El Vikipedio, la libera enciklopedio
Kaspar von STIELER
[
kaspa fon ?ti:le
] (*
1632
en
Erfurt
, † la
24-an de junio
1707
samloke) estis
germana
poeto
. Li estis reprezentanto de la
baroko
kaj
lingvistikisto
.
El lia verkaro plej famas
Die geharrnschte Venus
: kolekto de poemoj, kantoj kaj teatra?oj, kiun li eldonis en la jaro 1660 uzante la
pse?donimon
Filidor der Dorfferer
. En 1691 li eldonis la germanan vortaron
Der Teutschen Sprache Stammbaum und Fortwachs oder Teutscher Sprachschatz
.
- 1648: Post frekvento de la
Konsilantargimnazio
en
Erfurto
Stieler studis medicinon en
Lepsiko
kaj Erfurto.
- 1649?1650: Studoj en
Marburg
kaj
Gießen
, nefinitaj; pro duelo li devas forlasi la altlernejon kaj translo?i?as al
Kenigsbergo
; li ekstudas teologion kaj retorikon kaj perlaboras kiel privata instruisto
- 1654?1657: Stieler soldatas kaj i?as oficiro; voja?oj al Nederlando, Franclando, Italujo kaj Svislando
- 1657: ≫Christus Victor≪ (
Dancigo
)
- 1660: Sub pse?donimo aperas la kanta antologio ≫Die Geharnschte Venus oder Liebes-Lieder im Kriege gedichtet≪ (Heidelberg)
- 1662: Stieler denove studas en
Jena
, ?e la jura fakultato sed nomumitas samjare ?ambra sekretario de la grafo Albrecht Anton von Schwarzburg-Rudolstadt
- 1665?1667: ≫Sehnliche Nachsehen≪ (Konigsberg); ?ekortege komenci?as la kariero de Stieler kiel verkisto: aperas ses komedioj por la festoj de la grafo de 1665-57 (la t.n.
Rudolstadt-aj festivaloj
), krome ≫Filidors Traur / Lust und Mischspiele≪ (Jena 1665); por la
vajmara
kortego skribatas ≫Bellemperie≪ kaj ≫Willmut≪ (amba? Konigsberg 1680)
- 1666?1676/1677: Stieler laboras por la
Ernestidoj
en
Saksio-Eisenach
- 1668: Stieler membri?as al la societo
Fruchtbringende Gesellschaft
kun la kluba nomo
Der Spate
; ≫Melissa. Schafferey≪.
- 1670: Stieler estas kuneldonanto de ≫Funffaches Furstliches Sachßisches Trauer Gedachtnuß≪, (Weimar)
- 1673: Stieler fami?as inter la samtempuloj verkante praktikajn lernolibrojn por la korekta uzo de germana lingvo: ≫Teutsche Sekretariat-Kunst≪ (Nurnberg)
- 1676: ≫Discursus de abbrevianda lite≪ (sub pse?donimo, Schaffheim); ≫Idea rhetoricae Serotini≪ (sub pse?donimo, Nurnberg).
- 1678: ≫Der Teutsche Advocat≪ (Nurnberg); ≫Hoch-furstlicher Ehren-Altar≪, (Gotha)
- 1679: ≫Der Allzeitfertige Secretarius≪ (Nurnberg); ≫Der Bußfertige Sunder≪, (Nurnberg)
- 1680?1684/1685: Stieler intertempe ege ?atatas ?e la vajmara kortego
- 1683: ≫Auditeur oder KriegsSchultheiß≪ (Nurnberg)
- 1684: ≫Jesus-Schall und Wiederhall≪, (Gotha); ≫Schattenriß der Welt≪, (Gotha).
- 1685: verkatas la
poetiko
≫Die Dichtkunst des Spaten≪
- 1690: Stieler povas permesi al si vivi kiel liberprofesia verkisto en Erfurto; paralele li konsiladas la kortegon
- 1691: La verko ≫Der Teutschen Sprache Stammbaum und Fortwachs≪ (Nurnberg) montregas la intereson de Stieler plialtkvalitigi la uzon de la germana
- 1695: ≫Politische Briefverfassung≪, (Heidelberg); en la traktato ≫Zeitungs- Lust und Nutz≪ (Heidelberg), unu el la unuaj germanlingvaj sciencaj laboroj pri la gazetaro, Stieler mire anta?vidas multajn avanta?ojn de tiu ?i nova amaskomunikilo
- 1699 ≫Der Allerneust-ankommende Secretarius≪ (Heidelberg)
- Pri ?ia matena dormo
. ? En: Germana antologio. ? Gerlingen : Bleicher, 1985. ? p. 303-304