, ktp.
En tre sekaj landoj, akvo produkti?as per
sensaligo
de
marakvo
, a? per kondensado de
akvovaporo
entenata en
aero
.