Kiblo
(
arabe
????
qiblah
, ofte latinliterumita
qibla
) estas specifa loko, al kiu kredanto turnas sin por pre?i.
La islama Kiblo: la Sankta Kaabo en Mekko
Por islamanoj la Kiblo estas la
Kaabo
en
Mekko
, kiu estas la plej grava sanktejo de
Islamo
. La? la Tradicio (
sunao
) la Profeto
Mahometo
unue ordonis pre?i direkte al
Jerusalemo
en la komenca periodo de Islamo. Tiel li konformi?is al la kutimo de la judoj lau la
Biblio
(
Unua Libro de la Re?oj
: 8/29, 30, 44 kaj
Dua libro de la Kroniko
: 6/21 kaj
Daniel
: 6/10). Tamen dum la dua jaro post la
He?iro
estis revelaciita surao por ?an?i la direkton de la pre?ado al Mekko anstata? Jerusalemo :
≪ Turnu vian viza?on al la Sankta Moskeo kaj, kie ajn vi estos, turnu vian viza?on al ?i ≫
(
La Nobla
Korano
: 2/143-146).
la ?moskeo de la du kibloj“ (maz?id al-kiblatain / ???? ????????) markigas la lokon, en kiu la?legende Mohameto ?an?is la pre?odirekton de Jerusalemo al Mekko.
Islama Kiblo
En
moskeo
la Kiblon montras ni?o nomata ≪
mihrabo
≫. Oni ofte povas trovi en islamaj landoj (ekzemple en hoteloj) sur la ?ambra plafono verdan kiblo-sagon. Male al la ortodoksaj islamanoj (
sunaanoj
kaj
?ijaanoj
) pre?as la
alevitoj
ne la? la kiblo, sed en rondo, ?ar en iliaj imagoj
Alaho
manifesti?is kiel homo. Determini kiudirekten pre?i ka?zis, ke la
araboj
frue kaj intensive okupi?is pri
astronomio
kaj
?ielmekaniko
. Tamen la precizeco estas tre relativa praktike : je nur 1000 kilometroj for de Mekko, la angul-mezuro estas malpli ol milono da grado ! Sekve nur la intenco de islamano pravigus la validecon de la pre?o…
- A
= (48°54' - longitudo de la loko)
(Diferenco de la longitudoj inter Mekko kaj la pre?loko) ;
- B
= Latitudo de la pre?loko ;
- C
= 2°24' Latitudo de Mekko.
- La latitudo estas kalkulenda pozitiva norde kaj negativa sude.
- La longitudo estas kalkulenda pozitiva oriente kaj negativa okcidente.
![{\displaystyle Q=\arctan \left[{\sin(A) \over {\cos(B).\tan(C)}-\sin(B).\cos(A)}\right]}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/02c7301c3ee4b0716b3d2a8a7bfb2df4908699d1)
- Se la denominatoro estas negativa :
- adiciu 180 gradojn al Q se la numeratoro estas pozitiva
- subtrahu 180 gradojn al Q se la numeratoro estas negativa
- Per programiga lingva?o kun funkcio
atan2
![{\displaystyle Q=\operatorname {atan2} (\cos(B).\tan(C)-\sin(B).\cos(A),\sin(A))}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/adde640c36cb975d650cae1fab8e547086070daa)
- la ?ustan rezulton oni rekte atingas
Q
= Direkto al la Islama Kiblo
- Q > 0
angulo kalkulita el la Norda direkto la? negativa sencumo (movo la? la montriloj de horlo?o).
- Q < 0
angulo kalkulita el la Norda direkto la? pozitiva sencumo (movo inverse de la montriloj de horlo?o, la? la trigonometria sencumo).
La islamanoj de Norda Ameriko, kiuj devenas de Afriko a? de Mez-Oriento, unue orientigis siajn moskeojn al la sud-orienta direkto. Sed kiam kalkuloj la? la granda ciklo indikis poste la nord-orientan direkton, esti?is polemiko ?ar la rezulto ?okis la kutiman vidmanieron platgloban de la mondo. Por trovi solvon, iuj proponis anstata?igi la grandan ciklon per
loksodromio
(linio desegnita sur sfero, tiel ke ?i trapasas ?iujn meridianojn egalangule kaj rezultigas la saman kalkulon kiel per rekta linio desegnita sur platglobo). (
The Correct Qibla
(la ?usta Kiblo), S. Kamal Abdali, P.O. Box 65207, Washington, D.C. 20035)
[1]
Arkivigite je
2007-01-07 per la retarkivo
Wayback Machine
La Bahaa Kiblo : La Ma?zoleo de Baha’u’llah en la domego de Bahji apud Akko (Israelo)
Krom Islamo anka? la
Bahaa Kredo
uzas la koncepton de "kiblo". Bahaanoj ?iutage sin turnas pre?ante al
Bahji
, proksime al
Akko
(
'Akka
) en
Israelo
, kie la korpaj resta?oj de
Baha'u'llah
, la fondinto de la Bahaa Religio, estas entombigitaj.
En la verso 137a de la
Kitab-i-Aqdas
(la "Plej Sankta Libro" a? la "Libro de la Le?o" por la bahaanoj) estas skribite :
"Ho popolo de la
Bajano
! Timu vi la Plej Kompateman kaj konsideru kion Li revelaciis aliverse. Diris Li : ‘La Kiblo estas vere Tiu, Kiun Dio manifestos ; ?iam kiam Li movi?as, la Kiblo movi?as, ?is kiam Li ?esos movi?i’. Tiel decidis la Plej Alta Ordonanto, kiam Li deziris mencii tiun ?i Plej Grandan Belon. Meditu pri tio, ho homoj, kaj ne apartenu el tiuj vagantaj konsternite en la dezerto de l' eraroj. Se viaj vantaj kapricoj vin instigas malakcepti Lin, kie do estas la Kiblo al kiu vi turnos vin, ho aro da neglektemaj ? Pripensu tiun ?i verson kaj ju?u juste anta? Dio por ke eble vi povu akiri la perlojn de l' misteroj el la oceano ondanta je Mia Nomo, la Plej Glora, la Plej Alta."
Se fizike la Kiblo estas loko, al kiu bahaanoj devas sin turni por la rite devigaj pre?oj, ?i anka? simbole memorigas al ili, ke por trovi konsilojn kaj solvi problemojn ili devas turni sin al la klarigoj de tiu manifestanta surtere la diajn kvalitojn. Similaj ideoj estas legeblaj en la Evangelio kaj en la Nobla Korano :
La
Evangelio
la?
Sankta Johano
6/68 : "Simon Petro respondis al li : Sinjoro, al kiu ni iru ? Vi havas la vortojn de eterna vivo"
La Nobla Korano
4/60 : "Ho vi, kredantoj, obeu Allah-on kaj obeu Lian Senditon kaj tiujn el vi, kiuj posedas la regadon ; kaj kiam vi malkonsentas pri io, proponu ?in al Allah' kaj al la Sendito, se vi kredas je Allah' kaj al la vivo venonta. Tio estos la plej bona kaj la plej konvena solvo."
Vidu tiun tutmondan mapon, kiu indikas la direkton al la Bahaa Kiblo
[2]
Arkivigite je
2006-12-07 per la retarkivo
Wayback Machine
, kaj tiun programon por kalkuli ?in
[3]
Arkivigite je
2005-02-04 per la retarkivo
Wayback Machine
.